Arabia Saudyjska

Wiza, przepisy wjazdowe

Obywatele RP są obowiązani do uzyskania wizy uprawniającej do wjazdu i pobytu. Paszport powinien być ważny minimum 6 miesięcy od daty planowanego przekroczenia granicy. Ambasada Arabii Saudyjskiej w Warszawie udziela wiz na podstawie decyzji swoich władz lub zaproszenia saudyjskiej instytucji czy firmy, która sponsoruje przyjazd. Każdy przyjeżdżający musi w zasadzie mieć miejscowego sponsora, który ponosi za niego pełną odpowiedzialność, przy czym w roli tej nie mogą występować placówki dyplomatyczne i konsularne. Uzyskanie wizy na granicy nie jest możliwe. Nie wydaje się wiz lotniskowych ani uprawniających do wyjścia z portu morskiego. Wydawane są wizy: biznesowe (na podstawie zaproszeń saudyjskich firm bądź izb handlu i przemysłu), odwiedzinowe (dla najbliższych krewnych), tranzytowe oraz religijne (pielgrzymki – hadż i umra), w których przypadku przyjazd łączy się z przestrzeganiem odrębnie określonej procedury. Wizy turystyczne wydawane są jedynie członkom zorganizowanych i wcześniej zaakceptowanych grup realizujących ściśle ustalony program. W skrajnych przypadkach procedura uzyskania wizy może trwać do kilku miesięcy.

Saudyjskie MSZ uruchomiło jesienią 2006 r. elektroniczny system wizowy (dostępny na stronie www.mofa.gov.sa), za którego pośrednictwem można uzyskać (w przypadku spełnienia wymaganych kryteriów) w trybie on-line numer referencyjny przyśpieszający uzyskanie wizy w placówkach dyplomatycznych Arabii Saudyjskiej. Na szczególne preferencje wizowe mogą liczyć właściciele firm planujących inwestycje na terenie tego kraju. Na podstawie wizy biznesowej lub odwiedzinowej można poruszać się po ogólnodostępnych miejscach w kraju. Uprawniają one jednocześnie do opuszczenia Królestwa Arabii Saudyjskiej. W okresie ważności wizy (zasadniczo do 3 miesięcy) nie ma obowiązku uzyskiwania zezwoleń na pracę. W razie zatrudnienia stosowana jest generalnie praktyka zatrzymywania paszportów w depozycie u pracodawcy.

Sprawy związane z podjęciem stałej pracy i uzyskaniem zezwolenia na dłuższy pobyt, w tym członków rodziny zatrudnionego, załatwia sponsor przed przyjazdem zainteresowanego. Wizy z prawem do pracy można odbierać w Ambasadzie Arabii Saudyjskiej w Warszawie. Cudzoziemców, którzy pragną opuścić Arabię Saudyjską, a mają status rezydenta (długoterminowa wiza pobytowa), obowiązują wizy wyjazdowe lub wyjazdowo-powrotne. Do ich uzyskania wymagana jest zgoda sponsora. Osobom udającym się tranzytem samochodem z Jordanii do Kuwejtu bądź Jemenu są wydawane zazwyczaj trzydniowe wizy tranzytowe na podstawie karnetu (tzw. trip ticket, nabywany w miejscowych agencjach turystycznych) bądź wizy docelowej oraz dokumentów potwierdzających, iż są właścicielem pojazdu.

Osoby podróżujące między Jordanią a Bahrajnem, Katarem i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi mogą uzyskać wizę siedmiodniową. Wizy tranzytowe określają trasę prze¬jazdu przez Arabię Saudyjską. Wjazd samochodu dostawczego do Arabii Saudyjskiej odbywa się na podstawie trip ticket oraz faktury handlowej, świadectwa pochodzenia i listy przewożonego towaru, potwierdzonych przez placówki dyplomatyczne wszystkich krajów tranzytu lub przynajmniej przez placówkę kraju docelowego. Przy przejeździe tranzytowym przez Arabię Saudyjską wymagane jest ubezpieczenie pojazdu, które można wykupić na granicy. Polskie polisy nie są uznawane. Uwaga: Planując podróż do Arabii Saudyjskiej, należy uwzględnić, iż pieczątka izraelska w paszporcie może uniemożliwić uzyskanie wizy bądź przekroczenie granicy.

