Jak rozliczyć podatkowo przekazanie samochodu na cele osobiste przedsiębiorcy?

Stan faktyczny

Przedsiębiorca dla celów prowadzonej działalności nabył samochód. W związku z tym, iż będzie on użytkowany przez okres krótszy niż 1 rok nie został zaliczony do środków trwałych, ale stanowi składnik majątku firmy. Zakup ten został zaliczony jednorazowo do kosztów uzyskania przychodu.

Po 11 miesiącach użytkowania na cele związane z prowadzoną działalnością samochód będzie przekazany na cele osobiste przedsiębiorcy.

Czy takie przekazanie samochodu na cele osobiste spowoduje powstanie przychodu lub konieczności dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu?

Otóż zdaniem organów podatkowych nie będzie w tej sytuacji ani przychodu, ani konieczności korekty kosztów (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 listopada 2010 r. – nr ITPB1/415-853b/10/AK).

Takie przekazanie przedmiotowego samochodu nie stanowi jego sprzedaży i tym samym nie powoduje powstania przychodu, zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wycofany z działalności gospodarczej samochód nie został zbyty i nadal stanowi własność tej samej osoby - będzie wykorzystywany jedynie na potrzeby osobiste.

Zobacz również: Rozlicz PIT krok po kroku

Przychód powstanie ewentualnie dopiero, jeżeli ten składnik majątku zostanie sprzedany w okresie 6 lat po wycofaniu go z działalności gospodarczej. Okres tych 6 lat liczony jest od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten składnik majątku został wycofany z działalności, do dnia jego odpłatnego zbycia.

Ponadto fakt korzystania z ww. samochodu dla celów prowadzonej działalności gospodarczej nie spowoduje konieczności dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu. Zmiana przeznaczenia nie powoduje wykluczenia z kosztów uzyskania przychodu.

Przychody

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o PIT, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 rzeczy ruchomych, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 2 pkt 3 powołanej ustawy stanowi, że przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy o PIT, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej - uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zobacz również: VAT 2011

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

a. środkami trwałymi,
b. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,
c. wartościami niematerialnymi i prawnymi

- ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wynika by w przypadku wycofania składnika majątku z działalności gospodarczej i przekazania go na potrzeby osobiste powstawał obowiązek podatkowy w tym podatku.

Koszty

Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych - w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.

Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie składników majątku, możliwe jest więc, jeżeli podatnik wykaże, iż składniki majątku (nie będące środkami trwałymi) były faktycznie wykorzystywane w działalności i przyczyniły się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Wycofanie samochodu osobowego z działalności gospodarczej nie jest wykazywane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Nie występuje więc konieczność korygowania kosztów uzyskania przychodów, skoro samochód ten był wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej, a jego zakup był racjonalnie uzasadniony.

Ale gdyby jednak dany składnik majątku nie przyczynił się do osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, gdyż np. zakupiony został w celu zaspokojenia potrzeb osobistych, nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Wtedy wydatki na zakup samochodu należałoby wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów.

Ciężar udowodnienia, iż zakupu nie dokonano w celach osobistych, jak również wykazanie związku poniesionych wydatków z działalnością gospodarczą oraz ich wpływu na wysokość osiągniętych przychodów ciąży na podatniku.