REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do odstąpienia od umowy

W jakich przypadkach możemy odstąpić od umowy?
W jakich przypadkach możemy odstąpić od umowy?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W jakich przypadkach możemy odstąpić od umowy? Czy można odstąpić od umowy w przypadku nie wykonania usługi w ściśle określonym terminie?

REKLAMA

Umowne prawo odstąpienia stanowi pewien wyjątek od zasady trwałości umów. Zgodnie z art. 395 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. 1964, Nr 16, poz. 93), można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie w ciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Prawo to wykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Warto przyjrzeć się zagadnieniu odstąpienia od umowy, gdyż w praktyce bardzo często postanowienia umowne dotyczące możliwości odstąpienia od umowy są formułowane w sposób błędny. Niewłaściwe sformułowanie prawa do odstąpienia od umowy może skutkować powstaniem stanu niepewności co do związania stron umową i na przykład nieuzasadnionym zaprzestaniem wykonywania umowy przez jedną ze stron.

REKLAMA

Zasadniczo, prawo umownego odstąpienia od umowy może zostać zawarte we wszystkich stosunkach zobowiązaniowych. Przypadki, w których nie jest możliwe zawarcie w umowie prawa do odstąpienia, zostały przez ustawodawcę wyraźnie wskazane. Jako przykład można wskazać art. 83 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2009, Nr 175, poz. 1361 t.j.), w myśl którego nieważne są postanowienia umowy zastrzegające na wypadek ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły. Uregulowanie to nie niweczy możliwości wypowiedzenia umowy czy odstąpienia od umowy przed ogłoszeniem upadłości także wtedy, gdy dokonano tego już po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości.

Ustawowe przesłanki skuteczności prawa umownego odstąpienia

Pierwszą i podstawowym warunkiem skuteczności zastrzeżenia prawa odstąpienia od umowy jest określenie terminu, w jakim prawo to może zostać wykonane. Przepis art. 395 § 1 Kodeksu cywilnego mówi, że można zastrzec, iż jednej lub obu stronom umowy przysługiwać będzie w ciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Pojęcie oznaczonego terminu, które pojawia się w tym przepisie należy traktować dość elastycznie, co do sposobu wyznaczenia terminu, a więc nie tylko poprzez wskazanie oznaczonej liczby jednostek czasu czy daty kalendarzowej zamykającej okres, ale także za pomocą określeń przybliżonych np. poprzez wskazanie po wystąpieniu jakiego zdarzenia może ono nastąpić. Przy odstąpieniu od umowy to ostatnie określenie terminu złożenia oświadczenia jest szczególnie uzasadnione, bowiem zwykle to jakieś konkretne zdarzenie np. nierozpoczęcie robót i niekontynuowanie ich pomimo wezwania do tego na piśmie, daje taką możliwość stronie umowy (tak Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 19 lutego 2013 roku w sprawie I ACa 27/13). Nie może być uznane za spełniające wynikające z art. 395 Kodeksu cywilnego wymogi umownego prawa odstąpienia postanowienie umowy, które nie określa terminu do odstąpienia od umowy. Tego rodzaju zapis umowny będzie nieważny na podstawie art. 58 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna.

Prawo odstąpienia od umowy na wypadek niewykonania zobowiązania w ściśle oznaczonym terminie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W wypadku zastrzeżenia prawa do odstąpienia od umowy wzajemnej na wypadek nie wykonania zobowiązania w terminie ściśle określonym, źródłem prawa do odstąpienia od umowy jest przepis ustawy - art. 491 Kodeksu cywilnego, a umowa stron odnosi się tylko do jednej z przesłanek wykonania tego prawa, czyli wyznaczenia dłużnikowi dodatkowego terminu na wykonanie zobowiązania i zwalnia wierzyciela z tej czynności, jeżeli strony mocą swej decyzji nadały świadczeniu dłużnika charakter terminowy. Przykładem umowy, w której został określony termin na jej wykonanie dla strony zobowiązanej, może być umowa o roboty budowlane, która z reguły zawiera datę zakończenia robót budowlanych. Inny przykład może stanowić cała grupa umów o wykonanie dzieła polegającego na napisaniu programu komputerowego. Należy zwrócić uwagę, że tego rodzaju umowy również zawierają z reguły termin oddania dzieła dla przyjmującego zamówienie.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy jest jednostronną czynnością prawną, dokonywaną przez uprawnionego w drodze oświadczenia woli składanego drugiej stronie, dla którego wymagana jest forma pisemna zwykła tylko wówczas, jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej lub innej formie szczególnej. Złożenie oświadczenia w sposób dorozumiany nie powinno pozostawiać żadnych wątpliwości co do zamiaru osoby dokonującej tej czynności. Składając oświadczenie o odstąpieniu należy zadbać o to, otrzymać od drugiej strony potwierdzenie otrzymania oświadczenia, bowiem będzie ono skuteczne dopiero od momentu, od którego druga strona mogła się z nim zapoznać. Jeżeli oświadczenie o odstąpieniu od umowy jest składane przez osobę prawną, (przykładowo przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością), bezwzględnie należy zadbać o to, aby oświadczenie w przedmiocie odstąpienia od umowy zostało złożone zgodnie z wymogami reprezentacji.

