REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kogo obowiązują przepisy o czasie pracy kierowców

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Zwolińska
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Rozszerzenie zakresu stosowania dyrektywy 2002/15/WE na kierowców pracujących na własny rachunek budziło wiele kontrowersji. Trybunał rozstrzygnął wątpliwości, uznając m.in., że taka interpretacja nie ogranicza swobody przedsiębiorczości.

W prawie unijnym czas pracy kierowców reguluje dyrektywa 2002/15/WE (zwana dalej dyrektywą). Do prawa polskiego dyrektywę tę wdraża ustawa o czasie pracy kierowców.

REKLAMA

Transport drogowy

Dyrektywa ma zastosowanie do pracowników uczestniczących w czynnościach w trasie w zakresie transportu drogowego, zatrudnionych przez przedsiębiorstwa transportowe mające siedzibę w państwie członkowskim, objętych rozporządzeniem Rady (EWG) 3820/85 z 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (zastąpione przez rozporządzenie 561/2006) albo Umową Europejską dotyczącą pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR) (art. 2 ust. 1 dyrektywy).

Dyrektywę od 23 marca 2009 r. stosuje się również do kierowców pracujących na własny rachunek. 

Czas pracy kierowców

REKLAMA

Rozszerzenie zakresu zastosowania dyrektywy do kierowców pracujących na własny rachunek zostało zakwestionowane przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zob. wyrok z 9 września 2004 r. w sprawach połączonych C-184/02 i C-223/02, DzUrz UE C 262 z 23.10.2004 r., s. 3). Państwa skarżące twierdziły m.in., że Unia Europejska nie ma kompetencji do regulowania czasu pracy kierowców pracujących na własny rachunek, a ponadto, iż objęcie kierowców wykonujących pracę na własny rachunek regulacjami dyrektywy prowadzi do nieproporcjonalnego ograniczenia swobody wykonywania działalności zawodowej oraz swobody przedsiębiorczości. Trybunał oddalił skargę.

Stwierdził, że kompetencja Unii Europejskiej do reglamentacji czasu pracy kierowców pracujących na własny rachunek wynika z art. 71 TWE (obecnie art. 91 TFUE) oraz że dyrektywa w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców pracujących na własny rachunek, nie stanowi niedopuszczalnego ograniczenia swobody wykonywania działalności zawodowej oraz swobody przedsiębiorczości.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W związku z powyższym przepisy dyrektywy określające m.in. maksymalny tygodniowy czas pracy kierowców, częstotliwość i minimalną długość przerw, a także obowiązek rejestracji czasu pracy, od 23 marca 2009 r. stosuje się również do kierowców wykonujących pracę na własny rachunek.

Uwaga ta jest istotna w kontekście zakresu zastosowania polskiej ustawy o czasie pracy kierowców. Ustawa ta określa czas pracy kierowców wykonujących przewóz drogowy, zatrudnionych na podstawie stosunku pracy – a tylko w zakresie wykonywania przewozów regularnych na trasach nieprzekraczających 50 km pojazdami, o których mowa w rozporządzeniu 561/2006 – obejmuje również kierowców niebędących pracownikami (art. 1 ustawy). W związku z tym ustawa ta nie wdraża w całości przepisów dyrektywy do prawa polskiego.

Co to znaczy czas pracy kierowcy?

Dyrektywa definiuje czas pracy oddzielnie dla pracowników wykonujących czynności związane z przewozem (art. 3 lit. a pkt 1) oraz kierowców pracujących na własny rachunek (art. 3 lit. a pkt 2).

REKLAMA

Ogólnie mówiąc, czas pracy kierowców obejmuje czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, w którym kierowca wykonuje czynności związane z przewozem, znajduje się na stanowisku pracy do dyspozycji pracodawcy (w przypadku kierowców pracujących na własny rachunek – do dyspozycji klienta) i wykonuje swoje zadania, funkcje.

W przypadku kierowców pracujących na własny rachunek z ich czasu pracy wyraźnie wyłączono czas poświęcony na ogólną pracę administracyjną niezwiązaną bezpośrednio z przewozem.

