REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak działają zmienne fazy rozrządu? Dlaczego są stosowane?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krzysztof Bednarz
System VTEC to jeden z najpopularniejszych systemów zmiennych faz rozrządu, stosowanych  w silnikach Hondy.
System VTEC to jeden z najpopularniejszych systemów zmiennych faz rozrządu, stosowanych w silnikach Hondy.

REKLAMA

REKLAMA

Zmienne fazy rozrządu pozwalają na uzyskanie lepszych parametrów spalania, uzależniając kąt otwarcia zaworu od wielkości aktualnych obrotów silnika, czy sposobu w jaki został naciśnięty pedał przyśpieszenia. Dzięki zmiennym fazom rozrządu silnik ma zwiększyć dynamikę naszego samochodu, a jednocześnie obniżyć apetyt na paliwo. W jaki sposób realizowana jest zmiana faz rozrządu i na czym to polega?

Zmienne fazy rozrządu

Fazy rozrządu, są to momenty otwarcia i zamknięcia zaworów w stosunku do położenia wału korbowego. Moment otwarcia (lub zamknięcia) zaworu jest określany kątem położenia wału korbowego przed górnym martwym lub dolnym martwym położeniem tłoka. Zadane kąty otwarcia i zamknięcia zaworów mają wpływ na ilość zassanej mieszanki do cylindra, poprawną kompresję, a następnie sprawne opróżnienie cylindra ze spalin. W skrócie, jeżeli tłok zbliża się do górnego martwego położenia (czyli wał jest na kilka stopni przed GMP danego tłoka), zawór ssący jest otwierany. Kiedy tłok rozpoczął już ruch w dół cylindra, następuje zamknięcie zaworu wydechowego (następuje to kilka stopni po GMP tłoka). Kiedy tłok zassie mieszankę, znajdzie się w dolnym martwym położeniu (DMP) i rozpoczyna ruch w górę.

REKLAMA

Zobacz galerię: Najmniej awaryjne 10-letnie auta

Wtedy następuje zamknięcie zaworu ssącego. Wykorbienie wału korbowego jest wtedy w pozycji np. 35st. od dolnego martwego położenia danego tłoka. Mieszanka jest sprężana. Później następuje zapłon i suw pracy, a zanim tłok osiągnie DMP (czyli wał jest na pewien kąt przed dolnym martwym położeniem tego tłoka), zawór wylotowy jest otwierany i już przygotowany do opróżnienia cylindra ze spalin. To oczywiście opis standardowego silnika benzynowego, w którym wtrysk paliwa jest realizowany przed cylindrem, a wałek rozrządu jest napędzany paskiem zębatym lub łańcuchem z wału korbowego w stosunku (na jeden obrót wałka rozrządu przypadają dwa obroty wału korbowego). Wpływ na kąty otwarcia i zamknięcia poszczególnych zaworów ma jedynie profil krzywek wałka rozrządu oraz poprawnie zamontowany pasek (łańcuch) rozrządu.

Zobacz też: Układ olejenia w silniku – jak to działa?

Po co w silniku zmienne fazy rozrządu?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W powyższym opisie zauważymy, że są momenty, w których zarówno zawór dolotowy i wylotowy jest otwarty. To tak zwany moment przekrycia. Takie ustawienie zaworów polepsza parametry pracy silnika przy wysokich obrotach, jednak powoduje straty w zakresie niższych obrotów. Dlatego producenci samochodów szukali możliwości rozdzielenia bezpośredniej zależności faz rozrządu od położenia wału korbowego i kształtu krzywek wałka rozrządu. W układzie rozrządu pojawiły się działające na kilka sposobów regulatory.

Polecamy: Podatki 2015 - komplet

Dzięki możliwości regulacji faz rozrządu podniesiono moment obrotowy silnika, uzyskiwano bardziej płaski przebieg momentu, czy obniżano zużycie paliwa. Zmienne fazy rozrządu przyczyniły się wstępnie także do obniżenia ilości tlenków azotu w spalinach. Dzięki dłuższemu otwarciu zaworu wydechowego w zakresie niskich obrotów, pewna ilość spalin wraca do cylindra, co powoduje dopalenie NOx (to tak zwana wewnętrzna recyrkulacja spalin).

