Czy użyczenie samochodów firmowych pracownikom na dojazdy do domu jest opodatkowane VAT

Użyczenie samochodu pracownikowi na dojazd do domu: co z podatkiem VAT?

W związku ze zmianami od 1 kwietnia 2014 r. odnośnie odliczania VAT od zakupów związanych z samochodami chciałabym się dowiedzieć, jak wygląda kwestia opodatkowania VAT nieodpłatnych świadczeń takowych samochodów. Nasza spółka będzie odliczała VAT w wysokości 50% ze względu na użyczanie samochodów do celów prywatnych. Proszę o informację, czy wartość tego nieodpłatne­go świadczenia będzie podlegała opodatkowaniu VAT? Nadmienię, że samochody te wykorzystywane są głównie do celów prowadzonej działalności, a tylko po godzinach pracy udostępniane będą pra­cownikom na dojazdy do domu.

Wartość nieodpłatnego świadczenia polegającego na udostępnieniu samochodów pracownikom do celów prywatnych będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jeżeli przy nabyciu tych samochodów przy­sługiwało Państwu prawo do odliczenia VAT w 100%. Jeżeli przy nabyciu tych pojazdów przysługiwało Państwu ograniczone prawo do odliczenia VAT, tj. mogli Państwo odliczyć 50 lub 60%, nie więcej niż odpowiednio 5000 lub 6000 zł, nie macie Państwo obowiązku naliczania należnego VAT w przypadku wykorzystywania tych samochodów na cele prywatne.

Zobacz też: Czy można odliczyć 50% VAT naliczonego od leasingu samochodu osobowego wykorzystywanego przez podatnika świadczącego wyłącznie usługi najmu

Z pytania wynika, że na dzień wejścia w życie ustawy nowelizującej VAT, tj. na dzień 1 kwietnia 2014 r. posiadali Państwo samochody, które udostępniane są pracownikom na cele prywatne (dojazdy do domu). Co do zasady świadczenia polegające na użyciu towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób praw­nych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych - są traktowane jako odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu VAT (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Obowiązek opodatkowania tego świadczenia jest jednak wyłączony, w przypadku gdy na pod­stawie przepisów VAT obowiązujących przed 1 kwietnia 2014 r. podatnik mógł odliczyć 50% lub 60% VAT naliczonego, nie więcej niż odpowiednio 5000 lub 6000 zł przy nabyciu tych pojazdów. Wynika to z art. 7 ust. 1 ustawy nowelizującej z 7 lutego 2014 r., który stanowi, że w przypadku użycia przez podat­nika do celów innych niż działalność gospodarcza pojazdów samochodowych nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika przed 1 kwietnia 2014 r., przy których nabyciu, imporcie lub wytworze­niu kwotę podatku naliczonego stanowiło 50% lub 60% kwoty podatku:

• wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika,
• należnego z tytułu:

• świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy zmienianej w art. 1 podatnikiem jest ich usługobiorca,
• dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy zmienianej w art. 1 podatnikiem jest ich nabywca,
• wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,

• należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a ustawy zmienianej w art. 1,
• wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b ustawy zmienianej w art. 1, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 tej ustawy

- nie więcej jednak niż odpowiednio 5000 zł lub 6000 zł, nie stosuje się przepisu art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1.

Potwierdziło to również Ministerstwo Finansów w broszurze informacyjnej z 1 kwietnia 2014 r. pt. Nowe zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi:  Ustawą nowelizującą wyłączono (...) obowiązek opodatkowania podatkiem VAT użytku prywatnego pojazdów zakupionych przed dniem 1 kwietnia 2014 r. objętych dotychczasowym ograniczo­nym (do 50%o lub 60%o kwoty podatku naliczonego nie więcej jednak niż odpowiednio 5000 zł lub 6000 zł) prawem do odliczania podatku VAT.

Ponieważ od dnia 1 stycznia 2014 r. użytek prywatny takich pojazdów podlegał opodatkowaniu na ogólnych zasadach, w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania w stosunku do takich pojazdów (uży­tek prywatny został już bowiem skalkulowany w ograniczeniu odliczenia w odniesieniu do tych pojazdów) zasada ta ma zastosowanie do okresów rozliczeniowych rozpoczynających się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Jeżeli jednak przy nabyciu pojazdów udostępnianych obecnie pracownikom przysługiwało Państwu prawo do odliczenia VAT w 100%, to użycie tych pojazdów celach prywatnych podlega opodatkowaniu, na podstawie cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy od 1 kwiet­nia 2014 r. podjęli Państwo decyzję o odliczaniu VAT od wydatków związanych z tymi pojazdami na zasadach określonych dla użytku mieszanego tych pojazdów, czyli w 50% (art. 86a ust. 1 ustawy o VAT).

Potwierdziło to również Ministerstwo Finansów w cytowanej wyżej broszurze informacyjnej z 1 kwiet­nia 2014 r.:

^^^ PRZYKŁAD 1:

MF Podatnik posiada samochód o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przy nabyciu którego w 2013 r. dokonał zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami odliczenia po­datku w pełnej wysokości (100%). Podatnik, również w 2013 r, nabył do ww. samochodu akumulator. Z tego tytułu dokonał odliczenia podatku w wysokości 100%. Podatnik zdecydował, że od dnia 1 kwietnia 2014 r. będzie wykorzystywał ww. samochód okazjonalnie do celów „mieszanych". W dniach 1-4 maja 2014 r. podatnik wraz z rodziną pojechał tym samochodem „na majówkę".

W opisanej powyżej sytuacji podatnik ma obowiązek opodatkowania użytku prywatnego ww. samo­chodu.

PRZYKŁAD 2:

Podatnik posiada samochód o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przy nabyciu którego w 2013 r. dokonał zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami odliczenia podatku w pełnej wysokości (100%). W dniu 7 kwietnia 2014 r. podatnik nabył do tego samochodu opony. Z uwagi na fakt, że ww. samochód podatnik wykorzystuje do celów „mieszanych" przy nabyciu opon podatnik dokonał odliczenia podatku w wysokości 50%. Podatnik wykorzystuje ww. samochód do celów prywatnych (jeździ nim po zakupy). W opisanej powyżej sytuacji podatnik ma obowiązek opodatkowania użytku prywatnego ww. samochodu.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 8 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 312
• art. 7 ust. 1 ustawy z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. z 2014 r. poz. 312