Do czasu pracy kierowcy nie zalicza się ponadto:

•  przerw w pracy, o których mowa w art. 5 dyrektywy (tj. przerwy trwającej: co najmniej 30 minut, gdy czas pracy wynosi od 6 do 9 godzin, co najmniej 45 minut, gdy czas pracy wynosi co najmniej 9 godzin),

•  okresów odpoczynku oraz okresów gotowości zdefiniowanych w art. 3 lit. b dyrektywy (tj. okresów, w którym pracownik jest dostępny na wezwanie pracodawcy i nie musi pozostawać na stanowisku pracy, oraz czasu spędzonego przez pracownika na siedzeniu obok kierowcy lub na kuszetce, gdy pojazd jest w ruchu) – art. 3 lit. a ostatnie zdanie dyrektywy.


Tak zdefiniowany czas pracy kierowców nie może przekroczyć średnio 48 godzin na tydzień (art. 4 lit. a dyrektywy). O ile średnia 48 godzin na tydzień nie zostanie przekroczona w ciągu 4 miesięcy, o tyle maksymalny tygodniowy czas pracy może zostać przedłużony do 60 godzin.

W przypadku pracowników wykonujących czynności związane z przewozem istotne jest zwrócenie uwagi na sposób liczenia ich godzin pracy. Czas pracy pracownika wykonującego czynności związane z przewozem jednocześnie dla kilku pracodawców jest sumą godzin pracy dla tych pracodawców (art. 4 lit. b dyrektywy).

Maksymalny czas prowadzenia pojazdu

Ustalając czas pracy kierowcy, należy również rozważyć, czy w danym przypadku znajdą zastosowanie przepisy rozporządzenia 561/2006 określające maksymalny czas prowadzenia pojazdu, minimalne okresy przerw oraz okresy odpoczynku.

Co do zasady rozporządzenie 561/2006 ma zastosowanie do przewozu drogowego (zdefiniowanego w art. 4 lit. a tego rozporządzenia) rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdu łącznie z przyczepą lub naczepą przekracza 3,5 tony, lub do przewozu drogowego osób pojazdami przystosowanymi i przeznaczonymi do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

Od tej zasady art. 3 rozporządzenia 561/2006 przewiduje liczne wyjątki, np. rozporządzenia nie stosuje się do przewozu drogowego pojazdami lub zespołami pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej 7,5 tony używanymi do niezarobkowego przewozu rzeczy. Wyjątki od regulacji dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, przerw i okresów odpoczynków mogą również wprowadzić państwa członkowskie. Z możliwości tej skorzystał polski ustawodawca – zob. art. 29 i 30 ustawy o czasie pracy kierowców.

Dzienny czas prowadzenia pojazdu (pojęcie węższe niż zdefiniowany w art. 3 lit. a dyrektywy czas pracy) nie może przekroczyć 9 godzin, z tym że może on zostać przedłużony do nie więcej niż 10 godzin nie częściej niż 2 razy w tygodniu (art. 6 rozporządzenia 561/2006). Maksymalny tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może z kolei przekroczyć 56 godzin i nie może prowadzić do przekroczenia maksymalnego tygodniowego czasu pracy określonego w dyrektywie. Łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu 2 kolejnych tygodni nie może natomiast przekroczyć 90 godzin.

Podstawa prawna:

•  dyrektywa 2002/15/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 marca 2002 r. w sprawie organizacji czasu pracy osób wykonujących czynności w trasie w zakresie transportu drogowego (DzUrz WE L 80 z 23.03.2002 r., s. 33; DzUrz UE Polskie wydanie specjalne 2004, rozdz. 5, t. 4, s. 224),

•  rozporządzenie (WE) 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (DzUrz. UE L 102 z 11.04.2006 r., s. 1),

•  ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (DzU nr 92, poz. 879 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Wszystko, co ważne dla każdego kierowcy. Zmiany przepisów, mandaty, testy aut, moto porady i wiele innych. Bądź na czasie z tym, co dzieje się w świecie motoryzacji, zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moto
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Fałszywe prawo jazdy, cudze karty i ciężarówki w fatalnym stanie. Seria szokujących kontroli ITD na Dolnym Śląsku

Wyprzedził go radiowóz ITD. Zjechał na pobocze i… szybko wyjął cudzą kartę kierowcy. Fałszywe dokumenty, sądowe zakazy i ciężarówki z niesprawnymi hamulcami – inspektorzy z Wrocławia nie kryli zaskoczenia skalą nieprawidłowości. Sprawdzamy, co wykazały kontrole drogowe przeprowadzone w lipcu 2025 r.

