Konsekwencje podatkowe finansowania dojazdów pracownika na posiedzenia oraz spotkania związane z działalnością związków zawodowych

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako ustawa o PDOP), za koszty uzyskania przychodu mogą być uznane tylko te wydatki, które mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródeł przychodów, z wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP. Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zakup biletu bądź zwrot kwoty przejazdu pracownika na różnego rodzaju spotkania organizowane w ramach związku zawodowego, którego jest on działaczem, nie może stanowić kosztów uzyskania przychodów pracodawcy. Wprawdzie wydatek ten nie został wyłączony przez ustawodawcę z kosztów podatkowych, niemniej jednak nie spełnia on kryteriów celowości, wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, a ponadto nie wykazuje związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Potwierdzenie tego stanowiska można odnaleźć w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, wydanej 20.04.2015 r. (znak ILPB3/4510-1-26/15-2/JG).

Zobacz też: Zakaz konkurencji w branży transportowej a podatek VAT

Pokrycie kosztów podróży pracownika, będącego działaczem związkowym, w związku z jego udziałem w spotkaniach związkowych stanowi przysporzenie majątkowe i wiąże się z koniecznością rozliczenia się z podatku dochodowego. Zwrócić należy uwagę, iż zasadniczo przychodu pracownika z tego tytułu nie można zakwalifikować do przychodu ze stosunku pracy. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa o PDOF) rozróżnia uzyskiwane przez podatnika przychody z uwagi na poszczególne ich źródła, wyodrębniając m.in. przychody ze stosunku pracy oraz oraz stosunków pokrewnych, przychody z działalności wykonywanej osobiście, jak również przychody z innych źródeł (art. 10 ust. 1 ustawy o PDOF). Podkreślić należy, że przysporzenie uzyskiwane w omawianym przypadku nie ma swego źródła w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy. Jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 14.04.2015 r. (znak ILPB1/4511-1-104/15-2/AN) „Wszelkie świadczenia Spółki na rzecz członków organizacji związkowych poniesione tylko i wyłącznie w związku z pełnieniem przez te osoby funkcji związkowych, nie mogą być kwalifikowane jako świadczenia spełnione na rzecz pracowników.”. Otrzymywanie przez pracowników świadczeń, wynikających z uczestnictwa w organizacjach związkowych należy zatem zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, określonych w art. 20 ust. 1 ustawy o PDOF.

Zobacz też: Jak pobrać elektroniczne potwierdzenie zapłaty akcyzy od samochodów osobowych?

Powyższa kwalifikacja nie pozwala na skorzystanie ze zwolnienia, wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a)  ustawy o PDOF, w świetle którego wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika, do wysokości wynikającej z odrębnych regulacji. W tej sytuacji nie mamy bowiem do czynienia z podróżą służbową pracownika, gdyż wyjazd na spotkania organizowane przez związek zawodowy nie stanowi realizacji zadań służbowych, wykonywanych na polecenie pracodawcy.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że na pracodawcy ciążył będzie obowiązek sporządzenia informacji o wysokości przychodów uzyskanych przez członka związku zawodowego (pracownika) z innych źródeł (PIT-8C). Pracodawca zobowiązany będzie do przesłania tej informacji podatnikowi i urzędowi właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym (art. 42a ustawy o PDOF).

Tekst: Aleksandra Kołc, konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.