REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W jaki sposób alkohol wpływa na sprawność kierowcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Łuczak
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W Polsce obowiązują zaostrzone kary wobec pijanych kierowców. Warto pamiętać, że każda ilość wypitego alkoholu jest niebezpieczna, ponieważ obniża sprawność działania osoby prowadzącej pojazd i przez to istotnie zwiększa ryzyko wypadku. Obowiązkiem firmy jest przeciwdziałanie takim sytuacjom.

Według danych Komendy Głównej Policji w 2008 r. najliczniejszą grupę nietrzeźwych sprawców wypadków drogowych stanowili kierujący pojazdami. Spowodowali oni 3529 wypadków, co stanowi 7,2% ogółu wypadków drogowych spowodowanych przez kierujących pojazdami. W wypadkach spowodowanych przez nietrzeźwych kierowców śmierć poniosło 427 osób, a 4976 zostało rannych. Szczególną uwagę zwraca fakt, że 96 wypadków (2,7%) spowodowali łącznie nietrzeźwi kierowcy samochodów ciężarowych (94 wypadki) oraz autobusów (2 wypadki).

REKLAMA

Czym jest alkohol i jak działa na sprawność kierowcy?

Alkohol przeznaczony do spożycia to alkohol etylowy – etanol, będący związkiem z grupy węglowodorów. W napojach występuje w postaci rozcieńczonej.

Alkohol rozkładany jest w organizmie głównie w wątrobie, w tempie około 10–12 g na godzinę u mężczyzn i 8–10 g na godzinę u kobiet. Ilość wypitego alkoholu przelicza się zazwyczaj na tzw. porcje standardowe, przy czym 1 porcja standardowa zawiera około 10 gramów czystego alkoholu. Można zatem przyjąć, że wątroba rozkłada w ciągu 1 godziny 1 porcję standardową alkoholu. Natomiast przeliczając ilość wypitego alkoholu na porcje standardowe, należy wiedzieć, że jedna porcja standardowa alkoholu zawarta jest w małym (250 ml) kuflu 5-procentowego piwa lub w lampce (100 ml) 12-procentowego wina, lub w małym (30 ml) kieliszku 40-procentowej wódki.

Bezpieczne zachowanie kierowcy wymaga sprawności w trzech obszarach:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

● ocena samego siebie i sytuacji drogowej przez kierowcę, co związane jest z dobrym wzrokiem i słuchem, ze spostrzegawczością, pozwalającą na dostrzeganie wszystkich ważnych na drodze informacji i sygnałów (znaki drogowe, zachowanie pieszych i innych pojazdów), koncentracją i podzielnością uwagi, która umożliwia odbieranie kilku różnych informacji równocześnie (obserwacja ruchu innych pojazdów, znaków drogowych, zachowania pieszych,) i wybór wyłącznie informacji ważnych (np. zwrócenie uwagi na czerwone światło, nie zaś na czerwony parasol pieszego), zachowaniem czujności nawet w sytuacji, kiedy pozornie nic się nie dzieje (jazda autostradą lub wiejską drogą),

● podejmowanie decyzji właściwych do sytuacji panującej na drodze, wymagających logiki myślenia i umiejętności przewidywania (zmniejszenie prędkości i trzymanie większej odległości od poprzedzającego pojazdu, gdy pada deszcz i jest ślisko),

● wykonanie czynności wynikających z podjętej decyzji, związanych z koordynacją wzrokowo-ruchową i refleksem.

Alkohol powoduje zaburzenia w zakresie wszystkich wymienionych wyżej sprawności.

Przede wszystkim:

● pogarsza wzrok (pojawiają się problemy z dostrzeganiem szczegółów, świateł, znaków, pieszych, przeszkód na drodze),

● ogranicza pole widzenia (od kąta 180° do bardzo wąskiego),

● pogarsza koordynację ruchów (powstają trudności w wykonywaniu dwóch i więcej czynności równocześnie),

● pogarsza refleks (wydłuża się czas hamowania w przypadku dostrzeżenia niebezpieczeństwa),

● powoduje błędną ocenę odległości i szybkości (samochód, pas jezdni lub drzewo mogą wydawać się dalej niż są w rzeczywistości).

WAŻNE!

Poziom (stężenie) alkoholu w organizmie określa się masą czystego alkoholu zawartego w 100 ml krwi (wyrażoną w promilach – ‰) lub ilością alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza.

