REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara za niewskazanie kierującego niezgodna z konstytucją? Pojawił się wniosek w tej sprawie

Kara za niewskazanie kierującego niezgodna z konstytucją
Kara za niewskazanie kierującego niezgodna z Konstytucją? Pojawił się wniosek w tej sprawie
GITD

REKLAMA

REKLAMA

Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek w sprawie sprawdzenia konstytucyjności zapisu zmuszającego właściciela pojazdu do wskazania sprawcy wykroczenia. Wnioskujący powołuje się na naruszenie prawa do obrony i zasady proporcjonalności.

Samochód został uwieczniony na nagraniu, ewentualnie zdjęciu z fotoradaru. Jego właściciel ma zatem obowiązek na wezwanie policji, ITD lub np. straży miejskiej wskazania osoby, która w danym czasie dysponowała pojazdem. Tylko czy to czasem nie stanowi konstytucyjnego naruszenia prawa do obrony?

REKLAMA

Na czym polega kara za niewskazanie kierującego pojazdem?

Najnowszy wniosek do Trybunału Konstytucyjnego dotyczy dwóch zapisów. Mowa konkretnie o:

  • art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, które stwierdza, że "właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie".
  • art. 96 par. 3 ustawy Kodeks wykroczeń, który stwierdza, że "karze podlega, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie".

Niewskazanie wbrew obowiązkowi, na żądanie uprawnionego organu, komu pojazd został powierzony do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, to na początek nawet 8 tys. zł mandatu. Gdyby właściciel pojazdu odmówił przyjęcia grzywny, sprawa trafi do sądu. Tam kara może już sięgnąć nawet 30 tys. zł.

Kara za niewskazanie kierującego narusza dwa punkty konstytucji

Kara za niewskazanie kierującego ma prostą etymologię. Chodziło o to, aby w razie ujawnienia zdjęcia z fotoradaru, dało się namierzyć sprawcę wykroczenia. Właściciele samochodów mogliby bowiem mówić, że nie pamiętają, kto prowadził. Jeszcze kilka lat temu w takiej sytuacji dostawali mandat, ale bez punktów karnych. Taki stan prawny był jednak kwestionowany przez sądy. Właśnie dlatego pojawiła się instytucja obowiązku wskazania sprawcy wykroczenia obwarowana wysoką grzywną. Teraz i ona może się jednak okazać nielegalna. Bo zdaniem niektórych prawników narusza nie jeden, a aż dwa zapisy konstytucji. Mowa o:

  • art. 42 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazującym na prawo do obrony.
  • art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazującym na tzw. zasadę proporcjonalności ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw.

Wniosek powołujący się na powyższą podstawę prawną trafił właśnie do Trybunału Konstytucyjnego. Kiedy zostanie rozpatrzony? To dobre pytanie, na które nie ma dobrej odpowiedzi. Trzeba poczekać, aż władze TK rozpoznają go i wyznaczą termin rozprawy. Kierowcy nie powinni się jednak spodziewać szybkiego rozstrzygnięcia. Powód? Sprawa w TK może się ciągnąć nawet przez kilka lat. Często tyle czeka się na postanowienie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podobne wyroki już były. Jeden stwierdził częściową niekonstytucyjność

REKLAMA

Podstawa prawna do złożenia wniosku bez wątpienia jest. Jak może się jednak zakończyć rozprawa? Podobne miały już miejsce. Dla przykładu 12 marca 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 96 § 3 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń jest zgodny z art. 2 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 42 ust. 1 konstytucji. Taki wyrok nie pociągnął jednak wyłączenia przepisu ze stosowania. Powód? Ten można odnaleźć w samym wyroku. Jest w nim napisane wyraźnie, że:

"Brak sankcji za naruszenie art. 78 ust. 4 p.r.d. skutkowałby nieuchronnie, powszechnym ignorowaniem obowiązku wskazania komu właściciel/posiadacz powierzył samochód czy motocykl do kierowania (użycia) w oznaczonym czasie. Przepis ten stałby się martwą literą prawa. (...) Jednocześnie sankcja za naruszenie art. 78 ust. 4 p.r.d. w postaci grzywny jest najmniej uciążliwym środkiem prowadzącym do zapewnienia ochrony życia i zdrowia osób uczestniczących w ruchu drogowym w naszym kraju." W skrócie TK w przypadku niezgodności z art. 42 ust. 1 konstytucji przyjął, że nadrzędną wartością jest tu mimo wszystko realizacja konstytucyjnego obowiązku organów państwa zapewnienia każdemu prawnej ochrony życia i ochrony zdrowia (art. 38 oraz art. 68 ust. 1 konstytucji). A system monitorowania dróg i fotoradarów taką właśnie rolę odgrywa.

Czy jest szansa na uznanie kary za niewskazanie kierującego za niekonstytucyjną?

Patrząc na powyższy wyrok TK, można mieć poważne wątpliwości. Bo choć trybunał uznał częściową niekonstytucyjność, nie zawiesił stosowania przepisu, a nawet nie zalecił zmian w prawie. Czy są inne pomysły załatwienia tej kwestii? Zdarzają się, tyle że albo nie mają większego sensu, albo umierają w martwym punkcie.

  • RPO wnioskował o dodanie zapisu do art. 78 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który mówi o obowiązku, chyba że podanie danych miałoby dostarczyć dowód przeciwko samemu właścicielowi pojazdu. Z tej furtki korzystaliby jednak wszyscy. To sprawiłoby, że zapis stanie się konstytucyjny, ale i uśmierciłoby karę na dobre.
  • Pojawiły się głosy mówiące o zmianie kary grzywny w karę administracyjną. To sprawiłoby, że wątpliwości konstytucyjne zostałyby wyłączone. Projekt takiej ustawy nawet swojego czasu pojawił się, ale utknął w martwym punkcie.

