Jazda ze zbyt niskim lub zbyt wysokim ciśnieniem w oponach - skutki

Kontrola ciśnienia powietrza w oponach

Niewłaściwy stan ogumienia w samochodach jest jedną z przyczyn wypadków samochodowych. 6% wypadków śmiertelnych na autostradach jest związanych z pęknięciem opony, spowodowanym zbyt niskim lub zbyt wysokim ciśnieniem powietrza bądź powolnym spadkiem ciśnienia w oponie. Zarówno za słabo jak i za mocno napompowana opona zagraża bezpieczeństwu na drodze.

Specjaliści zalecają, aby ciśnienie sprawdzać przynajmniej raz w miesiącu, jednak ze statystyk wynika, że nie stosuje się do tego zalecania ponad połowa kierowców. Według badań zrealizowanych dla Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego aż 39% z nich sprawdza ciśnienie sporadycznie przy okazji parkowania, 9% tylko przed długą podróżą, a 5% - nigdy. W 2008 r. Michelin i Statoil przebadały 9158 samochodów, z czego 71 % miało nieprawidłowy poziom ciśnienia w oponach.

Zobacz też: Na którą oś założyć lepsze opony - na przednią czy tylną?

Ciśnienie homologowane przez producenta danego modelu samochodu, można znaleźć na tabliczce znamionowej, która znajduje się na klapce wlewu paliwa lub na wewnętrznej stronie drzwi kierowcy. Natomiast rzeczywisty poziom ciśnienia w oponach możemy kontrolować za pomocą kompresora na stacji benzynowej.

Zbyt wysokie ciśnienie w oponach - przyczyny, skutki i korzyści

Przyczyny

Podwyższone ciśnienie może wynikać z zaniedbań kierowcy, który po jeździe z większym obciążeniem nie skontroluje poziomu ciśnienia w oponach, które może się zwiększyć. Innym, wydawać by się mogło błahym powodem, jest błąd pomiarowy manometru, którym sprawdzamy nasze opony. Dlatego ważne jest, aby używać sprzętu spełniającego normy oraz posiadającego odpowiednie certyfikaty.

Skutki

Jazda ze zbyt wysokim ciśnieniem spowoduje zmniejszenie się powierzchni styku opony z nawierzchnią, co skutkuje gorszą przyczepnością opon. Taka jazda również odbije się na stanie technicznym naszego pojazdu. Wstrząsy, które przy zbyt wysokim ciśnieniu są bardziej odczuwalne, mogą przyczynić się do przyspieszonego zużycia elementów nadwozia, luzów w zawieszeniu oraz spowodować awarie systemów elektronicznych. Zwiększy się także ryzyko uszkodzenia opony podczas wpadnięcia w dziurę lub najechania na krawężnik.

Zobacz też: Przechowywanie opon - typowe błędy

Mocno napompowana opona narażona jest na nierównomierne zużycie, które jest większe na środku bieżnika niż na jej barkach. Gorszy jest również komfort podróżowania, ponieważ podróżujący bardziej odczują nierówności jezdni. Trzeba liczyć się także z większą hałaśliwością opon przy szybkiej jeździe.

Zalety

Zbyt wysokie ciśnienie posiada także pewne zalety. Opony mają wtedy mniejsze opory toczenia, co sprzyja obniżeniu zużycia paliwa. Zwiększa się również stabilność samochodu podczas pokonywania zakrętów.

Zbyt niskie ciśnienie w oponach - przyczyny, skutki i wpływ na bezpieczeństwo

 Przyczyny

Przyczyn zbyt niskiego ciśnienia może być wiele. Najczęściej jednak wynika to z uszkodzenia opony (małe przebicie lub przecięcie opony). Często zdarza się również, że sam wentyl ulegnie uszkodzeniu, co spowoduje spadek ciśnienia. Temperatura także ma wpływ na oponę, ponieważ jej spadek powoduje obniżenie się ciśnienia. Każdy obniżenie temperatury o 10 stopni oznacza spadek ciśnienia w oponie o 0.1 bara. Przykładowo: Kiedy napompujemy oponę do 2 barów w temperaturze 20 stopni, przy temperaturze minus 10 stopni w naszej oponie będzie znajdować się już tylko 1,7 bara.

Skutki

Bezpieczeństwo

Obniżone ciśnienie również ma wpływ na bezpieczeństwo, ponieważ droga hamowania na mokrej nawierzchni wzrasta nawet o kilkanaście metrów. Jednak nie jest to jedyny nie pożądany efekt, bowiem opony są bardziej narażone na tzw. aquaplaning. Sytuacja ta występuje wtedy, gdy bieżnik nie jest w stanie odprowadzić znajdującej się pod oponą wody, a w miejscu styku z podłożem tworzy się wodny klin, w wyniku czego samochód traci przyczepność. Zwiększa się również możliwość wystąpienia nadsterowności lub podsterowności samochodu. Dodatkowo samochód reaguje mniej precyzyjnie i z opóźnieniem na ruchy kierownicą. Co więcej, istnieje duże prawdopodobieństwo, że elementy układu kierowniczego zużyją się szybciej.   Nasze opony są bardziej narażone na wystrzał, co jest bardzo niebezpieczne, zwłaszcza przy jeździe z dużą prędkością. Także uszkodzenie opon, np. przebicie, jest bardziej prawdopodobne gdy ciśnienie w nich jest zbyt niskie.

Ciśnienie powietrza w oponach: wpływ na trwałość opony i zużycie paliwa

Również i w tym przypadku opona narażona jest na nierównomierne zużycie. Na przykład ciśnienie obniżone o 0,5 bara zmniejsza trwałość bieżnika o 20-30%. W tej sytuacji szybszemu zużyciu ulegają barki opon, co w efekcie daje taki sam skutek jak w przypadku zbyt wysokiego ciśnienia: konieczność szybszej wymiany opon. Badania, wykonane przez Bridgestone, pokazują, że zbyt niskie ciśnienie może skrócić łączny przebieg opony nawet o 40%! W tym przypadku zużycie paliwa wzrośnie. Przykładowo: obniżenie ciśnienia o 0.5 bara powoduje wzrost zużycia paliwa nawet o 5%. Także opory toczenia ulegają zwiększeniu. W wyżej wymienionym przypadku może wynosić wzrost o nawet 15%! Niewłaściwy poziom ciśnienia może spowodować wzrost emisji hałasu nawet o 2 dB.

Zalety

Obniżenie poziomu ciśnienia w oponach może mieć wpływ na poprawę komfortu jazdy. Potwierdzone jest to przez profesjonalnych kierowców testowych. Jednak niżej oceniają oni  prowadzenie samochodu. Obniżanie ciśnienia stosowane jest przez pasjonatów jazdy terenowej. Ma to na celu poprawę właściwości trakcyjnych.

Systemy kontrolujące poziom ciśnienia w oponach

Producenci samochodów coraz częściej wyposażają swoje modele w czujniki, które na bieżąco dokonują pomiarów, a w razie potrzeby alarmują o nieprawidłowym ciśnieniu. W zależności od użytych urządzeń wynika dokładność pomiaru. W samochodach z najwyższej półki stosowane są zaawansowane czujniki. W listopadzie 2014 roku mają zostać wprowadzone nowe wymogi unijne dotyczące rejestracji aut. Obowiązkowo do każdego nowego samochodu montowany będzie czujnik ciśnienia w oponach. Jednak nie warto bezspornie ufać urządzeniom i dlatego powinno się od czasu do czasu skontrolować osobiście stan ogumienia.