Zakres i poziom zaburzeń sprawności człowieka powodowanych przez alkohol zależy od poziomu alkoholu we krwi. I tak, powyżej:

● 0,1‰ – rozproszona uwaga,

● 0,2‰ – dłuższe spostrzeganie,

● 0,3‰ – drobne zaburzenia równowagi i koordynacji, gorsze postrzeganie kształtów w dali,

● 0,5‰ – mniejsza zdolność rozpoznawania sytuacji, pobudliwość, upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, pogorszenie ostrości widzenia i oceny odległości, opóźnienie adaptacji oka do ciemności i ruchomych źródeł światła,

● 0,8‰ – błędna ocena własnych możliwości, znaczne obniżenie samokontroli i koncentracji,

● 1–2‰ – zaburzenia koordynacji mięśniowej i równowagi, osłabienie sprawności intelektualnej i pamięci, brawura, opóźnienie czasu reakcji, wahania nastroju (euforia, agresja),

● 2–3‰ – zaburzenia mowy, wzmożona senność, obniżenie zdolności kontroli zachowania i poruszania się,

● 3–4‰ – spadek ciśnienia krwi, obniżenie temperatury ciała, możliwy powolny zanik funkcji oddechowych,

● powyżej 4‰ – zazwyczaj następuje śpiączka.

Warto pamiętać, że ryzyko wypadku drogowego rośnie wraz ze wzrostem zawartości alkoholu w organizmie kierowcy.

REKLAMA

Badania naukowe wykazały, że ryzyko spowodowania wypadku ze skutkiem śmiertelnym przez kierowcę, u którego poziom alkoholu we krwi wynosi 0,2–0,4‰, jest 1,4 razy wyższe w porównaniu z kierowcą, który nie pił alkoholu; przy poziomie 0,5–0,9‰ ryzyko to jest już większe ponad 11 razy, przy poziomie 1,0–1,4‰ – 48 razy, a przy stężeniu alkoholu we krwi przewyższającym 1,5‰ ryzyko spowodowania wypadku śmiertelnego jest większe 380 razy w porównaniu z sytuacją trzeźwego kierowcy. Okazało się także, że nawet małe dawki wypitego alkoholu mają istotne znaczenie w sytuacjach stawiających kierowcy wyższe wymagania, np. w utrudnionych warunkach jazdy, gdy droga jest śliska, lub podczas jazdy w mieście w godzinach szczytu.

Wyniki badań wskazują także na wiele czynników, które mają wpływ na ryzyko wypadków drogowych powodowanych przez pijanych kierowców. Jednym z nich jest wiek kierowcy. Okazało się, że u kierowców w wieku 16–20 lat ryzyko spowodowania wypadku pod wpływem alkoholu jest istotnie większe niż u kierowców starszych. Dzieje się tak za sprawą zarówno ogólnie małego doświadczenia w prowadzeniu pojazdów, jak również małego doświadczenia w piciu alkoholu. Dodatkowym czynnikiem zwiększającym ryzyko wypadków wśród młodszych kierowców jest skłonność do zachowań ryzykownych, przecenianie własnych umiejętności i niedocenianie niebezpieczeństw.

Kolejnym czynnikiem jest płeć. Metabolizm alkoholu u kobiet przebiega wolniej niż u mężczyzn i w związku z tym po wypiciu takiej samej ilości alkoholu jego stężenie we krwi u kobiet może okazać się wyższe niż u mężczyzn.

Innym czynnikiem istotnie podwyższającym ryzyko wypadku drogowego po spożyciu alkoholu jest interakcja alkoholu i leków. Dotyczy to zwłaszcza środków uspokajających, nasennych, niektórych leków przeciwbólowych i nasercowych, przeciwdepresyjnych oraz większości leków antyhistaminowych. Niekorzystny wpływ wymienionych leków na sprawność prowadzenia pojazdów znacznie zaostrza się po spożyciu alkoholu.

Mity na temat alkoholu

W świadomości społecznej funkcjonuje wiele błędnych przekonań na temat oddziaływania alkoholu na organizm człowieka. Warto je przytoczyć i poznać argumenty świadczące o ich nieprawdziwości:

● Wytrzeźwieję, gdy napiję się kawy

Kawa nie usuwa alkoholu z organizmu. Kofeina zawarta w kawie jedynie stymuluje i znosi efekt senności wywołany alkoholem.

● Ważę więcej od innych, więc mogę więcej wypić

Jest bardzo prawdopodobne, że osoba drobna, lekka (szczególnie kobieta) poczuje szybciej efekt wypitego alkoholu. Jednak wielkość i waga ciała nie wpływają na szybkość przemiany alkoholu i nie gwarantują zachowania stanu trzeźwości.

