Czym jest ubezpieczenie OC?

Jakie pojazdy należy ubezpieczyć?

Już sam fakt posiadania:

• samochodu osobowego,
• ciężarowego,
• motocykla,
• ciągnika rolniczego,
• lub innego pojazdu podlegającego rejestracji, rodzi obowiązek zwarcia stosownej umowy ubezpieczenia.

Zobacz też: Okres ochrony ubezpieczenia OC

Nie oznacza to jednak, że każdy z posiadaczy musi samochód oddzielnie ubezpieczać. Ubezpieczenie nie jest bowiem związane z kierowcą, lecz z konkretnym pojazdem. Tak więc szkody poczynione przez każdorazowego kierowcę samochodu są objęte polisą (czasem jednak zakład ubezpieczeń, może domagać się zwrotu wartości odszkodowania od ubezpieczonego, o czym później).

Zwróćmy uwagę, że obowiązek ubezpieczenia ciąży na posiadaczu pojazdu, może to być zatem właściciel, użytkownik, leasingobiorca czy dzierżawca. Jednak strony umowy, jak dzierżawca czy też leasing, mogą umówić się, która z nich będzie opłacała składkę ubezpieczeniową, z tym, że w umowie ubezpieczenia należy zaznaczyć, kto jest właścicielem pojazdu, a kto np. dzierżawcą.

Bez ubezpieczenia pojazdu nie można go zarejestrować.

Co jest objęte ubezpieczeniem?

Ubezpieczenie chroni kierowcę pojazdu przed skutkami materialnymi spowodowanych przez siebie wypadków czy też kolizji.

Oznacza to, że w sytuacji spowodowania szkody przez kierowcę pojazdu, poszkodowany może domagać się wypłaty odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Ubezpieczenie OC działa podczas ruchu pojazdu na drogach, przy czym ochroną objęte jest nie tylko samo poruszanie się pojazdu, ale także:

• wsiadanie do pojazdu mechanicznego i wysiadanie z niego,
• załadunek i rozładunek pojazdu mechanicznego,
• zatrzymanie, postój lub garażowanie.

Kiedy uruchamiane jest ubezpieczenie?

Ubezpieczenie obejmuje sytuację:

• w której powstała szkoda na osobie lub mieniu,
• powstanie szkody jest zawinione przez kierowcę (wynika z jego zachowania celowego lub niedbalstwa),
• wina nie leży wyłącznie po stronie poszkodowanego.

Czego nie obejmuje odszkodowanie?

Zajść związanych z:

• Siłą wyższą (np. awarią mechaniczną samochodu – mimo aktualnego przeglądu technicznego samochodu).
• Wyłączną odpowiedzialnością osoby trzeciej, za którą kierowca nie odpowiada (np. wypadek spowodowany przez kierowcę samochodu trzeciego, który np. zjechał ze swojego pasa drogi, co spowodowało kolizję dwóch innych pojazdów).
• Wyłączną odpowiedzialnością osoby poszkodowanej, np. wtargnięciem na jezdnie w sposób uniemożliwiający reakcję kierowcy (o ile rzecz jasna ten ostatni przestrzegał wszystkich norm: prędkości, pierwszeństwa, oświetlenia itp.).

Szkód:

• polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrządzonych przez kierującego posiadacza pojazdu mechanicznego;
  • wynikłych w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach lub bagażu,
  • chyba że odpowiedzialność za powstałą szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu mechanicznego niż pojazd przewożący te przedmioty;
• polegających na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych; lub polegających na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska.

W powyższych sytuacjach zakład ubezpieczeń nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania - poszkodowany musi ubiegać się o zwrot kosztów bezpośrednio u sprawcy.

Kiedy zakład ubezpieczeń może domagać się zwrotu wypłaconej kwoty od prowadzącego pojazd?

Zakład Ubezpieczeń zawsze wypłaca odszkodowanie (przy spełnieniu warunków z poprzedniego punktu) – w określonych sytuacjach może domagać się jednak zwrotu kwoty odszkodowania od prowadzącego pojazd (tzw. regres).

Odnosi się do sytuacji, w której kierujący pojazdem:

• wyrządził szkodę
  • umyślnie (tj. celowo),
  • pod wpływem alkoholu lub narkotyków.
• wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa (np. kradzieży);
• nie posiadał prawa jazdy, z wyjątkiem, gdy chodziło o:
  • ratowanie życia ludzkiego lub mienia,
  • pościg podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez daną osobę przestępstwa;
• zbiegł z miejsca zdarzenia.

Jakie są rodzaje świadczeń wypłacanych przez zakład?

W przypadku ustalenia danych sprawcy oraz jego winy, poszkodowany może domagać się naprawy szkody z tytułu:

• szkód rzeczowych (najczęściej uszkodzenia pojazdu)
  • zakład ubezpieczeń pokrywa koszty naprawy lub odtworzenia uszkodzonej/utraconej rzeczy
  • naprawa dokonywana jest na podstawie oceny powypadkowej dokonanej na etapie zgłaszania szkody.
• osobowych ( uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia czy też śmierci); katalog roszczeń możliwych do dochodzenia jest szeroki:
  • zwrot kosztów leczenia,
  • przygotowania do innego zawodu,
  • zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
  • rentę,
  • odszkodowanie,
  • aż po koszty pogrzebu poszkodowanego.

Poszkodowany i sprawca mają obowiązek niezwłocznie zgłosić szkodę do ubezpieczyciela.

Okresy przedawnień roszczeń

Szkoda na mieniu:

• 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia - nie dłużej niż 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
• Jeżeli szkoda wynikła z przestępstwa (nie zaś wykroczenia), okres przedawnienia wynosi 20 lat od dnia popełnienia czynu zabronionego.

Szkoda na osobie:

• 3 lata do dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie za nią odpowiedzialnej (nie ma limitu 10 lat od daty wypadku).
• Roszczenie osób niepełnoletnich może się przedawnić najwcześniej 2 lata po osiągnięciu przez nich pełnoletniości (np. przy wypadku z udziałem 8-letniego dziecka, przedawnienie wyniesie 12 lat.).

Wypłata świadczeń

Zakład ubezpieczeń, co do zasady, wypłaca odszkodowanie w terminie do 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Jeśli zakład chce odmówić przyjęcia odpowiedzialności i wypłaty odszkodowania, to w powyższym terminie musi o tym poinformować i wskazać na piśmie postawy prawne swojego stanowiska.

Poszkodowany, w przypadku odmowy wypłaty lub zbyt niskiego odszkodowania, może skierować sprawę na drogę sądową.

Zobacz też: Kiedy policja może zatrzymać prawo jazdy?