Trzeba też pamiętać, że Saudyjczycy, określając ważność wizy, posługują się kalendarzem muzułmańskim (hidżra), zgodnie z którym rok kalendarzowy liczy 354 dni, a więc jest o 11 dni krótszy od roku liczonego według kalendarza gregoriańskiego. Wiza miesięczna jest zatem ważna odpowiednio 29 lub 30 dni. Nie ma obowiązku okazywania biletu powrotnego, posiadania określonych środków finansowych na każdy dzień pobytu ani indywidualnego ubezpieczenia (w które należy się jednak zaopatrzyć we własnym interesie). Kobiety, które podróżują samotnie, aby uniknąć opóźnień w odprawie paszportowej, powinny zadbać o obecność na lotnisku sponsora lub opiekuna (ich pomoc jest również niezbędna przy załatwianiu formalności meldunkowych w hotelu).

Przepisy celne

Są bardzo restrykcyjne. Ściśle egzekwowany jest zakaz wwozu broni i narkotyków oraz czegokolwiek, co mogłoby zostać uznane za sprzeczne z zasadami islamu. Zakaz obejmuje publikacje i dewocjonalia inne niż islamskie, wieprzowinę i jej przetwory, alkohol oraz pornografię – wszystko w bardzo szerokim rozumieniu. Artykuły te są konfiskowane, a podróżny jest karany grzywną i wpisany na czarną listę, co faktycznie uniemożliwia powtórne uzyskanie wizy wjazdowej. Muszą się z tym liczyć także członkowie delegacji oficjalnych i dyplomaci. Kontrola celna we wszystkich punktach granicznych jest z reguły bardzo skrupulatna, prześwietlany jest również bagaż podręczny. Nie ma ograniczeń dotyczących wwozu i wywozu pieniędzy.

Przepisy prawne

Wwóz, posiadanie oraz jakikolwiek kontakt z narkotykami są traktowane jak zbrodnia i podlegają w zasadzie karze śmierci. Dlatego osoby przywożące ze sobą lekarstwa powinny mieć receptę wystawioną przez lekarza. Obowiązuje stałe noszenie przy sobie paszportu albo pobytowej karty tożsamości (iqama) i fotokopii paszportu poświadczonej przez pracodawcę. Kary za wykroczenia i przestępstwa są z reguły wyższe i bardziej dotkliwe niż w Europie (za przestępstwa przeciwko obyczajności oprócz aresztu często orzekana jest kara chłosty). Bardziej rygorystyczne jest też podejście do sprawcy.

Bardzo surowo, łącznie z długoletnim więzieniem, karane jest posiadanie, produkowanie i spożywanie alkoholu. Również homoseksualizm uznawany jest za podlegającą surowej karze zbrodnię. W przypadku zatrudnienia prawo wymaga, by umowy o pracę (także kontrakty handlowe) były sporządzane w języku arabskim. W razie konfliktu na tle interpretacji takiego dokumentu nie są brane pod uwagę ustne ustalenia lub inne odrębne uzgodnienia. Zainteresowane osoby przed podpisaniem umowy powinny zatem zapoznać się z jej wiarygodnym tłumaczeniem. Zerwanie przez pracownika umowy o pracę może wiązać się z koniecznością zapłacenia przed wyjazdem z Arabii Saudyjskiej wysokiej kary pieniężnej. Zmiana pracodawcy wymaga zgody poprzedniego. Ewentualne rozstrzyganie konfliktów na drodze sądowej łączy się z reguły z koniecznością zaangażowania adwokata oraz tłumacza.

Meldunek

Nie ma obowiązku meldunkowego. Do celów identyfikacji cudzoziemcy-rezydenci otrzymują saudyjską pobytową kartę tożsamości (iqama).

Sczepienia, służba zdrowia

Poważne zabiegi medyczne i hospitalizacja są kosztowne. Często realizacja usługi medycznej warunkowana jest wcześniejszym wniesieniem opłaty lub zaliczki w gotówce. Zaleca się zatem wykupienie ważnej w Arabii Saudyjskiej i możliwie pełnej polisy ubezpieczeniowej. Szczepienia generalnie nie są wymagane ani zalecane. Władze saudyjskie mogą wymagać szczepień przeciw zapaleniu opon mózgowych (ew. okresowo także innych) od osób podróżujących w czasie pielgrzymek do regionu Mekki i Medy¬ny (dokąd wjazd niemuzułmanów jest zakazany). W tym okresie zagrożenie epidemiologiczne wzrasta w związku z napływem milionów pielgrzymów z całego świata. W nisko położonych regionach na wybrzeżu Morza Czerwonego od granicy z Jemenem po Dżeddę występuje sporadycznie malaria oraz ogniska Rift Valley Fever.

Zobacz też: Zjednoczone Emiraty Arabskie

Informacje dla kierowców

Władze saudyjskie honorują polskie i międzynarodowe prawa jazdy. Na ich podstawie można wypożyczyć samochód w hotelu (niezbędna kopia paszportu). Rezydenci winni wymienić polskie prawo jazdy na miejscowe. Prawo nie zezwala kobietom na prowadzenie samochodu.

Podróżowanie po kraju

Arabia Saudyjska ma dobrze rozwiniętą sieć nowoczesnych dróg, zwłaszcza między głównymi ośrodkami miejskimi i gospodarczymi. Oznakowanie jest dobre, choć napisy nie zawsze są w języku angielskim. Często dochodzi do wypadków drogowych, ponieważ nagminnie nie przestrzega się przepisów ruchu drogowego, a zwłaszcza ograniczeń dozwolonej prędkości. W razie kolizji należy czekać na przybycie policji. Wszyscy uczestnicy wypadku mogą zostać poproszeni o złożenie wyjaśnień na posterunku policji. Kierowcy uczestniczący w poważniejszym wypadku, niezależnie od winy, muszą liczyć się z tym, że mogą być zatrzymani na kilka dni, do czasu ustalenia odpowiedzialności. W każdym przypadku należy żądać niezwłocznego powiadomienia ambasady, do czego każdy zatrzymany cudzoziemiec ma ustawowe prawo. Wewnętrzny transport autobusowy (między głównymi miastami) i kolejowy (tylko linia Rijad–Dammam) jest słabo rozwinięty, lotniczy natomiast – stosunkowo dobrze. Saudyjskie linie lotnicze Saudia zaliczają się do najbezpieczniejszych przewoźników na świecie (poza Rijadem duże lotniska międzynarodowe znajdują w Dżeddzie i Dammamie, a krajowe m.in. w Abha, Taifie i Tabuku). Praktycznie nie ma miejskiej komunikacji publicznej, natomiast powszechnie dostępne i stosunkowo tanie są taksówki. Baza hotelowa oraz służba zdrowia są dobrze rozwinięte i nowoczesne, zwłaszcza w dużych miastach.

Zobacz też: Uganda 

Bezpieczeństwo

W związku z potencjalnym zagrożeniem terrorystycznym przy planowaniu podróży do Arabii Saudyjskiej należy brać pod uwagę aktualną sytuację, a przebywając już na jej terytorium – wykazywać należytą troskę o bezpieczeństwo osobiste. Z tego względu m.in. zaleca się powiadamianie ambasady o przyjeździe do Arabii Saudyjskiej i zgłoszenie (e-mailem) niezbędnych danych kontaktowych. Podróżowanie po odległych, słabo zaludnionych terenach górskich i pustynnych – zwłaszcza przygranicznych – może być niebezpieczne.