● Wyjdę na świeże powietrze, to wytrzeźwieję

Ani świeże powietrze, ani zimny prysznic nie przyspieszą procesu trawienia alkoholu.

● Dużo zjadłem(am), więc mogę więcej wypić

Alkohol jest szybko wchłaniany do krwioobiegu, a tylko niewielka jego część przedostaje się przez ścianki żołądka. Większa ilość trawionego jedzenia może rozcieńczyć alkohol, ale go nie usuwa ani nie neutralizuje.

● Piłem(am) tylko piwo bezalkoholowe

Piwo bezalkoholowe zawiera ok. 1,7% alkoholu.

● Piłem(am), ale pojadę wolno i ostrożnie

Alkohol zaburza wyczucie odległości i prędkości, opóźnia reakcje kierowcy.

● Piłem(am), ale nie mam daleko do domu

Jazda po spożyciu alkoholu nigdy nie jest bezpieczna.

● Alkohol rozgrzewa

Rozgrzewające działanie alkoholu jest pozorne – wypicie alkoholu tylko na krótki czas daje uczucie ciepła, ale po rozszerzeniu naczyń krwionośnych skóry – przyspiesza utratę ciepła.

● Jest ciepło, więc szybko wypocę wypity alkohol

Poprzez skórę człowiek może wypocić tylko ok. 1% wypitego alkoholu.

Regulacje prawne

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami dopuszczalny poziom stężenia alkoholu we krwi kierowcy wynosi do 0,2‰. Gdy zawartość alkoholu we krwi znajduje się w przedziale od 0,2‰ do 0,5‰, a w przypadku alkoholu w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg w 1 dm3, oznacza to stan po spożyciu alkoholu. Natomiast stężenie alkoholu we krwi przekraczające 0,5‰, a w wydychanym powietrzu ponad 0,25 mg w 1 dm3 oznacza stan nietrzeźwości.

WAŻNE!

Od 1 lipca br. weszły w życie nowe przepisy znacznie zaostrzające kary wobec pijanych kierowców. Teraz sąd będzie miał obowiązek orzec karę dożywotniej utraty prawa jazdy wobec pijanego kierowcy, który spowodował wypadek z ofiarami śmiertelnymi lub rannymi, oraz wobec kierowcy, który uciekł z miejsca wypadku.

Ponadto kierowca, który prowadził pojazd pod wpływem alkoholu lub narkotyków i wcześniej był już karany za taki sam czyn, będzie podlegał karze pozbawienia wolności do 5 lat, a nie jak dotychczas – do 2 lat.

Jeżeli kierowca został zatrzymany w sytuacji, gdy kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, podlega on zawsze obowiązkowym badaniom psychologicznym w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem, niezależnie od tego, ile punktów karnych otrzymał za poprzednie wykroczenia drogowe..

Alkohol a praca kierowcy

Polityka firm i przedsiębiorców zatrudniających kierowców powinna być zdecydowana i skuteczna w przestrzeganiu zasady: „zero tolerancji dla alkoholu”.

Wystarczającym uzasadnieniem powinna być powszechna świadomość zarówno wśród pracodawców, jak i pracowników, że wypadki spowodowane przez pijanych kierowców pociągają za sobą nie tylko skutki społeczne, ale także poważne straty finansowe dla przedsiębiorstwa. Liczne przykłady tzw. „dobrych praktyk” pokazują skuteczność prostych przedsięwzięć możliwych do wprowadzenia w każdej firmie transportowej i „flotowej”, których celem jest zapobieganie prowadzeniu pojazdów przez pijanych kierowców.

PRZYKŁAD

Niektóre firmy decydują się na zamontowanie w pojazdach automatycznych blokad zapłonu uniemożliwiających uruchomienie pojazdu przy określonej ilości alkoholu w powietrzu wydychanym przez kierowcę. Uświadamia się przy tym kierowców o możliwości zadziałania blokady także wtedy, gdy kierowca używa np. leków w postaci syropu lub wyciągu, zawierających znikome ilości alkoholu. W takiej sytuacji kierowca nie może rozpocząć pracy, dopóki alkohol jest obecny w organizmie. Natomiast w przypadku próby podjęcia pracy przez kierowcę będącego pod wpływem alkoholu, zwolnienie z pracy jest natychmiastowe i bezdyskusyjne. Okazało się, że w firmach, które wprowadziły tego rodzaju rozwiązanie, załoga bez oporów i z pełnym zrozumieniem zaakceptowała je, a koszty związane z instalacją blokad nie były aż tak duże, jak się obawiano.

