Jak działają hamulce tarczowe? Budowa zacisków hamulców tarczowych
REKLAMA
REKLAMA
Zdejmując koło samochodu, uzyskujemy dostęp do tarczy hamulca oraz zacisku wraz z okładzinami ciernymi. To element, którego grubość powinniśmy kontrolować. Jeśli tego nie zrobimy, zweryfikuje to pracownik stacji kontroli pojazdów podczas badania technicznego nie zezwalając na dalsze poruszanie się samochodem. Współpracująca z zaciskiem tarcza, może być wykonana jako zwarty odlew (takie tarcze spotykamy w większości samochodów klasy A i B) lub posiadać rowki wentylacyjne pomiędzy powierzchniami roboczymi. Tarcze, od których oczekuje się najbardziej wydajnej wentylacji i szybkiego chłodzenia, przeznaczone do najszybszych samochodów, mogą również posiadać otwory na jej powierzchni.
REKLAMA
Zobacz też: Dlaczego warto dbać o płyn hamulcowy?
Jak są zbudowane zaciski hamulców?
Zastosowane w samochodach zaciski hamulcowe na pierwszy rzut wyglądające podobnie, mogą mieć różne zasady działania. Najbardziej popularnym rozwiązaniem jest połączenie przesuwnego zacisku z jarzmem i dwoma klockami hamulcowymi. Zacisk hamulcowy wraz z jarzmem to najbardziej widoczna, żeliwna część okalająca tarczę. Jest ono zamontowane na ramieniu zwrotnicy. Na nich oparte są klocki hamulcowe. Sam klocek składa się z okładziny ciernej, która ma kontakt z tarczami podczas hamowania oraz blach separujących, na których jest zamontowany.
Gdy hamujemy, przemieszcza się cały zacisk
Elementem zacisku, który jest odpowiedzialny za wytworzenie siły dociskającej klocek hamulcowy do tarczy, jest tłoczek (lub dwa tłoczki). Płyn hamulcowy z pompy po wciśnięciu pedału hamulca, wprowadzany jest przez króciec i kanaliki w zacisku w okolice tłoczków. Zwiększony napór płynu na tłoczki powoduje ich ruch i docisk klocków do tarczy hamulcowej. Typowym rozwiązaniem w samochodach osobowych jest wspomniany wcześniej przesuwny zacisk. W takim przypadku tłoczek lub tłoczki znajdujące się w zacisku, po wstępnym dosunięciu wewnętrznego klocka do tarczy, nie zwiększają jego docisku. Powodują natomiast przesunięcie (odepchnięcie) zacisku na sworzniach umieszczonych w jarzmie. Zacisk przesuwając się w stronę wnętrza samochodu powoduje przylgnięcie do tarczy także drugiego klocka. Następnie już cała siła jest spożytkowana na równomierne dociśnięcie obydwu klocków. Wszystko dzieje się w czasie krótszym niż jedna sekunda. Docisk klocków po obydwu stronach tarczy jest utrzymywany tak długo, jak utrzymujemy wciśnięty pedał hamulca.
Zobacz też: Jak samodzielnie sprawdzać hamulce?
Kiedy zwalniamy pedał hamulca, płyn powraca do pompy hamulcowej, a tłoczek dzięki konstrukcji uszczelniaczy i cofnięciu płynu wraca wgłąb komory tłoczka. Oprócz samej konstrukcji zacisku, w odseparowaniu klocków od tarczy uczestniczą też sprężyny zamontowane pomiędzy klockami.
Stałe zaciski wielotłoczkowe
W samochodach osiągających duże prędkości, w których skuteczność hamowania musi być znacznie podwyższona, stosuje się stałe zaciski. Są one wyposażone w minimum dwa tłoczki zlokalizowane po przeciwstawnych stronach. W przypadku takich zacisków, za dosunięcie klocka zarówno po zewnętrznej i wewnętrznej stronie tarczy odpowiadają osobne tłoczki. W najszybszych samochodach częściej będziemy mieli do czynienia z czterotłoczkowymi zaciskami (dwa tłoczki po każdej stronie tarczy). Jednak ostatecznie auto może być wyposażone w sześcio-, ośmio-, a nawet dziesięciotłoczkowe hamulce. W niektórych konstrukcjach hamulców o stałych zaciskach montuje się wkładki cierne w liczbie odpowiadającej ilości tłoczków. Aby siła hamowania była jak najbardziej równomierna, każda para tłoczków może mieć również inną średnicę.
Awarie zacisków hamulców tarczowych
Zaciski z biegiem lat mogą stracić płynność pracy. Objawia się to zwiększonym oporem podczas prowadzenia pojazdu i problemem z utrzymaniem prawidłowego kierunku jazdy. Powodem mogą być zatarte sworznie zacisku, a także zniszczone uszczelniacze tłoczków. Te ostatnie odpowiadają również za poprawne cofanie się tłoczków do ich komór. Uszkodzone uszczelniacze mogą powodować także zatarcie się tłoczków. W rzadkich przypadkach zdarzają się pęknięcia żeliwnych zacisków. Możliwe jest też uszkodzenie samej śruby mocującej sworzeń zacisku. Wtedy w pracy pedału hamulca mogą pojawić się nieprzyjemne drgania.
Zobacz też: Układ wydechowy – przegląd usterek. Na co zwrócić uwagę?
Awarię możemy wywołać również, gdy zapomnimy o kontroli stanu hamulców. Zaciski hamulców tarczowych posiadają otwory do kontroli grubości okładzin ciernych. Wymiany powinniśmy dokonać, gdy klocki osiągną grubość 5 mm. Oczywiście, teoretycznie jazda z mocniej zużytymi klockami jest możliwa, ale istnieje ryzyko zdarcia okładziny, a nawet przemieszczenia klocka hamulcowego i w efekcie zniszczenia tarczy hamulcowej.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA