Wystawa najbardziej prestiżowych aut na świecie

Najpiękniejsze, najlepsze i najdroższe samochody klasyczne nie zawsze stoją zamknięte w podziemnych bunkrach. Dwa razy do roku ich właściciele - elita kolekcjonerów - pokazują je światu. Najbardziej prestiżowe konkursy elegancji motoryzacyjnej, z francuskiego "concours d'elegance", odbywają się w Pebble Beach w Kalifornii oraz Villa d'Este we Włoszech. O tym, jakie są ich zasady i jakie auta są oceniane, informuje Lion's Bank.

Konkursy elegancji motoryzacyjnej zapoczątkowali Francuzi w latach 20. XX wieku. Karoserie powojennych samochodów stawały się coraz bardziej wyszukane, bo wiele majętnych osób zlecało przeróbki nadwozia wyspecjalizowanym firmom na podobnej zasadzie, jak w XIX wieku przerabiane były karoce. Tak przerabiane powozy były pokazywane i oceniane. Z czasem ta tradycja objęła także pojazdy mechaniczne i ostatecznie przybrała formę cyklicznie organizowanych konkursów elegancji. Przed Drugą Wojną Światową konkursy elegancji motoryzacyjnej odbywały się głównie w Europie, przy czym najbardziej znane urządzano we Francji. Z czasem podobne imprezy wystartowały w innych krajach, np. w 1929 roku odbył się pierwszy konkurs elegancji motoryzacyjnej we Włoszech, w Villa d'Este nad Jeziorem Como. Po 1945 roku te imprezy zostały skopiowane przez majętnych Amerykanów, chcących imitować tę przedwojenną europejską tradycję. Dwa najsłynniejsze konkursy po drugiej stronie Atlantyku, to Pebble Beach Concours d'Elegance oraz Amelia Island Concours d'Elegance. Jednak to ten pierwszy przyciąga najbardziej znanych kolekcjonerów, jako że jest częścią prestiżowego tygodnia motoryzacyjnego w Monterey.

Elegancja i zasady przede wszystkim

Konkursy elegancji motoryzacyjnej mają proste, lecz bardzo rygorystyczne zasady, wywodzące się z tradycji francuskich. Komisja dopuszczająca samochody do udziału w konkursie zwraca uwagę na:

- Rzadkość. Nietypowe wersje nadwozia, prototypy czy samochody wyprodukowane w kilku egzemplarzach są chętniej widziane w konkursie niż modele częściej spotykane i bardziej powszechne, i to nawet, jeśli te ostatnie mają większą wartość rynkową.
- Ciekawa historia. Im bardziej interesujących właścicieli miało auto, tym lepiej. Na przykład bardzo częstym kryterium wyboru aut z międzywojnia jest postać pierwszego właściciela. Jeśli był on znanym ekscentrykiem czy kimś w rodzaju dzisiejszego celebryty, szanse na uzyskanie zaproszenia do pokazania samochodu rosną.

- Stan. Do najsłynniejszych konkursów elegancji dopuszczane są prawie wyłącznie samochody, które wyglądają lepiej niż wtedy, kiedy wyjechały z fabryki. Bardzo ważne jest to określenie "overrestored", czyli "za bardzo odrestaurowany". Poza tym samochody prezentowane na konkursach bardzo rzadko są użytkowane przez ich właścicieli-kolekcjonerów, nawet w trakcie pokazu pokonują one tylko krótkie dystanse, np. kiedy muszą dojechać od lawety do miejsca, gdzie będą wystawiane, czy też przejechać w paradzie obok sędziów, ale i tak ich stan techniczny musi być nienaganny. Nie ma także mowy o takich zmianach np. w konstrukcji silnika, które uwzględniałyby najnowsze osiągnięcia techniki. Stan aut musi być zbliżony do stanu oryginalnego, chyba że zmiany techniczne zostały wprowadzone w pierwszych latach użytkowania samochodu i pozytywnie wpłynęły na historię egzemplarza.

O dbałości o oryginalność pokazywanych aut świadczy fakt, że konkretny egzemplarz samochodu nie może być pokazywany co roku. W zależności od konkursu, jego właściciel na ponowne pokazanie tego auta musi poczekać od trzech do dziesięciu lat. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby ta sama osoba na kolejny konkurs przyjechała z innym, wyjątkowym egzemplarzem samochodu.

Reguły parady, w trakcie której auta prezentowane są publiczności i jurorom, sięgają również lat 20. Jak z nich wynika, w trakcie przejazdy prezentowana jest ekipa, czyli poza automobilem oceniana jest także kobieta, będąca pasażerką (kierowca, prowadzący samochód, oraz jego strój nie podlegają werdyktowi jury). W każdym konkursie oddzielnie oceniane są różne klasy samochodów, których pokazuje się w zależności od konkursu od kilku do kilkunastu. To, jakie klasy podlegają ocenie, zmienia się w zależności od decyzji komisji konkursowych, która na przykład może w danym roku wyróżnić jakąś kategorie aut, dopuszczając należące do niej samochody do udziału w wydarzeniu.