Czy korzystny wyrok TK w sprawie niewskazania kierującego oznaczałby zwrot grzywien?

REKLAMA

Załóżmy, że Trybunał Konstytucyjny przychylił się do wniosku, uznał karę za niewskazanie kierującego za niekonstytucyjną. Czy to oznacza, że kierowcy ukarani wcześniej mogliby starać się o zwrot zapłaconych kar? Nie i to z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że z pewnością na takim stanowisku stanąłby sam wyrok. Identycznie jak ostatnio w przypadku podatku od garaży. Takie rozstrzygnięcia nie muszą działać wstecz, a nawet mogą dawać czas przejściowy działania przepisów w obecnym kształcie.

Po drugie dlatego, że przyjętego mandatu nie da się podważyć. Ta kwestia pojawiła się ostatnio przy okazji sprawy dotyczącej mandatów za prędkość wlepianych przez warszawską policję z mierników bez homologacji. Link do tekstu umieściłem powyżej.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Moto
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W sierpniu nowych samochodów przybyło nieznacznie, spadła sprzedaż dostawczaków

Z nowości wartych odnotowania w środku wakacji na rynku nowych samochodów, to rosnące zainteresowania pojazdami produkcji chińskiej, wśród tradycyjnych marek – nadzwyczaj duże zainteresowanie autami z logo Mazda. W sierpniu generalnie zainteresowanie kupnem nowych samochodów wyraźnie wyhamowało.

Zamiast jechać własnym autem w delegację, pracownicy coraz częściej korzystają z wynajmu samochodu. Dlaczego?

Wynajem samochodów staje się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem wśród polskich przedsiębiorców oraz pracowników wyjeżdżających w delegacje służbowe. Mobilność rozumiana jako zastępowanie własności wypożyczeniem lub wynajmem zyskuje coraz więcej zwolenników.

Jechał hulajnogą elektryczną 48 km/h. Dostał mandat w wysokości 900 zł

Jechał hulajnogą elektryczną 48 km/h. Dostał mandat w wysokości 900 zł. Jakie należy mieć uprawnienia, by móc jeździć hulajnogą elektryczną? Kiedy jazda po chodniku jest dopuszczalna? Jakie są zakazy dotyczące prowadzenia hulajnogi elektrycznej?

KGP: 106 383 interwencji, 394 wypadków drogowych, 33 ofiary śmiertelne. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie ostatniego tygodnia. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 106 383 interwencji.

REKLAMA

Kluczowe połączenie Polski z Ukrainą. Droga S17 się wydłuża: nowy odcinek coraz bliżej

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zakończyła przetarg na kolejny odcinek drogi ekspresowej S17. Odcinek Piaski Wschód - Łopiennik, o długości 16,6 km, stanie się ważnym elementem trasy łączącej Polskę z Ukrainą. Przetarg wygrało konsorcjum Aldesa Construcciones Polska oraz Aldesa Construcciones, które zrealizuje projekt za 810 mln zł. Inwestycja obejmuje nie tylko budowę nowej drogi, ale także rozwój infrastruktury dla bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Co oznacza ta inwestycja dla polskiej sieci drogowej i jak wpłynie ona na komunikację międzynarodową?

Koniec dopłat do leasingu e-aut: rynek elektromobilności w Polsce zagrożony?

Samochody elektryczne to bardziej ekologiczna wersja tradycyjnych aut. Osoby decydujące się na zakup takiego pojazdu dotychczas mogły liczyć na dofinansowanie. Leasing, będący jedną z najpopularniejszych form finansowania zakupu nowych pojazdów, cieszył się dużym zainteresowaniem szczególnie wśród przedsiębiorców. To właśnie oni stanowią ponad 80% klientów nabywających elektryczne samochody osobowe w Polsce. Niestety od 1 września br. NFOŚIGW podjął decyzję dotyczącą wstrzymania dopłat. Jak to wpłynie na rynek elektryków?

Automatyczny zwrot prawa jazdy. Czy wszyscy z niego skorzystają? 10 września weszły w życie nowe rozwiązania

Zgodnie z opublikowanym komunikatem Ministra Cyfryzacji z 8 sierpnia 2024 r. od wtorku, 10 września 2024 r. zaczęły obowiązywać nowe rozwiązania techniczne dotyczące m.in. zwrotu zatrzymanego prawa jazdy.

Tesla zdetronizowana w Europie. Nowy lider rynku samochodów elektrycznych

Tesla, znana marka samochodów elektrycznych, w 2024 roku była znacznie rzadziej wybierana przez klientów z Europy. W porównaniu z 2023 rokiem, w którym to firma świętowała triumfy na europejskim rynku, ilość sprzedanych modeli była sporym rozczarowaniem. Co spowodowało taki spadek sprzedaży? Kto wyprzedził ubiegłorocznego lidera?

REKLAMA

Złamana ręka a prowadzenie auta. Czy można wsiąść za kółko z ręką w gipsie?

Urazy takie jak złamania, znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie. Nie tylko utrudniają, ale czasem wręcz uniemożliwiają wykonywanie niektórych czynności. Jedną z nich może być jazda samochodem. Czy prowadzenie pojazdu z ręką w gipsie jest legalne? Odpowiedź znajdziesz w tym artykule.

KGP: 119 918 interwencji, 545 wypadków drogowych, 41 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie pierwszego tygodnia września. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 119 918 interwencji.

REKLAMA