Dieta ujemna a przychód pracownika

Spółka z tytułu krajowych podróży służbowych wypłaca pracownikom diety w wysokości 30 zł za dobę podróży. Pracownikowi odbywającemu podróż służbową, która trwa od 8 do 12 godzin, spółka wypłaca 50% diety, tj. 15 zł. Spółka podczas podróży krajowych zapewnia pracownikom częściowe bezpłatne wyżywienie – w zależności od podróży – w postaci śniadań, obiadów, kolacji. Wobec powyższego, wskazane kwoty diet przysługujące pracownikom, spółka zmniejsza o koszt zapewnionego bezpłatnego wyżywienia, przyjmując, że każdy posiłek stanowi odpowiednio: śniadanie – 25% diety; obiad – 50% diety; kolacja – 25% diety.
W przypadku podróży trwających od 8 do 12 godzin, spółka przyjmuje jako podstawę obliczenia zmniejszenia diety z tytułu zapewnienia pracownikom bezpłatnego wyżywienia – 100% diety, tj. 30 zł, co odnośnie podróży trwających od 8 do 12 godzin skutkuje powstaniem diety o wartości ujemnej.

Zobacz też: Czy można odliczyć 100% VAT od zakupu nawigacji GPS i CB radia?

Czy wskazana „dieta ujemna” stanowi po stronie pracownika przychód z nieodpłatnych świadczeń?

W przypadku, gdy podróż służbowa trwa krócej niż dobę (od 8 do 12 godzin) lub podróż służbowa trwa dłużej niż dobę, a dieta jest obliczana za niepełną, ale rozpoczętą dobę podróży służbowej trwającą do 8 godzin, a pracodawca zapewnia pracownikowi śniadanie i obiad albo obiad i kolację, na skutek dokonywania zmniejszeń zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (zwanego dalej Rozporządzeniem), dieta należna pracownikowi przyjmie wartość ujemną.

Zobacz też: Czy można odliczać 100% VAT od najmu miejsc parkingowych dla samochodów służbowych?

Pracownik przebywa w podróży służbowej 10 godzin, pracodawca zapewnił mu śniadanie i obiad. Wówczas dieta wyliczona zgodnie z § 7 ust. 2 pkt 1 lit. b Rozporządzenia wynosiłaby 15 zł. Za zapewnione śniadanie należy pomniejszyć taką dietę o 7,50 zł (25% z 30 zł - § 7 ust. 4 pkt 1 Rozporządzenia), a za obiad o 15 zł (50% z 30 zł - § 7 ust. 4 pkt 2 Rozporządzenia). W związku z dokonaniem pomniejszenia diety (na skutek przeprowadzenia powyższego działania matematycznego) wystąpi dieta o wartości ujemnej (wyniesie minus 7,50 zł).

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT, wolne od podatku są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika oraz podróży osoby niebędącej pracownikiem – do wysokości określonej w rozporządzeniu. Wobec powyższego pojawia się wątpliwość, czy wartość „diety ujemnej” stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu, od którego pracodawca, jako płatnik, jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 32
w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Zobacz też: Czy można odliczać 100% VAT od najmu miejsc parkingowych dla klientów?

Z najnowszego orzecznictwa wynika, iż pracownicy przebywający w podróży służbowej z tytułu wystąpienia zbiegu obniżeń diety (z powodu krótszej podróży służbowej, i zapewnienia posiłków) a w konsekwencji wystąpienia ujemnej wartości diety, nie otrzymają od pracodawcy nieodpłatnego świadczenia z tego tytułu (por. wyrok WSA w Warszawie z 25.02.2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2227/14). Należy jednak zaznaczyć, iż powyższe dotyczy sytuacji, gdy wartość poszczególnych posiłków zapewnianych przez pracodawcę pracownikom podczas podróży służbowej nie przekracza wartości odpowiadających
im limitów określonych w przepisach Rozporządzenia, tj. wartość poszczególnych posiłków nie przekracza procentowego udziału danego posiłku w wysokości przysługującej diety. Takie stanowisko prezentują organy podatkowe (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28.02.2014 r., znak IPPB2/415-850/13-4/MG).

Tekst: Tomasz Pastuszka, Konsultant Podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.