Skuteczne odstąpienie od umowy kształtuje nowy stan prawny między stronami w ten sposób, że od chwili jego złożenia umowa wzajemna przestaje wiązać a strony nie są już obustronnie wobec siebie zobowiązane do świadczeń przewidzianych w umowie, a to co ewentualnie świadczyły już wcześniej, podlega zwrotowi. Jeżeli umowa została już wykonana choćby częściowo, zachodzi konieczność uregulowania sytuacji stron - zwłaszcza rozliczenia się ze spełnionych świadczeń.

Artykuł przygotowany przez ekspertów ECDDP Sp. z o. o.

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Moto
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KGP: 109 332 interwencji, 291 wypadków drogowych, 12 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Oto najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend opublikowane przez Komendę Główną Policji. Policjanci podsumowali także zdarzenia z minionego tygodnia.

19-letni motocyklista bez uprawnień potrącił policjanta i zbiegł

19-nastolatek z Międzyrzecza (Lubuskie) stanie przed sądem za zarzut spowodowania wypadku, niezatrzymanie się do kontroli i ucieczkę z miejsca wypadku.

Nowe przepisy fotoradarowe: Właściciel pojazdu jako kozioł ofiarny?

Ustawodawca szykuje kolejną rewolucję w przepisach drogowych. Tym razem uderzy ona nie tylko w kierowców łamiących przepisy, ale także w właścicieli pojazdów, którzy nie wskażą osoby prowadzącej pojazd w chwili popełnienia wykroczenia. Jeśli fotoradar uchwyci pojazd przekraczający prędkość, a właściciel odmówi podania danych kierowcy, nie tylko zapłaci karę, ale również straci dowód rejestracyjny swojego samochodu.

Pijany senior uciekał przed policją po polach uprawnych. Auto dachowało

72-latek jechał bez zapiętych pasów, więc policja chciała zatrzymać go do kontroli. Rzucił się w pościg, który zakończył się dachowaniem. Okazało się, że jest pijany.

REKLAMA

Otrzymałeś wiadomość ws. zaległych płatności w e-TOLL? KAS ostrzega przed oszustami

Krajowa Administracja Skarbowa w przesłanym we wtorek, 25 marca 2025 r. komunikacie prasowym ostrzega przed oszustami wysyłającymi fałszywe wiadomości w sprawie zaległych płatności w e-TOLL. Publikujemy przykładową fałszywą wiadomość.

Już nie tylko diesel czy benzyna. I nawet nie zawsze samochód. Jak Polacy wybierają środek transportu?

W dzisiejszych czasach wybór środka transportu to nie tylko decyzja między samochodem z silnikiem benzynowym a dieslem. Możliwości jest więcej, a kierowcy mają różne oczekiwania. Jak Polacy wybierają codzienny środek lokomocji?

KGP: 93 352 interwencji, 312 wypadków drogowych, 17 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie ostatniego tygodnia. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 93 352 interwencji. Byli wzywani do 312 wypadków drogowych.

Mandat za przeładowaną ciężarówkę, a zaniżona waga w CMR. Kto za to ponosi odpowiedzialność?

Przeładowanie pojazdu w transporcie drogowym to częsty problem, który może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych, w tym mandatów nałożonych na przewoźnika. W sytuacjach, gdy błędne dane o wadze towaru zostały przekazane przez spedytora lub nadawcę towaru, pojawia się pytanie o podział odpowiedzialności między przewoźnika a spedytora czy nadawcę. Najczęściej problem dotyczy mandatów zagranicznych, dlatego kluczowe znaczenie w tej kwestii mają przepisy Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR).

REKLAMA

Przestraszył się policjantów, więc uciekał samochodem, łamiąc przepisy

Nocy pościg ulicami Białegostoku zakończył się zatrzymaniem 32-letniego kierowcy. Mężczyzna najpierw przekroczył prędkość, a potem - zamiast zatrzymać się do kontroli - zaczął uciekać.

Kolejne skrzyżowania i przejazdy kolejowo-drogowe z systemem RedLight. 2 000 zł mandatu i 15 punktów karnych

Kolejne skrzyżowania i przejazdy kolejowo-drogowe z systemem RedLight. Kiedy zaczną działać nowe systemy RedLight? Gdzie zostaną rozlokowane? Jakie mandaty obowiązują w przypadku przejazdu na czerwonym świetle?

REKLAMA