Religia, obyczaje

Życie codzienne w Arabii Saudyjskiej jest zdominowane przez islam, a prawo muzułmańskie (szariat) jest rygorystycznie stosowane. Obowiązuje zakaz publicznego praktykowania wszelkich innych religii, co m.in. oznacza zakaz publicznego odprawiania nabożeństw i noszenia innych niż muzułmańskie symboli religijnych (dotyczy to także krzyży i Biblii). Innowiercom zasadniczo nie wolno wchodzić do meczetów. Nie wolno fotografować saudyjskich kobiet. Zakaz fotografowania dotyczy również meczetów, a także wszystkiego, co może być uznane za obiekt o znaczeniu strategicznym lub wojskowym, budynków instytucji państwowych i amba¬sad. Zakazane są publiczne tańce, muzyka i filmy (poza imprezami zamkniętymi, odrębnymi dla kobiet i mężczyzn, oraz miejscami prywatnymi). Nieprzestrzeganie konserwatywnych zwyczajów i norm życia społecznego może prowadzić do konfliktów.

Wymaganym zwyczajowo okryciem wierzchnim dla kobiet (również cudzoziemek) noszonym w miejscach publicznych są czarne zapinane peleryny do kostek (abbaya) oraz szal (chustka) na głowę. Mężczyźni powinni – poza hotelowymi terenami rekreacyjnymi i osiedlami dla cudzoziemców – powstrzymać się od noszenia szortów. Społecznie nieakceptowane jest również palenie tytoniu przez kobiety w miejscach publicznych. W okresie dorocznego miesięcznego muzułmańskiego postu (ramadanu) od wschodu do zachodu słońca w miejscach publicznych obowiązuje powszechny zakaz jedzenia, picia napojów oraz palenia tytoniu. Nadzór nad przestrzeganiem obowiązujących norm obyczajowych sprawują funkcjonariusze policji religijnej (komisji ds. promocji cnoty i zapobiegania występkom) – mutawwa. Powodem ich interwencji, aż do zatrzymania włącznie, może być niewłaściwe ubranie, sprzeczka na tle obyczajowym, spożywanie alkoholu, a także przebywanie kobiety z mężczyzną w samochodzie lub w miejscu publicznym, o ile nie są małżeństwem lub nie łączy ich bliskie pokrewieństwo (sytuacje takie są niedozwolone w świetle saudyjskiego prawa; to samo dotyczy możliwości zameldowania we wspólnym pokoju w hotelu). Znane są przypadki domagania się dokumentu potwierdzającego zawarcie związku małżeńskiego, przy czym w razie jego braku kobieta może zostać oskarżona o prostytucję.

Przydatne informacje

• Pieniądze wymienia się w bankach (część banków świadczy tę usługę jedynie posiadaczom kont, wyjątkiem są oddziały banków na lotniskach międzynarodowych), w kantorach i renomowanych hotelach na podstawie paszportu lub iqamy. W powszechnym użyciu są karty kredytowe i płatnicze dużych sieci (MasterCard, Visa, American Express);
• Urzędy są czynne od soboty do środy, z uwzględnieniem półgodzinnych przerw na modlitwy. W bankach i firmach prywatnych niektóre sprawy można też załatwić w czwartek rano;
• W restauracjach, parkach, bankach, szkołach i innych instytucjach publicznych obowiązuje podział według płci, tzn. oddzielne pomieszczenia dostępne są dla mężczyzn oraz rodzin i kobiet. Zasady te nie dotyczą większości sklepów i kompleksów handlowych.;
• Obywatele saudyjscy muszą uzyskać zgodę swoich władz na zawarcie związku małżeńskiego z cudzoziemką.

Chrześcijanka - żona muzułmanina nie ma formalnie obowiązku przejścia na islam. Zachowuje swoje obywatelstwo (może również ubiegać się o obywatelstwo saudyjskie), natomiast w sprawach pobytowych mąż występuje w charakterze jej sponsora, ze wszystkimi tego konsekwencjami (np. wyrażanie zgody na wyjazd z Arabii Saudyjskiej). W razie konfliktu o dzieci (które automatycznie uzyskują obywatelstwo saudyjskie i są traktowane jako muzułmanie) prawo faworyzuje ojca. Muzułmanka nie może wyjść za mąż za innowiercę. Prawo dopuszcza wielożeństwo.

Stolica: Rijad
Waluta: rial saudyjski (SAR);
1 SAR = 0,267 USD; 1 USD = 3,74 SAR
Język urzędowy: arabski
Inne języki: angielski

źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych