Dlaczego warto stosować OPWS 2010

PISiL jest organizacją, która zrzesza przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług spedycyjnych, logistycznych i przewozowych, agencji celnych oraz innych związanych z obsługą obrotu towarowego.

Pobierz dokument OPWS 2010

OPWS nie stanowią źródła prawa materialnego, mają charakter fakultatywny – obowiązują tylko i wyłącznie wtedy, gdy obie strony w umowie zobowiążą się do ich przestrzegania. W artykule skupimy się na praktycznych aspektach stosowania najnowszej edycji OPWS z 2010 roku.

Kim jest spedytor?

Zgodnie z §1, punkt 1.1.1. w OPWS 2010 spedytorem jest podmiot, który zawodowo za wynagrodzeniem podejmuje się we własnym imieniu, lecz na rachunek zleceniodawcy lub w imieniu i na rachunek zleceniodawcy wysłania lub odbioru przesyłki, zorganizowania całości lub części procesu przemieszczania przesyłki lub innych usług związanych z obsługą przesyłki i jej przemieszaniem.

Bazując na tej definicji można pokusić się o stwierdzenie, że spedytor organizuje przewóz, natomiast nie wyklucza to sytuacji, gdy sam przewozi towar. W dalszej części artykułu zostanie to potwierdzone.

Oferta spedycyjna plus konstrukcja ceny

Cena za usługę spedycyjną kalkulowana jest na podstawie przesłanego zapytania ofertowego. Należy pamiętać, że złożona oferta obejmuje tylko te czynności, które są w niej wymienione i zachowuje ważność w określonym terminie (§6, punkt 6.1. OPWS 2010). Oferta z uzgodnionymi stawkami i usługami odnosi się tylko do towarów określonych w zleceniu oraz zakłada typowe, niezakłócone warunki jego realizacji (§6, punkt 6.2. OPWS 2010).

Idealne warunki realizacji w praktyce zdarzają się rzadko. W związku z tym, w przypadku odstąpienia od normy któregokolwiek elementu z przyczyn zewnętrznych niezależnych od spedytora uzgodnione warunki będą odpowiednio korygowane. Wymaga to jednak niezwłocznego potwierdzenia przez zleceniodawcę w zleceniu spedycyjnym (§6, punkt 6.4. OPWS 2010).

---

Umowa spedycji

Jeśli zlecenie spedycyjne jest kompletne, z chwilą jego otrzymania przez spedytora uznaje się, że umowa spedycji zostaje zawarta (§7, punkt 7.2. OPWS 2010). Zgodnie z nią spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem do wysłania lub odbioru przesyłki albo dokonania innych usług związanych z jej przewozem (§7, punkt 7.1. OPWS 2010 oraz Art. 794, §1, Kodeks cywilny). Po wykonaniu czynności zawartych w umowie spedycji zgodnie z §12, punkt 12.1. OPWS 2010 spedytorowi należy się wynagrodzenie na zgodnie z zawartą umową.

Składanie zleceń spedycyjnych 

To na podstawie zlecenia spedytor wykonuje wszystkie niezbędne czynności (§8, punkt 8.1. OPWS 2010). Nie wymaga ono formy pisemnej natomiast w celu uniknięcia nieporozumień i nieprawidłowości zaleca się, aby było wystawione lub potwierdzone w formie pisemnej (§8, punkt 8.2. OPWS 2010).

Forma pisemna jest zachowana, gdy: na zleceniu widnieje własnoręczny podpis zleceniodawcy, zlecenie w postaci elektronicznej zostało opatrzone podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub zlecenie zostało wysłane faxem, względnie za pomocą wiadomości e-mail wysyłanej przez zleceniodawcę lub z adresu poczty elektronicznej składającego zlecenie (§1, punkt 1.1.4. OPWS 2010).