Często skład jury konkursowego pozostaje stały przez lata. W jego skład wchodzą nie tylko eksperci czy historycy motoryzacji, ale także designerzy, artysci czy nawet znani kolekcjonerzy. W wielu konkursach swoje wyróżnienia przyznaje także publiczność oraz dziennikarze - tak na przykład dzieje się w przypadku imprezy w Villa d'Este.

Konkursy elegancji obecnie nie służą wyłącznie do pokazywania starych, kolekcjonerskich aut. Wielu producentów samochodowych oraz studia designerskich decydują się na zaprezentowanie w trakcie pokazów nowych modeli czy konstrukcji stworzonych wyłącznie w jednym egzemplarzu na zlecenie majętnego klienta albo unikatowych prototypów. W trakcie niektórych konkursów tego typu nowe konstrukcje są oceniane i prezentowane na równi z zabytkami motoryzacji.

Pebble Beach - elegancja po amerykański

Konkurs elegancji w Pebble Beach jest organizowany praktycznie nieprzerwanie od 1950 roku. Nie odbył się tylko raz, w roku 1960, z przyczyn niezależnych od organizatorów. Jest on uznawany za najbardziej prestiżowe wydarzenie motoryzacyjne w Stanach Zjednoczonych. Stanowi część niemniej prestiżowego weekendu motoryzacyjnego w Monterey, w trakcie którego odbywa się przeszło trzydzieści wydarzeń związanych z samochodami, od pierwszych jazd nowymi modelami organizowanych specjalnie dla dziennikarzy po rajdy aut klasycznych. Każdego roku komisja konkursowa honoruje podczas konkursu inną markę lub też designera, często producenci wykorzystują tę imprezę do zorganizowania premiery nowego modelu

System klas aut podlegających ocenie w trakcie Pebble Beach jest bardzo rozbudowany. W ubiegłym roku na przykład było ich 23, w tym kilka utworzonych wyłącznie dla tego akurat konkursu. Każdego roku wystawiane jest od 120 do 200 samochodów, choć są i lata, gdy aut jest więcej.
Reguły uczestnictwa są też bardzo surowe w przypadku kalifornijskiej imprezy - gdy auto zostaje dopuszczone do konkursu, ale nie zostanie nagrodzone, jego właściciel nie może starać się o wystawienie go ponownie przez następne 10 lat. Oprócz wygranych klasowych, istnieje też najważniejsza nagroda, "Best of show". W 2013 roku została ona przyznana przedwojennemu Packardowi 1108.

Villa d'Este - czyli włoski konkurs z niemieckim wsparciem

O wiele bardziej burzliwą historię ma włoski konkurs elegancji w Villa d'Este nad jeziorem Como. Pierwsza edycja odbyła się w 1929 roku, ale do 1949 roku konkurs organizowany był nieregularnie, najczęściej miłośnicy aut zjeżdżali się tam co dwa lata. W roku 1951 impreza została zawieszona "do odwołania". Powodem były problemy finansowe, wojna i lata po jej zakończeniu negatywnie odbiły się na portfelach osób zamożnych, toteż firmy przebudowujące samochody cierpiały na brak klientów. Konkurs odrodził się w 1995 roku, jednak wciąż był organizowany nieregularnie. Od 1999 roku patronat nad konkursem objął koncern BMW. Wsparcie bawarskiej firmy sprawiło, Villa d'Este znowu stała się znaczącym wydarzeniem w świecie motoryzacji klasycznej.

Włoski konkurs trwa dwa dni. Pierwszy dzień odbywa się w hotelu Villa d'Este i jest zamknięty dla publiczności, drugi dzień ma miejsce w Villa Erba i jest dostępny publicznie. Obecnie w trakcie konkursu wystawianych jest około stu samochodów , podzielonych na od 7 do 10 klas pojazdów, i co roku wystawiane jest na nim około stu samochodów. Prawo do głosowania ma jury i dziennikarze, a także - podczas drugiego dnia w Villa Erba - publiczność a najbardziej prestiżową nagrodą jest tak zwana "Coppa d'Oro". W 2014 roku uzyskał ją Corrado Lopresto, właściciel Alfa Romeo 6C 1750 Gran Sport Spider Corsa z karoserią od Aprile. Corrado Lopresto jest najsłynniejszym kolekcjonerem Alfa Romeo na świecie i regularnie prezentuje samochody ze swojej kolekcji nad jeziorem Como. Od 2012 roku konkurs odbywa się w maju, czyli miesiąc później niż poprzednie edycje.

Autor: Michał Wróbel Lion's Bank