Dlaczego rozrusznik "nie kręci"?

Pierwsze objawy zbliżającej się awarii rozrusznika

Zazwyczaj gdy coś złego zaczyna się dziać z rozrusznikiem da się zauważyć pierwsze objawy zbliżającej się awarii. Jeśli podczas uruchamiania auta słyszymy nietypowe odgłosy lub rozrusznik "zawiesza się" (z opóźnieniem reaguje na przekręcenie kluczyka w stacyjce, lub też przerywa), warto od razu udać się do warsztatu.

Czym jest rozrusznik?

W uproszczeniu rozrusznik to silnik elektryczny, który wraz z oprzyrządowaniem służy do rozpędzenia wału korbowego silnika, co jest niezbędne do uruchomienia jednostki napędowej. Rozrusznik ma mechanizm umożliwiający zazębienie go z kołem zamachowym silnika, a po uruchomieniu silnika odłączenie go. Mechanizm ten nazwany jest bendiksem. Dodatkowym elementem rozrusznika jest elektromagnes, którego zadaniem jest wstępne zazębienie rozrusznika z kołem zamachowym silnika.

Najczęstsze usterki rozrusznika - przegrzanie

W przypadku gdy rozrusznik „nie kręci”, hałasuje lub pracuje ze zbyt małą siłą, niewystarczającą do obracania wałem korbowym dostatecznie szybko, prawdopodobnie uległ on przegrzaniu. Rozrusznik jest silnikiem prądu stałego, przystosowanym do pracy w krótkich okresach. Producenci zastrzegają, że powinien on pracować maksymalnie około 15 sekund. Po tym czasie należą mu się co najmniej dwie minuty przerwy.

Warto o tym pamiętać podczas prób uruchomienia silnika, bo „kręcąc rozrusznikiem” zbyt długo możemy go uszkodzić. Zbyt długi czas pracy spowoduje przegrzanie się szczotek, szczotkotrzymacza i komutatora, a także popychacza oraz zębnika.

Zobacz też: Rozrusznik zbyt wolno obraca wałem silnika – co zrobić?

Najczęstsze usterki rozrusznika - wadliwy elektromagnes

Częstą przyczyną usterki rozrusznika jest niesprawny elektromagnes. Element ten jest odpowiedzialny za wytworzenie pola magnetycznego, które „wzbudza” rozrusznik. Elektromagnes przesuwa mechanizm sprzęgający (tzw. bendiks) w stronę zębnika, czyli elementu odpowiedzialnego za połączenie (zazębienie) z kołem zamachowym silnika. Uszkodzenie elektromagnesu uniemożliwia zazębienie ze względu na brak siły niezbędnej do wypchnięcia bendiksu.

Przyczyną niesprawności elektromagnesu może być wada fabryczna. Może on także ulec przypaleniu w trakcie eksploatacji. Winne mogą być także zanieczyszczenia zewnętrzne, powodujące przerysowanie wkładu elektromagnesu.

Zobacz też: Jak naprawić ogrzewanie szyby?

Najczęstsze usterki rozrusznika - uszkodzenia wewnętrzne

Bendiks nie tylko przesuwa mechanizm sprzęgający w stronę zębnika (w celu napędzenia koła zamachowego silnika), ale także wycofuje go w odpowiednim momencie (gdy silnik osiągnie obroty wyższe niż rozrusznik). Wada instalacji elektrycznej może spowodować brak suwu powrotnego. W takiej sytuacji obroty silnika zaczynają być przenoszone na zębnik. Efektem jest kompletne zniszczenie elementów rozrusznika.

Zobacz też: Co zrobić, gdy zapali się kontrolka braku ładowania akumulatora?

Najczęstsze usterki rozrusznika - korozja

Rdza jest wrogiem wszelkich instalacji elektrycznych. Przyczyną jej powstania może być nawet odrobina wilgoci. Elementy skorodowane tracą swoje właściwości mechaniczne i elektryczne. W jaki sposób wilgoć dostaje się do rozrusznika? Zazwyczaj winny jest brak osłony koła zamachowego lub inna nieszczelność spowodowana trudnymi warunkami pracy. Przyczyną może być też zalanie wodą, które można uznać także za uszkodzenie mechaniczne.

Najczęstsze usterki rozrusznika - uszkodzenia mechaniczne

Rozrusznik jest narażony na zalanie czy też zanieczyszczenie, jeśli pojazd użytkowany jest w ciężkich warunkach – np. przejazdach off-roadowych.

Najczęściej spotykane uszkodzenia zewnętrzne rozrusznika wynikają jednak nie z trudnych warunków pracy, lecz z błędów montażowych.

Zobacz też: Jak naprawiać połączenia elektryczne?

- Popularny problem to zły dobór rozrusznika do pojazdu – inne przełożenie obrotów powoduje niszczenie elementów jak np. połamanie zębów zębnika czy pęknięcie głowicy – mówi Dawid Kowalewicz z firmy Lauber, produkującej rozruszniki marki Stardax.

- Istotna jest także sama procedura montażu. Należy zwracać uwagę na to, by nie naruszyć opasek oraz plomb czy też osłony koła zamachowego. Te elementy zapewniają szczelność całej instalacji. Kolejną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę jest poprawne dokręcenie śrub mocujących rozrusznik oraz przewody. Jeśli śruby są skorodowane, należy wymienić je na nowe. Luźnie zamontowany rozrusznik jest narażony na wstrząsy, mogące w konsekwencji spowodować naruszenie jego elementów składowych – dodaje Dawid Kowalewicz.

Zobacz też: Regeneracja rozrusznika - czy warto?

Jaki rozrusznik wybrać - regenerowany czy nowy?

W przypadku awarii rozrusznika zazwyczaj właściciel pojazdu staje przed dylematem, czy:

• kupić fabrycznie nowy produkt,
• wybrać produkt fabrycznie regenerowany, który w zasadzie niczym nie różni się od nowego urządzenia,
• oddać rozrusznik do kompleksowej regeneracji (niektóre warsztaty samochodowe dysponują odpowiednim sprzętem, aby profesjonalnie regenerować rozruszniki - jeśli nie, zazwyczaj zlecają taką usługę innym warsztatom, które się w tym specjalizują),
• dokonać doraźnej naprawy rozrusznika, przez wymianę tylko tego podzespołu, który akurat się zepsuł,
• zakupić rozrusznik używany.

Najpewniejszym rozwiązaniem jest kompleksowa regeneracja lub zakup nowego rozrusznika. Nowa część wcale nie musi być droga, ponieważ na rynku dostępne są produkty różnych marek. Decydując się na regenerację lub zakup nowego rozrusznika zawsze powinniśmy zwracać uwagę na to, na jak długi okres gwarancji możemy liczyć.

Źródło: Materiały prasowe Lauber