Nowe zasady pilotowania pojazdów nienormatywnych w 2024 r. Co zmieni kolejne rozporządzenie?

• Kiedy pojazd nienormatywny może pilotować jeden pojazd?
• Kiedy pojazd nienormatywny mają pilotować dwa pojazdy?
• Zasady pilotowania kolumny pojazdów nienormatywnych
• Pojazd wykonujący pilotowanie: oznakowanie i typ auta
• Pojazd wykonujący pilotowanie: wyposażenie obowiązkowe
• Obowiązki pilota w czasie pilotowania pojazdu nienormatywnego
• Mandat za pilotowanie pojazdów nienormatywnych

Legislatorzy postanowili określić szczegółowe warunki i sposób pilotowania pojazdów nienormatywnych oraz wyposażenie i oznakowanie pojazdów wykonujących pilotowanie. Aktem wykonawczym w tym przypadku stało się rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 8 listopada 2023 r. w sprawie pilotowania pojazdów nienormatywnych.

Kiedy pojazd nienormatywny może pilotować jeden pojazd?

Pojazd nienormatywny może być pilotowany przez jeden pojazd wykonujący pilotowanie w sytuacji, w której przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości:

• długość – 23,00 m,
• szerokość – 3,20 m,
• wysokość – 4,50 m,
• rzeczywista masa całkowita – 60 t.

Aby zaliczyć się do tej kategorii, pojazd nienormatywny może zarówno przekroczyć wszystkie wskaźniki, jak i tylko jeden. Tak wskazuje par. 2 ust. 1 w/w rozporządzenia.

Kiedy pojazd nienormatywny mają pilotować dwa pojazdy?

Pojazd nienormatywny musi być pilotowany przez dwa pojazdy wykonujące pilotowanie, poruszające się z przodu i z tyłu pojazdu nienormatywnego w sytuacji, w której przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości:

• długość – 30,00 m,
• szerokość – 3,60 m,
• wysokość – 4,70 m,
• rzeczywista masa całkowita – 80 t.

Zasada jest tu identyczna, jak poprzednio. Aby zaliczyć się do tej kategorii, pojazd nienormatywny może zarówno przekroczyć wszystkie wskaźniki, jak i tylko jeden czy dwa. Wyraźnie mówi o tym par. 2 ust. 2 w/w rozporządzenia.

Zasady pilotowania kolumny pojazdów nienormatywnych

W sytuacji, w której nie mówimy o pilotowaniu jednego pojazdu nienormatywnego, a o kolumnie takich pojazdów, przepisy od razu każą przejść do stopnia drugiego. To oznacza, że pilotowanie ma być realizowane przez dwa samochody, przy czym jeden ma się znajdować na początku, a drugi na końcu kolumny pojazdów nienormatywnych. Zasadę taką określa par. 2 ust. 3 w/w rozporządzenia.

Pojazd wykonujący pilotowanie: oznakowanie i typ auta

Przepisy mówiące o pilotowaniu pojazdów nienormatywnych są dość mocno szczegółowe. W par. 3 ust. 1 wskazują np., że pilotować może pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, który dodatkowo ma:

• rodzaj nadwozia BB (van), AF (pojazd wielozadaniowy) lub AG (pick-up),
• nie jest wyższy, niż 1,7 metra, przy czym do wyliczenia tego nie zalicza się urządzeń sygnalizacyjnych stanowiących obowiązkowe wyposażenie.

To jednak dopiero początek wymogów. Bo par. 3 ust. 2 w/w rozporządzenia wskazuje np. na konieczne oznakowanie pojazdu. Pojazd pilotujący musi mieć:

• napis "PILOT" umieszczony na przedniej masce pojazdu, na przednich bocznych drzwiach pojazdu oraz na klapie tylnej lub drzwiach tylnych pojazdu,
• pasy barwy białej i czerwonej umieszczone na przedniej masce pojazdu, na bokach pojazdu oraz na klapie tylnej lub drzwiach tylnych pojazdu,
• z pasów na masce można zrezygnować, gdy wymiary maski nie pozwalają na jednoczesne umieszczenie pasów i napisu "PILOT".

Pojazd wykonujący pilotowanie: wyposażenie obowiązkowe

Rozporządzenie wskazuje również na obowiązkowe wyposażenie pojazdu wykonującego pilotowanie. Lista została wskazana w par. 3 ust. 4 w/w rozporządzenia. Na niej pojawiają się m.in.:

• co najmniej dwa światła błyskowe barwy żółtej – musi być widoczne ze wszystkich stron pojazdu z odległości nie mniejszej niż 150 m,
• światło barwy białej lub żółtej samochodowej z napisem "PILOT" barwy czarnej, umieszczone na dachu pojazdu,
• dwa światła umieszczone z przodu pojazdu oraz dwa światła umieszczone z tyłu pojazdu – muszą być umieszczone symetrycznie względem siebie, na wysokości od 250 mm do 1500 mm od powierzchni jezdni, odległość pomiędzy ich osiami nie może być mniejsza niż 0,6 m, muszą wysyłać przerywany strumień światła barwy żółtej,
• środki bezpośredniej łączności radiowej z pojazdami pilotowanymi,
• urządzenia nagłaśniające,
• co najmniej 4 pachołki drogowe U-23 o wysokości nie mniejszej niż 750 mm,
• tarczę do zatrzymywania pojazdów,
• latarkę umożliwiającą wysyłanie światła barwy czerwonej do dawania sygnałów innym uczestnikom ruchu drogowego podczas niedostatecznej widoczności,
• wysokościomierz o możliwości pomiaru wysokości nie mniej niż 5 m,
• taśmę mierniczą o zakresie pomiaru nie mniej niż 30 m,
• szperacz, który powinien być włączany niezależnie od innych świateł.

Obowiązki pilota w czasie pilotowania pojazdu nienormatywnego

Sposób pilotowania, wymogi dotyczące pojazdu i jego wyposażenie. A to nadal nie koniec. Przepisy wskazują również listę obowiązków pilota w czasie pilotowania pojazdu nienormatywnego. Mówi o nich par. 5 ust. 2 w/w rozporządzenia. Pilot musi:

• zapewnić właściwą organizację przejazdu pojazdów nienormatywnych zgodnie z warunkami zawartymi w zezwoleniu na ten przejazd albo warunkami określonymi przez zarządcę drogi,
  sprawować bezpośredni nadzór nad przejazdem pojazdów nienormatywnych w czasie przejazdu i postoju,
• kierować ruchem drogowym w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ruchu drogowym,
• podejmować decyzję o wstrzymaniu pilotowania w razie powstania istotnego utrudnienia w ruchu drogowym lub zagrożenia jego bezpieczeństwa,
• w razie wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa musi niezwłocznie zawiadomić o tym fakcie zarządcę drogi lub policję.

Mandat za pilotowanie pojazdów nienormatywnych

Przepisy, a konkretnie ustawa Prawo o ruchu drogowym w art. 140ab ust. 3 pkt 1, 2, 3, przewidują szereg kar za nieprawidłowe pilotowanie pojazdów nienormatywnych. Podmiot realizujący zlecenie może dostać:

• 3000 zł kary za brak wymaganej liczby pojazdów wykonujących pilotowanie,
• 2000 zł kary za brak wymaganego wyposażenia lub oznakowania pojazdu wykonującego pilotowanie,
• 2000 zł kary za brak wymaganego szkolenia kierowcy, który pilotuje przejazd.

Kara pieniężna jest nałożona w drodze decyzji administracyjnej na podmiot, który podjął się pilotowania. Mówi o tym art. 140aa ust. 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym.