Czy dostawa towaru przeładowywanego w Polsce może stanowić wewnątrzwspólnotową dostawę towarów

Jeżeli wysłanie towaru do innej polskiej firmy ma na celu jedynie uformowanie większej przesyłki, która zostaje wysłana na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, dostawa towaru stanowi wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, a więc może zostać udokumentowana fakturą unijną (ze stawką VAT 0 proc.).

Jedną z czynności podlegających opodatkowaniu VAT jest wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, która jest definiowana jako wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy o VAT (czyli w wykonaniu dostawy towarów) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (art. 13 ust. 1 ustawy o VAT). Przepis ten stosuje się z zastrzeżeniem przepisów art. 13 ust. 2—8 ustawy o VAT, które określają m.in. dodatkowe warunki występowania wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów.

Warunkiem występowania wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów jest, aby wywóz towarów z terytorium kraju nastąpił w wykonaniu dostawy towarów. Pojawia się więc pytanie, czy warunek ten jest spełniony w sytuacji, gdy towar będący przedmiotem dostawy jest najpierw wysyłany do innego polskiego podmiotu (w omawianej sytuacji – do innego polskiego kontrahenta nabywcy towaru), a dopiero później wysyłany na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (w omawianej sytuacji – do Niemiec).

Na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Taka transakcja może zostać uznana za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Wysłanie do innego polskiego podmiotu ma na celu jedynie uformowanie większej przesyłki, która zostaje wysłana na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. W takim przypadku można uznać, że wywóz towarów z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego nastąpił w wykonaniu dostawy towarów. W efekcie dokonana dostawa może stanowić wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, jeżeli są spełnione pozostałe warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (art. 13 ust. 2 i 6—8 ustawy o VAT). Może także zostać udokumentowana fakturą unijną ze stawką VAT 0%.

Trzeba jednak podkreślić, że udokumentowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów fakturą unijną ze stawką 0% nie oznacza automatycznie prawa do opodatkowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów stawką 0 proc.. Dlatego podatnicy mający wątpliwości, czy uda im się należycie udokumentować wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, powinni zrezygnować z wystawiania faktur ze stawką 0 proc..

Stosowanie stawki 0 proc na fakturach dokumentujących wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów ma charakter wstępny, gdyż opodatkowanie stawką 0 proc. wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów jest możliwe tylko wówczas, gdy są spełnione warunki określone w art. 42 ustawy o VAT. Ponadto podatnik musi posiadać dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego (art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT). Dowody te zostały wymienione w art. 42 ust. 3–5 i 11 ustawy o VAT.

Wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów niespełniające tych warunków są traktowane jak dostawy krajowe, a więc są opodatkowane stawkami VAT właściwymi dla towarów będących przedmiotem dostawy.

PRZYKŁAD

Polska firma A (podatnik VAT UE) sprzedaje towar niemieckiemu podatnikowi zarejestrowanemu na potrzeby transakcji unijnych. Niemiecki nabywca zlecił dostarczenie towarów do polskiej firmy B, skąd wynajęty przez niemieckiego nabywcę przewoźnik przewiezie towary nabyte od firm A i B do Niemiec. Dostawa dokonana przez firmę A stanowi wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. W celu udokumentowania prawa do stawki 0% najlepiej byłoby, aby firma A posiadała dokument przewozowy otrzymany od przewoźnika wynajętego przez niemieckiego nabywcę towaru, kopię faktury oraz specyfikację poszczególnych sztuk ładunku (art. 42 ust. 3 ustawy o VAT). Brak tych dokumentów nie wyłącza jednak prawa do zastosowania stawki 0%, gdyż mogą one zostać zastąpione tzw. dokumentami pomocniczymi, tj. innymi dokumentami wskazującymi, że nastąpiła dostawa wewnątrzwspólnotowa (art. 42 ust. 11 ustawy o VAT).

Byłoby inaczej, gdyby towar był wysłany do innego polskiego podmiotu w celu wykonania usług na rzeczowym majątku ruchomym (np. w celu przetworzenia czy modernizacji). W takiej sytuacji dostawa nie stanowiłaby wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, lecz dostawę krajową. Mogłaby ona jednak korzystać z opodatkowania VAT według stawki 0% na podstawie przepisów § 10 rozporządzenia wykonawczego, gdyby podatnik dokonujący dostawy towarów spełniał łącznie następujące warunki:

● był zarejestrowany jako podatnik VAT UE;

● przekazał nabyte przez podatnika podatku od wartości dodanej towary podmiotowi, który wykonuje usługi na rzeczowym majątku ruchomym;

● wykazał w deklaracji podatkowej oraz w informacji podsumowującej za okres, w którym wystawił fakturę stwierdzającą dokonanie dostawy towarów, tę dostawę jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;

● otrzymał zapłatę na rachunek bankowy w terminie 60 dni od dnia wydania towaru; otrzymanie zapłaty w terminie późniejszym uprawnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego;

● posiadał dokumenty, z których wynika, że towary przekazywane podmiotowi, który wykonuje usługi na rzeczowym majątku ruchomym, zostaną po wykonaniu tych usług wywiezione z terytorium kraju.

PRZYKŁAD

Polska firma A (podatnik VAT UE) sprzedaje towar niemieckiemu podatnikowi zarejestrowanemu na potrzeby transakcji unijnych. Niemiecki nabywca zlecił dostarczenie towarów do polskiej firmy B, gdzie towar zostanie przerobiony, a następnie wysłany do Niemiec. W takim przypadku dostawa dokonana przez firmę A nie stanowi wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, lecz dostawę krajową. Dostawa ta może zostać opodatkowana stawką 0% (i wykazana w poz. 23 deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D), jeżeli zostaną spełnione wymienione wyżej warunki. W przeciwnym razie dostawa powinna zostać opodatkowana VAT według stawki krajowej (i wykazana w pozycjach deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D właściwych dla tej stawki).

Jeżeli wymienione warunki nie byłyby spełnione, dostawa towaru nie mogłaby korzystać ze stawki 0%, a więc musiałaby zostać opodatkowana stawką krajową. Byłoby podobnie, gdyby towary były wysyłane do innego polskiego podmiotu w innym celu niż uformowanie większej przesyłki lub wykonanie na nich usług na rzeczowym majątku ruchomym (np. w celu magazynowania tych towarów przez kontrahenta). Również w takim przypadku dostawę należałoby potraktować jako dostawę krajową opodatkowaną według stawki właściwej w Polsce dla dostarczonych towarów.

PRZYKŁAD

Polska firma A (podatnik VAT UE) sprzedaje towar niemieckiemu podatnikowi zarejestrowanemu na potrzeby transakcji unijnych. Niemiecki nabywca zlecił dostarczenie towarów do polskiej firmy B, gdzie towar ma być magazynowany. W takim przypadku dostawę towaru firma A powinna opodatkować VAT według stawki krajowej (i wykazać w pozycjach deklaracji VAT-7/VAT-7K/VAT-7D właściwych dla tej stawki).

• art. 5 ust. 1 pkt 5, art. 13 oraz art. 42 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 64, poz. 332

• § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 73, poz. 392