Często w trakcie szkoleń pracownicy pytają: kiedy mogę usiąść za kółkiem, jeśli piłem?

WSKAZÓWKA!

Gdy wybieramy się na spotkanie lub uroczystość, podczas których będziemy pić alkohol, wówczas – aby ustalić, kiedy można rozpocząć pracę, należy:

● wypisać na kartce ilość i rodzaj wypitego alkoholu,

● przeliczyć ilość wypitego alkoholu na porcje standardowe (według dalej opisanej zasady),

● do godziny, kiedy wypiliśmy ostatnią porcję alkoholu, dodać tyle godzin, ile porcji standardowych alkoholu wypiliśmy podczas spotkania + dodatkowo 2 godziny. Gdy wypiliśmy większą ilość alkoholu, wówczas na każde 8 porcji standardowych dodajemy jeszcze 1 godzinę. Dowiemy się wtedy, o której godzinie możemy pomyśleć o prowadzeniu auta.

PRZYKŁAD

Podczas kolacji na imprezie firmowej, która przeciągnęła się do godz. 2.00 w nocy, wypiliśmy 5 „małych” wódek. Czy możemy pojechać do pracy samochodem, jeśli wychodzimy z domu o godzinie 6.00 rano?

Odpowiedź brzmi: NIE, ponieważ 5 „małych” wódek to 5 standardowych porcji alkoholu, które zostaną wyeliminowane z naszego organizmu mniej więcej po 5 godzinach od chwili, gdy skończyliśmy pić. Dodając poprawkę w postaci 2 godzin, okaże się, że o kierowaniu pojazdem możemy pomyśleć dopiero około godz. 9.00.

Poniżej przedstawiono kilka innych przykładów ilustrujących przełożenie ilości wypitego alkoholu na porcje standardowe:

● puszka piwa 0,33 l o mocy 4,4% to 1,45 porcji standardowej,

● puszka piwa 0,33 l o mocy 5,8% to 1,90 porcji standardowej,

● puszka piwa 0,33 l o mocy 8,1% to 2,67 porcji standardowej,

● kieliszek 100 g szampana, tj. wina musującego 9–12% to 0,9–1,2 porcji standardowej,

● butelka 0,75 l wina owocowego (9–12%) to 6,75–9 porcji standardowych,

● kieliszek 50 g nalewki średnio 16% to 0,8 porcji standardowej,

● lampka 50 g koniaku średnio 40% to 2 porcje standardowe

(wg PARPA – Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych).

WSKAZÓWKA!

Wypity alkohol może wpłynąć na właściwe określenie rzeczywistej ilości spożytego alkoholu i dlatego w celu określenia aktualnego poziomu alkoholu w organizmie najlepiej posłużyć się alkomatem.

Powszechnie dostępne są w sprzedaży alkomaty osobiste. Zawsze warto upewnić się, kiedy po uprzednim spożywaniu alkoholu możemy bezpiecznie prowadzić auto.

ŹRÓDŁA INFORMACJI

Alkohol i Twoje zdrowie. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 2008,

● Anderson P., Bamberg B.: Alkohol a kierowca, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 2006,

● Bąk J.: Wypadki drogowe a kształcenie młodych kierowców, Instytut Transportu Samochodowego, Warszawa 2003,

Picie alkoholu a prowadzenie pojazdów, http://www.psychologia.edu.pl,

Wypadki drogowe w Polsce w 2008 roku, http://www.policja.pl/dokumenty/zalaczniki/1-46733.pdf.

PODSTAWA PRAWNA

● Art. 42, art. 115 § 16, art. 178a § 4 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (DzU nr 88, poz. 553, ze zm.),

● Art. 124, ust. 1, pkt 2a ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (DzU z 2005 r. nr 108, poz. 908, ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Wszystko, co ważne dla każdego kierowcy. Zmiany przepisów, mandaty, testy aut, moto porady i wiele innych. Bądź na czasie z tym, co dzieje się w świecie motoryzacji, zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moto
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
500 zł kary za przejazd autostradą. Ty też możesz dostać wezwanie

Choć system e-TOLL przeszedł już do historii, konsekwencje jego działania wciąż odczuwają tysiące kierowców. Od miesięcy z Izby Administracji Skarbowej w Łodzi wysyłane są pisma wzywające do zapłaty 500 zł kary za przejazd autostradą bez opłaty. Nie są to oszustwa, to realne działania urzędów skarbowych. Kogo dotyczą wezwania? Jak się odwołać? Sprawdź, zanim będzie za późno.