Prawo jazdy 2025: kod 01 i mandat 500 zł. Ten błąd może Cię słono kosztować

Masz wpisany kod w prawie jazdy? Nawet jeśli widzisz dobrze i czujesz się pewnie za kierownicą, niewłaściwe użycie okularów lub soczewek może skutkować mandatem i to w wysokości 500 zł. Przepisy są w tej kwestii jednoznaczne. Wyjaśniamy, co oznaczają kody ograniczeń, jak je interpretować i kiedy grozi kara.

Nowy obowiązek dla dzieci na rowerach i hulajnogach – kaski już wkrótce wymagane!

Podczas posiedzenia Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego zapadła ważna decyzja dotycząca bezpieczeństwa najmłodszych użytkowników dróg. Uchwała zakłada obowiązek noszenia kasków ochronnych przez dzieci i młodzież do 16. roku życia podczas jazdy rowerem, hulajnogą elektryczną oraz urządzeniami transportu osobistego.

KGP: 112 965 interwencji, 419 wypadków drogowych, 25 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie ostatniego tygodnia. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 112 965 interwencji. Byli wzywani do 419 wypadków drogowych.

REKLAMA

1500 zł mandatu i 10 punktów karnych za stłuczkę? Jak tego uniknąć? Wystarczy smartfon z aplikacją mObywatel

Kolizja na drodze to stres, mandaty, punkty karne i długie czekanie na patrol. Na szczęście już niedługo w niektórych przypadkach będzie można tego wszystkiego uniknąć. Legalnie, szybko i bez papierologii. Sprawdź, co się zmieni i jak wkrótce będziesz mógł oszczędzić nawet 1500 zł.

Taniej na stacjach! Już w przyszłym tygodniu kierowcy zatankują wyraźnie taniej – znamy nowe ceny paliw

Nadchodzą spadki cen paliw, które wielu kierowców przyjmie z ulgą. Analitycy portalu e-petrol.pl prognozują wyraźne obniżki cen benzyny 95-oktanowej oraz autogazu, które pojawią się już w nadchodzącym tygodniu. Dobra wiadomość dla wszystkich wybierających się w wakacyjne podróże – będzie taniej przy dystrybutorze.

Prawie ⅓ osób sprzedających używane samochody spotkała się z próbą oszustwa. Na co zwracać uwagę i jak się chronić przed nieuczciwymi praktykami?

Rynek sprzedaży samochodów używanych coraz częściej staje się polem działania oszustów, którzy wykorzystują zaufanie czy determinację sprzedających. Z raportu CARFAX wynika, że w Polsce aż 30 proc. sprzedawców zetknęło się z podejrzanymi zachowaniami, jak próba skopiowania dokumentów pojazdu, czy z kradzieżą samochodu. By zminimalizować prawdopodobieństwo strat, warto stosować odpowiednie środki ostrożności i zasadę ograniczonego zaufania wobec potencjalnych klientów.

Nowy egzamin na prawo jazdy 2025. Za te błędy oblejesz od razu – zobacz pełną listę

Od 1 lipca 2025 jeden błąd wystarczy, by zakończyć egzamin praktyczny z wynikiem negatywnym. Nie ma drugiej szansy, nie ma „do końca jazdy”. Sprawdź, które błędy kończą egzamin natychmiast, co się zmieniło i jak przygotować się, by nie oblać w 3 minuty. Zobacz pełną listę krytycznych pomyłek i zasady oceniania na nowych zasadach.

REKLAMA

Od kiedy nowy tachograf 2025? Błędy lokalizacji, problemy z czasem pracy [OBSŁUGA]

Od kiedy w przewozach międzynarodowych Unii Europejskiej obowiązuje wyłącznie nowy tachograf (G2V2)? Jak go obsługiwać? Są błędy lokalizacji i problemy z czasem pracy. Na co uważać, by uniknąć kar?

5 tys. euro kary dla przewoźnika. 120 euro mandatu dla kierowcy. Kary za złe zabezpieczenie ładunku podczas transportu za granicą [Normy]

Złe zabezpieczenie ładunku podczas transportu za granicą może słono kosztować przewoźnika i kierowcę. W Niemczech przewoźnik zapłaci nawet 5 tys. euro kary, a kierowca 120 euro mandatu. Jakie są przepisy i normy w krajach UE?

REKLAMA