Spedytor nie jest odpowiedzialny za następstwa błędów i nieporozumień powstałych w sytuacji, gdy klient przekazywał zlecenie w formie ustnej lub przez telefon (§8, punkt 8.2.1 OPWS 2010). Zlecenie spedycyjne powinno zawierać niezbędne informacje o przesyłce i jej właściwościach (§8, punkt 8.3. OPWS 2010).

Spedytor jest uprawniony do sprawdzenia poprawności danych przekazanych w zleceniu oraz czy są one wyczerpujące (§8, punkt 8.5. OPWS 2010). Przyjęte zlecenie spedytor może przekazać do wykonania osobom trzecim (§8, punkt 8.7. OPWS 2010). Jeśli przekazuje całość obowiązków podmiot, który je przejmuje staje się spedytorem zastępczym. Jeśli przekazuje tylko oznaczoną część obowiązków – mamy do czynienia ze spedytorem dalszym. Zgodnie z §20, punkt 20.2. spedytor odpowiada za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia, chyba że nie ponosi winy przy ich wyborze.

Wykonanie zlecenia spedycyjnego

Spedytor jest zobowiązany wykonać czynności zgodnie ze zleceniem. Jeśli jednak będzie zmuszony podjąć działania nieobjęte z zleceniu, powinien kierować się dobrem towaru, zachowaniem staranności oraz przepisami prawa (§9, punkt 9.1. OPWS 2010). Po raz kolejny podkreślona jest waga jasno i precyzyjnie przekazanego zlecenia. Jeśli spedytor nie będzie miał w ten sposób określonych instrukcji postępowania, ma obowiązek kierować się dobrem towaru, ale dzieje się to zawsze na rachunek i ryzyko zleceniodawcy (§9, punkt 9.2. OPWS 2010).

Przy wykonaniu zlecenia dotyczącego wysyłki spedytor zobowiązany jest do dotrzymania terminów zawartych w zleceniu, chyba że z przyczyn niezależnych od spedytora było to niemożliwe, o czym powinien poinformować zleceniodawcę (§9, punkt 9.8. OPWS 2010).

---

Ubezpieczenie

Zgodnie z §10, punkt 10.1. OPWS 2010 Spedytor dokonuje ubezpieczenia cargo jedynie wówczas, gdy otrzyma wyraźne w tym względzie pisemne zlecenie. Podanie w zleceniu wartości towaru nie oznacza udzielenia spedytorowi zlecenia na zaaranżowanie ubezpieczenia cargo. Warto pamiętać, że zgodnie z §10, punkt 10.2. OPWS 2010, jeśli spedytor oferuje zleceniodawcy ubezpieczenie cargo lub zawiera je w jego imieniu i na jego koszt jest zobowiązany udostępnić warunki ubezpieczenia.

Odpowiedzialność spedytora oraz wyłączenia odpowiedzialności

Zgodnie z §20, punkt 20.1. OPWS 201 spedytor ponosi odpowiedzialność za szkodę, która wynikła z nienależytego wykonania czynności spedycyjnych, chyba że udowodni, że nie mógł zapobiec szkodzie pomimo dołożenia należytej staranności.

Warto również pamiętać, że spedytor nie ponosi odpowiedzialności m.in. za: przesyłki wartościowe i towary niebezpieczne (jeśli nie zostały odpowiednio zadeklarowane i zaakceptowane w umowie), szkodę wynikłą z opóźnienia w dostawie przesyłki (chyba że zobowiązał się do dostarczenia w określonym terminie) czy szkodę w postaci innej niż rzeczywista. Fakt ten jest wyrażony w §22, punkt 22.1.-22.3., OPWS 2010.

Powyżej zostało przedstawionych kilka najbardziej istotnych zapisów OPWS 2010. Na pewno należy dodatkowo zapoznać się kwestiami reklamacji, trybem przedawnień oraz prawem zastawu na towarze, do czego bardzo gorąco zachęcam czytelników, w szczególności tych, którzy w codziennej pracy korzystają z usług spedycji.