Czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w miejscu zamieszkania może dokonywać pełnych odliczeń VAT od samochodu

Działalność gospodarcza wykonywana w miejscu zamieszkania, a odliczenie podatku VAT od kosztów eksploatacji auta

Jestem osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Na potrzeby prowadzonej działalności wy­korzystuję samochód osobowy, który parkuję pod domem. Czy mogę - po zgłoszeniu samochodu naczel­nikowi urzędu skarbowego - dokonywać od wydatków dotyczących tego samochodu pełnych odliczeń?

Teoretycznie istnieje taka możliwość (nie ma przepisu wprost wyłączającego możliwość dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących samochodów osobowych parkowanych w miejscu zamiesz­kania podatnika lub jego okolicy). Dokonywanie pełnych odliczeń od wydatków dotyczących takich samo­chodów osobowych jest jednak bardzo ryzykowne.

Zobacz też: Zakup samochodu przeznaczonego na wynajem a odliczenie 100% podatku VAT

Od 1 kwietnia 2014 r. podatnik może, co do zasady, odliczać 50% VAT naliczonego z faktur dokumen­tujących wydatki dotyczące samochodów osobowych (z wyjątkiem faktur dokumentujących zakupy paliwa, z których do końca czerwca 2015 r. podatnicy użytkujący samochody osobowe, co do zasa­dy, nie mogą odliczać VAT). Wspomniane ograniczenie odliczenia nie ma zastosowania w przypadku samochodów, których sposób wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodar­czą. Takie samochody uprawniają do pełnych odliczeń jako samochody wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT).

Jak z tego wynika, jednym z warunków dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących samo­chodów osobowych jest, aby sposób wykorzystywania pojazdu samochodowego wykluczał możliwość ich mieszanego wykorzystywania (tj. częściowo do działalności gospodarczej podatnika, częściowo zaś do innych celów, np. do użytku prywatnego podatnika). Jak podało Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej 1 kwietnia 2014 r. pt. Nowe zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z po­jazdami samochodowymi:

^^^^ (...) przez wykorzystywanie „mieszane" należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzy- MF stywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów nie- związanych z tą działalnością, np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzysty­wany w sposób „mieszany". Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów „mieszanych".

W opisanej w pytaniu sytuacji osobie fizycznej wykorzystującej samochód osobowy w działalności trudno jest spełnić warunki pełnego odliczenia VAT, czyli całkowicie i definitywnie wykluczyć możli­wość choćby jednorazowego wykorzystania samochodu do celów prywatnych. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy samochód jest parkowany w miejscu zamieszkania podatnika lub jego okolicy. Dla­tego właśnie Ministerstwo Finansów w cytowanej wyżej broszurze wskazało, że nie można obiektyw­nie uznać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do celów działalności gospodarczej, w przypad­ku gdy:

(...) podatnik prowadzi działalność w miejscu zamieszkania, posiadając jeden pojazd - w tych MF okolicznościach nie jest możliwe obiektywne zagwarantowanie wykluczenia użytku prywatnego tego pojazdu, przykładowo w czasie wolnym od prowadzonej działalności gospodarczej (np. weekend czy wyjazd urlopowy).

Zobacz też: Czy można odliczyć 100% VAT od pojazdów pogrzebowych

Stanowisko zajęte przez Ministerstwo Finansów jest zbyt daleko idące. Nie można przecież całkowicie wykluczyć sytuacji, w której podatnik - osoba fizyczna prowadząca działalność w miejscu zamieszka­nia wykorzystuje samochód wyłącznie do celów związanych z działalnością. Niemniej wyjaśnienia MF stanowią dla podatników jasny sygnał, jakie stanowisko będą prezentowały w omawianej kwestii orga­ny podatkowe. Zważywszy wysokie kary grożące za dokonywanie wbrew przepisom pełnych odliczeń od wydatków dotyczących samochodów osobowych (oraz innych pojazdów samochodowych, które nie uprawniają do pełnych odliczeń ze względu na swoją konstrukcję), należy jednak odradzić osobom fizycz­nym dokonywanie pełnych odliczeń od wydatków dotyczących samochodów osobowych parkowanych w miejscu zamieszkania podatnika lub jego okolicy.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 86a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r.

poz. 312