Czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w miejscu zamieszkania może dokonywać pełnych odliczeń VAT od samochodu?

Czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w miejscu zamieszkania może dokonywać pełnych odliczeń VAT od samochodu?

Ponieważ nie ma przepisu wprost wyłączającego możliwość dokonywania pełnych odliczeń VAT od wydatków dotyczących samochodów osobowych parkowanych w miejscu zamieszkania podatnika lub w jego okolicy, to teoretycznie istnieje taka możliwość. Dokonywanie pełnych odliczeń od wydatków doty­czących takich samochodów osobowych jest jednak bardzo ryzykowne. Organy podatkowe kwestionują bowiem takie prawo.

Od 1 kwietnia 2014 r. podatnik może odliczać 50% VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki dotyczące samochodów osobowych (z wyjątkiem faktur dokumentujących zakupy paliwa, z których do końca czerwca 2015 r. podatnicy użytkujący samochody osobowe nie mogą odliczać VAT). Wspomniane ograniczenie odliczenia nie ma zastosowania w przypadku samochodów, których sposób wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z dzia­łalnością gospodarczą. Takie samochody uprawniają do pełnych odliczeń jako samochody wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT).

Jak z tego wynika, jednym z warunków dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących samocho­dów osobowych jest, aby sposób wykorzystywania pojazdu samochodowego wykluczał możliwość ich miesza­nego wykorzystywania (tj. częściowo do działalności gospodarczej podatnika, częściowo zaś do innych celów, np. do użytku prywatnego). Jak podało Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej z 1 kwietnia 2014 r. pt. „Nowe zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi":

(...) przez wykorzystywanie „mieszane" należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością, np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowe­go użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób „mieszany". Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytko­wania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów „mieszanych".

Zobacz też: Czy przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów wydatek na zakup CB radia?

W opisanej w pytaniu sytuacji Panu, jako osobie fizycznej wykorzystującej samochód osobowy w działal­ności, trudno jest spełnić warunki pełnego odliczenia VAT, czyli całkowicie i definitywnie wykluczyć możli­wość choćby jednorazowego wykorzystania samochodu do celów prywatnych. Dotyczy to zwłaszcza przy­padków, takich jak opisany w pytaniu, czyli gdy samochód jest parkowany w miejscu zamieszkania podatnika lub w jego okolicy. Dlatego właśnie Ministerstwo Finansów w cytowanej wyżej broszurze wskazało, że nie można obiektywnie uznać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do celów działalności gospodarczej, w przypadku gdy:

(...) podatnik prowadzi działalność w miejscu zamieszkania, posiadając jeden pojazd - w tych okolicz­nościach nie jest możliwe obiektywne zagwarantowanie wykluczenia użytku prywatnego tego pojaz­du, przykładowo w czasie wolnym od prowadzonej działalności gospodarczej (np. weekend czy wy­jazd urlopowy).

Zobacz też: Czy można odliczyć 100% VAT od eksploatacji samochodu osobowego niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych?

Niestety, stanowisko to potwierdzają również organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji indy­widualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 grudnia 2014 r., sygn. IBPP2/443-950/14/WN, czytamy, że:

W odniesieniu do opisanego stanu faktycznego należy stwierdzić, że parkowanie samochodu wykorzystywanego do działalności gospodarczej w miejscu, gdzie Wnioskodawca mieszka i ma swoją siedzibę działalności wskazuje, że obiektywnie nie można wykluczyć wykorzystania pojazdu do ce­lów prywatnych. W takim przypadku Wnioskodawca używa samochodu osobowego celem powrotu do swojej siedziby, tym samym powrotu do miejsca zamieszkania, a zatem pojazd wykorzystywany jest do celów miesza­nych. Nie ma obiektywnych możliwości rozdzielenia wykorzystania tego pojazdu wyłącznie do celów działalno­ści gospodarczej, tj. powrotu do siedziby i celów prywatnych - powrotu do miejsca zamieszkania. Ponadto parkowanie samochodu w miejscu zamieszkania w żadnej sytuacji nie wykluczy istnienia potencjalnych możli­wości użytku tego pojazdu do celów prywatnych. Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że samochód wykorzystywany jest wyłącznie w celach działalności gospodarczej, wyłącznie do czynności opo­datkowanych podatkiem VAT.

Zobacz też: Czy koszty eksploatacji nierozliczone w ramach kilometrówki można rozliczyć w kolejnych latach?

Takie stanowisko zaprezentował również Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 24 lipca 2014 r., sygn. IPTPP4/443-304/14-4/UNR.

PODSTAWA PRAWNA: art. 86a ust. 1, 3 i 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 211