Kiedy można jeździć rowerem po chodniku?

Czy można jeździć rowerem po chodniku?

Art. 33 ust. 5 i 6 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowią:

5. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy:

1) opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;

2) szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów;

3) warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła), z zastrzeżeniem ust. 6.

6. Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.

Prawo stanowi zatem, że korzystanie przez rowerzystę z chodnika może mieć miejsce tylko wyjątkowo. A zatem rowerzystom nie wolno traktować chodnika jako części drogi, z której mogą dowolnie korzystać.

Zobacz też: Co grozi za jazdę na rowerze po alkoholu w 2017 roku?

W jakich sytuacjach jazda na rowerze po chodniku jest dozwolona?

1. Gdy rowerzysta sprawuje opiekę na dzieckiem do 10 lat jadącym również na rowerze.

Ten przepis nie wymaga uzasadnienia. Notabene dziecko do lat 10 kierujące rowerem pod opieką osoby dorosłej uważane jest w myśl prawa za pieszego (art. 1 ust. 1 pkt. 18 ustawy).

2. Gdy na jezdni wzdłuż chodnika prędkość dopuszczalna dla pojazdów jest wyższa niż 50 km/h, nie ma wydzielonego pasa ruchu dla rowerów albo drogi dla rowerów, a szerokość chodnika wynosi co najmniej 2 metry.

Przepis ten ma na celu ochronę rowerzystów na szybkich arteriach komunikacyjnych w dużych miastach. Tyle tylko, że w praktyce jego stosowanie jest mało realne. Który rowerzysta będzie sprawdzał, jaka jest dopuszczalna prędkość pojazdów na jezdni? Ocena szerokości chodnika może być też dokonywana tylko "na oko". A zresztą, prawdę powiedziawszy, tylko nieliczni rowerzyści mają o tym przepisie pojęcie. Pozostaje więc on martwy.

3. Warunki pogodowe są wyjątkowo niekorzystne na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła).

Założenia w teorii są słuszne, tyle tylko, że znowu wszystko pozostaje bardzo uznaniowe. Co to znaczy: silny wiatr? co to znaczy "ulewa"? Jaka mgła jest uznawana za "gęstą"?

Zobacz też: Taryfikator mandatów dla rowerzystów 2017

Przede wszystkim jednak omawiane przepisy nasuwają szereg wątpliwości.

• Po pierwsze, dziecko, które ukończyło już 10 lat, powinno – według prawa - jeździć rowerem po jezdni. W nasilonym ruchu miejskim byłoby to bardzo ryzykowne, nawet jeśli młodziutki rowerzysta miałby kartę rowerową.
• Po drugie, przepisy nie zezwalają osobie przewożącej na rowerze dziecko (w specjalnym siodełku) na jazdę po chodniku. Chodnikiem może jechać tylko rowerzysta opiekujący się dzieckiem – rowerzystą do lat 10. A jeśli sam wiezie malutkie dziecko na rowerze, powinien już jechać po jezdni. To też byłoby wielce ryzykowne.
• Po trzecie, w godz. 23.00 – 5.00 na wszystkich drogach na obszarze zabudowanym dopuszczalna prędkość pojazdów na jezdni jest wyższa niż 50 km/h. Czy ustawodawca wziął to pod uwagę?
• Po czwarte, wcale nie dziwię się wielu rowerzystom, że boją się jeździć po jezdni. O ile młody, sprawny człowiek jest w stanie poradzić sobie poruszając się pomiędzy samochodami, o tyle osoby starsze kierując rowerem mogą mieć z tym problemy.

Zobacz też: Kiedy rowerzysta ma pierwszeństwo przejazdu? Czyli zasady poruszania się na rowerze w ruchu drogowym

Jak widać, omawiane przepisy są mocno oderwane od realiów i raczej anachroniczne. Bardzo ważny jest natomiast wymógł zawarty w ustępie 6. cytowanej ustawy. Otóż nakazuje on wszystkim rowerzystom poruszającym się po chodniku jechać powoli, zachowywać szczególną ostrożność i ustępować miejsce pieszym.

Właściwie ten przepis wystarczyłby do uregulowania kwestii korzystania przez rowerzystów chodników. Oczywiście pod warunkiem, że byłby przestrzegany. Niestety w praktyce bywa z tym różnie. Są kulturalni rowerzyści, którzy jadąc chodnikiem mają świadomość, że są na nim intruzami. Często jednak możemy zobaczyć zupełnie innych rowerzystów, którzy pędzą chodnikiem z bardzo dużą prędkością, lawirują pomiędzy pieszymi, a niekiedy (co już jest zupełnie niedopuszczalne) dzwonią na przechodniów albo krzyczą ,,z drogi!”

Zobacz też: Kolizja z rowerzystą – jak postępować?

Potrącenia pieszych przez rowerzystów

Warto wiedzieć, że w ubiegłym roku rowerzyści spowodowali 159 wypadków polegających na potrąceniu pieszych idących chodnikiem. Osoby te zostały ranne, niektóre poważnie. W Warszawie jadący po chodniku z dużą prędkością 21-letni rowerzysta potrącił 90-letnią kobietę, która wyszła na ten że chodnik z klatki schodowej budynku. W wyniku odniesionych obrażeń staruszka zmarła. Sprawca tego tragicznego wypadku chciał natomiast uciekać, ale na szczęście kilku dobrze zbudowanych przechodniów uniemożliwiło mu realizacje tego zamiaru. Podobne wypadki wydarzyły się w Poznaniu i w Białymstoku. Tym razem rowerzyści potrącili pieszych w obrębie przystanków autobusowych. W obu tych przypadkach poszkodowani odnieśli poważne obrażenia. Sprawca potrącenia w Białymstoku został skazany przez sąd na karę ograniczenia wolności; musiał też wypłacić poszkodowanemu zadośćuczynienie w łącznej wysokości prawie 8 tysięcy złotych.

Rowerzysto, jeśli jedziesz po chodniku, pamiętaj:

• Piesi nie widzą roweru jadącego za nimi. Nie mają też obowiązku oglądać się za siebie. To Twoim obowiązkiem jest uważać i zachować ostrożność.
• Nie wolno poganiać pieszych dzwonkiem czy jakimkolwiek innym sygnałem dźwiękowym, żądać usunięcia się z drogi. Nie wolno też jechać prosto na pieszego zmuszając go do usunięcia się z drogi.
• Nie wolno jechać z dużą prędkością – pieszy może nagle zatrzymać się lub skręcić albo wyjść ze sklepu, z bramy budynku i ma do tego pełne prawo. Jeżeli będziesz jechał z dużą prędkością, potrącisz go!
• Nie wolno przejeżdżać w bardzo małej odległości od pieszego – można w ten sposób przestraszyć zwłaszcza osoby starsze albo dzieci. Czy byłoby Ci miło, gdyby inny rowerzysta potraktował tak bliską Ci osobę, np. matkę, dziewczynę?
• Jeżeli brakuje Ci miejsca do kontynuowania jazdy, bo cały chodnik zajmują piesi, zatrzymaj się i poczekaj, nigdy nie wpychaj się pomiędzy nich.
• Nawet drobne zahaczenie pieszego kierownicą roweru czy nogą może być dla niego niebezpieczne i spowodować poważny uraz, a także upadek. Dla osoby starszej lub dziecka może to skończyć się tragicznie.
• Sposób twojego postępowania wobec pieszych odzwierciedla poziom twojej kultury osobistej!