Wakacje 2025. Czerwiec i sierpień to najtragiczniejsze miesiące na drogach – sprawdź dlaczego

Latem rośnie liczba wypadków drogowych. Jazda na zderzaku, zajeżdżanie drogi i pośpiech to wciąż najczęstsze błędy kierowców. Kampania społeczna "Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie" przypomina, jak ich unikać i dlaczego warto jeździć z głową.

KGP: 121 594 interwencji, 527 wypadków drogowych, 28 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie ostatniego tygodnia. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 121 594 interwencji. Byli wzywani do 527 wypadków drogowych.

Badanie techniczne pojazdu w 2025 roku – nowe kary, podwyżki i zmiany. Sprawdź, co się zmieni

Rząd szykuje rewolucję w badaniach technicznych pojazdów. Choć ceny formalnie się nie zmieniły, kierowcy muszą liczyć się z dodatkowymi kosztami: za spóźnienie zapłacisz nawet trzykrotność standardowej stawki, a diagnosta może elektronicznie zatrzymać Ci dowód rejestracyjny. Na horyzoncie natomiast pojawiają się wysokie podwyżki cen badań technicznych. Sprawdzamy, ile kosztuje przegląd techniczny w 2025 roku i jakie zmiany są planowane.

REKLAMA

Auto dla seniora: hybryda czy benzyna? Sprawdź, jak zaoszczędzić nawet 35 tys. zł

Samochody hybrydowe reklamowane są jako oszczędne, ciche i przyjazne środowisku. Wydają się idealne dla kierowców 50+, którzy szukają wygodnego i ekonomicznego auta na co dzień. Ale uwaga: mimo niższej akcyzy i korzyści dla producentów, to klient – często senior – musi dopłacić nawet 10 tysięcy złotych. Sprawdzamy, na co zwrócić uwagę przed zakupem.

Uwaga! Zaoszczędź nawet 1000 zł na paliwie rocznie – wystarczy 1 klik w Google Maps

Czy wiesz, że możesz oszczędzać paliwo bez zmiany stylu jazdy, samochodu ani stacji benzynowej? Wystarczy jedno kliknięcie w aplikacji Google Maps. Tryb oszczędzania paliwa, czyli tzw. eco routing, to niedoceniana funkcja, która w Polsce działa już od dłuższego czasu. Dzięki niej możesz zmniejszyć zużycie paliwa nawet o 7%, co w praktyce oznacza nawet 1000 zł rocznie mniej za tankowanie.

Gigantyczne kary dla firm przewozowych podczas kontroli granicznych. Jak ich uniknąć

Kontrole na granicach mają Niemcy, Włochy, Austria, Holandia czy Szwecja. Państwa te przywróciły je głównie z obawy przed nielegalną imigracją. Co sprawdza się na granicach? Co trzeba wiedzieć, aby nie narazić się na gigantyczne kary? Najbardziej zagrożeni są przewoźnicy.

Drogie OC? Będzie jeszcze drożej. Nawet 1000 zł za polisę

Składki OC w 2025 roku nadal rosną, a to dopiero początek. Wzrost kosztów napraw, inflacja oraz większa liczba szkód sprawiają, że kierowcy muszą liczyć się z kolejnymi podwyżkami. Sprawdź, kto zapłaci najwięcej i jak ograniczyć koszt obowiązkowego ubezpieczenia.

REKLAMA

Bat na pijanych kierowców! 2500 zł mandatu i przepadek auta za jazdę po alkoholu

Chociaż nowe przepisy działają od marca 2024 roku, nadal wielu kierowców ryzykuje jazdę pod wpływem alkoholu. To poważny błąd – w 2025 roku sądy nie mają litości. Wystarczy 1,5 promila, by stracić samochód albo zapłacić jego równowartość. Dowiedz się, co grozi za jazdę po alkoholu w 2025 roku, w tym mandat w wysokości co najmniej 2500 zł i wieloletni zakaz prowadzenia pojazdów. Sprawdź, jak nowe przepisy uderzają w nietrzeźwych kierowców.

Samochód elektryczny: czy jest sposób na wydłużenie żywotności baterii takiego auta

Sceptycy elektromobilności często wskazują na ograniczony zasięg aut elektrycznych oraz obawy dotyczące trwałości ich akumulatorów. Kluczową rolę w dobrym funkcjonowaniu baterii odgrywa sposób, w jaki kierowcy użytkują swoje pojazdy.

REKLAMA