Kiedy można uznać samochód wykupiony z leasingu za używany?

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą, którą rozlicza na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Na podstawie umowy leasingu operacyjnego używa samochód osobowy od czerwca 2009 r.

Odliczył zgodnie z obowiązującymi przepisami z faktur za leasing 60% podatku VAT (nie więcej niż 6000 zł), a obecnie zamierza wykupić przedmiot leasingu po dwóch latach użytkowania i następnie go sprzedać innemu przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. 

W myśl art. 43 ust. 2 ustawy, przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. 

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392) obowiązującego od dnia 6 kwietnia 2011 r. – zwanego dalej rozporządzeniem, zwolniono od podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku określonej w fakturze – nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy.

Kasy fiskalne 2011

Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie

Zatem w opisanej sprawie wyjaśnienia wymaga kwestia, czy okres używania samochodu w leasingu wlicza się do okresu 6 miesięcy, po którym towar uważany jest za używany, a w konsekwencji jego sprzedaż będzie podlegać zwolnieniu od podatku VAT. 

Leasing operacyjny jest umową, na podstawie której leasingobiorca nabywa jedynie prawo do korzystania z przedmiotu leasingu, a formą wynagrodzenia za powyższą usługę jest czynsz. W świetle ustawy o podatku od towarów i usług leasing operacyjny jest usługą. Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy leasingu operacyjnego – jednym z wariantów jest sprzedaż przedmiotu umowy leasingobiorcy. 

Opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy leasingu operacyjnego jest uprawnieniem, z którego leasingobiorca może skorzystać, ale nie musi. Zatem wykup przedmiotu leasingu jest odrębną czynnością – dostawą towaru – nie związaną z samą umową leasingu. 

Zdaniem organów podatkowych (por. np. interpretację indywidualną nr ILPP2/443-29/11-5/MR z 11 kwietnia 2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu) prawo do zastosowania zwolnienia z VAT będzie miał tylko taki dostawca (sprzedawca), u którego minęło co najmniej pół roku od nabycia przez niego prawa do rozporządzania danym towarem jak właściciel.

Dlatego też okres użytkowania rzeczy ruchomej na podstawie umowy leasingu operacyjnego nie może być liczony do limitu półrocznego, o którym mowa w art. 43 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem podatnik użytkując samochód na podstawie umowy leasingu operacyjnego nie nabył prawa do rozporządzania tym towarem jak właściciel. Okres używania samochodu osobowego liczy się od momentu nabycia go przez podatnika (momentu jego wykupu). Nie ma znaczenia okres używania pojazdu przed jego nabyciem.

Zatem sprzedaż samochodu przed upływem 6 miesięcy jego używania po nabyciu prawa do rozporządzania nim jak właściciel (czyli po wykupie z leasingu) opodatkowana będzie podstawową 23% stawką podatku od towarów i usług.

Podobnie trzeba zanalizować tą sprawę na gruncie ustawy o PIT. Więcej na ten temat w tekście: Samochód używany sprzedasz bez PIT.