Zobacz też: Czy istnieją silniki pięciosuwowe?

Jakie rozwiązania stosują producenci?

W okresie drugiej połowy lat osiemdziesiątych oraz w latach dziewięćdziesiątych producenci skupili się na zmianie faz rozrządu poprzez regulatory położenia wałka. W takich rozwiązaniach prędkość obrotowa koła zębatego regulatora jest ściśle zależna od prędkości wału korbowego. Natomiast sam wariator, w zależności od rozwiązania, może nieco przyśpieszyć lub opóźnić wałek rozrządu (czyli obrócić go o kilka stopni powodując wcześniejsze lub późniejsze otwarcie zaworu). Jest to możliwe, ponieważ wałek jest połączony z wariatorem piastą. Jej przesunięcie jest regulowane hydraulicznie - do wariatora doprowadzany jest olej. Sterowanie przesunięcia kątowego wałka jest zależne od sygnałów czujników położenia przepustnicy i obciążenia chwilowego silnika. Wariatory różnej konstrukcji używane były m.in. w samochodach grupy Fiat, Volkswagena, czy Toyoty.

Zobacz też: Jak stosować pierścienie dystansowe?

Na rynku pojawiały się również konstrukcje, w których wałek rozrządu był przesuwany wzdłuż swojej osi. Zmiana kąta otwarcia zaworu była realizowana poprzez krzywkę o zmiennym przekroju o kształcie stożkowym. Inaczej do tematu zmiennych faz rozrządu podeszła Honda. W swoim systemie VTEC zastosowała układ dźwigienek, które współpracowały z krzywkami wałka rozrządu i oddziaływały na popychacze zaworów. Sam wałek pracował, jak w standardowym silniku, natomiast, wznios dźwigienek był zmienny i wpływał na opóźnienie lub przyśpieszenie kąta otwarcia zaworów.

Bezstopniowa zmiana faz rozrządu

Rozwiązania z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych cechowały się stopniową regulacją faz rozrządu. Mogła to być m.in. dwu- lub czterostopniowa zmiana. Przykładowo wałek był przesuwany do ustalonej konstrukcyjnie pozycji w zakresie średnich obrotów silnika i powracać do pozycji wyjściowej gdy silnik osiągał pełną moc. Jednak obecnie rozwijane są przede wszystkim systemy, które mogą regulować pracą rozrządu w sposób ciągły. Producenci skupili się obecnie na regulacji za pomocą dźwigienek oraz zmodyfikowanej konstrukcji popychaczy.

Zobacz też: Kiedy powinniśmy zrobić kontrolę geometrii zawieszenia?

Regulacji podlega nie tylko kąt otwarcia zaworów, ale także jego wznios. Natomiast przyszłością w dziedzinie regulacji fazami rozrządu są rozwiązania, które nie wymagają stosowania wałków rozrządu do sterowania zaworami.

Zapisz się na newsletter
Wszystko, co ważne dla każdego kierowcy. Zmiany przepisów, mandaty, testy aut, moto porady i wiele innych. Bądź na czasie z tym, co dzieje się w świecie motoryzacji, zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moto
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Fałszywe prawo jazdy, cudze karty i ciężarówki w fatalnym stanie. Seria szokujących kontroli ITD na Dolnym Śląsku

Wyprzedził go radiowóz ITD. Zjechał na pobocze i… szybko wyjął cudzą kartę kierowcy. Fałszywe dokumenty, sądowe zakazy i ciężarówki z niesprawnymi hamulcami – inspektorzy z Wrocławia nie kryli zaskoczenia skalą nieprawidłowości. Sprawdzamy, co wykazały kontrole drogowe przeprowadzone w lipcu 2025 r.

Prawo jazdy 2025: kod 01 i mandat 500 zł. Ten błąd może Cię słono kosztować

Masz wpisany kod w prawie jazdy? Nawet jeśli widzisz dobrze i czujesz się pewnie za kierownicą, niewłaściwe użycie okularów lub soczewek może skutkować mandatem i to w wysokości 500 zł. Przepisy są w tej kwestii jednoznaczne. Wyjaśniamy, co oznaczają kody ograniczeń, jak je interpretować i kiedy grozi kara.

Nowy obowiązek dla dzieci na rowerach i hulajnogach – kaski już wkrótce wymagane!

Podczas posiedzenia Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego zapadła ważna decyzja dotycząca bezpieczeństwa najmłodszych użytkowników dróg. Uchwała zakłada obowiązek noszenia kasków ochronnych przez dzieci i młodzież do 16. roku życia podczas jazdy rowerem, hulajnogą elektryczną oraz urządzeniami transportu osobistego.

KGP: 112 965 interwencji, 419 wypadków drogowych, 25 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie ostatniego tygodnia. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 112 965 interwencji. Byli wzywani do 419 wypadków drogowych.

REKLAMA

1500 zł mandatu i 10 punktów karnych za stłuczkę? Jak tego uniknąć? Wystarczy smartfon z aplikacją mObywatel

Kolizja na drodze to stres, mandaty, punkty karne i długie czekanie na patrol. Na szczęście już niedługo w niektórych przypadkach będzie można tego wszystkiego uniknąć. Legalnie, szybko i bez papierologii. Sprawdź, co się zmieni i jak wkrótce będziesz mógł oszczędzić nawet 1500 zł.

Taniej na stacjach! Już w przyszłym tygodniu kierowcy zatankują wyraźnie taniej – znamy nowe ceny paliw

Nadchodzą spadki cen paliw, które wielu kierowców przyjmie z ulgą. Analitycy portalu e-petrol.pl prognozują wyraźne obniżki cen benzyny 95-oktanowej oraz autogazu, które pojawią się już w nadchodzącym tygodniu. Dobra wiadomość dla wszystkich wybierających się w wakacyjne podróże – będzie taniej przy dystrybutorze.

Prawie ⅓ osób sprzedających używane samochody spotkała się z próbą oszustwa. Na co zwracać uwagę i jak się chronić przed nieuczciwymi praktykami?

Rynek sprzedaży samochodów używanych coraz częściej staje się polem działania oszustów, którzy wykorzystują zaufanie czy determinację sprzedających. Z raportu CARFAX wynika, że w Polsce aż 30 proc. sprzedawców zetknęło się z podejrzanymi zachowaniami, jak próba skopiowania dokumentów pojazdu, czy z kradzieżą samochodu. By zminimalizować prawdopodobieństwo strat, warto stosować odpowiednie środki ostrożności i zasadę ograniczonego zaufania wobec potencjalnych klientów.

Nowy egzamin na prawo jazdy 2025. Za te błędy oblejesz od razu – zobacz pełną listę

Od 1 lipca 2025 jeden błąd wystarczy, by zakończyć egzamin praktyczny z wynikiem negatywnym. Nie ma drugiej szansy, nie ma „do końca jazdy”. Sprawdź, które błędy kończą egzamin natychmiast, co się zmieniło i jak przygotować się, by nie oblać w 3 minuty. Zobacz pełną listę krytycznych pomyłek i zasady oceniania na nowych zasadach.

REKLAMA

Od kiedy nowy tachograf 2025? Błędy lokalizacji, problemy z czasem pracy [OBSŁUGA]

Od kiedy w przewozach międzynarodowych Unii Europejskiej obowiązuje wyłącznie nowy tachograf (G2V2)? Jak go obsługiwać? Są błędy lokalizacji i problemy z czasem pracy. Na co uważać, by uniknąć kar?

5 tys. euro kary dla przewoźnika. 120 euro mandatu dla kierowcy. Kary za złe zabezpieczenie ładunku podczas transportu za granicą [Normy]

Złe zabezpieczenie ładunku podczas transportu za granicą może słono kosztować przewoźnika i kierowcę. W Niemczech przewoźnik zapłaci nawet 5 tys. euro kary, a kierowca 120 euro mandatu. Jakie są przepisy i normy w krajach UE?

REKLAMA