Szwajcaria

Przepisy wjazdowe

Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu turystycznego do 90 dni jest paszport lub dowód osobisty. Nie ma bezwzględnego obowiązku okazywania biletu powrotnego, jednak szwajcarskie służby graniczne mogą zażądać jego okazania. Wymagany jest co najmniej 6-miesięczny okres ważności paszportu, licząc od daty wjazdu. Osoby legitymujące się starymi paszportami ze zmianami w strukturze folii powinny liczyć się z możliwymi nieprzyjemnościami (podejrzenie o odklejenie folii i sfałszowanie dokumentu). Nie ma formalnego obowiązku posiadania określonej kwoty pieniędzy na dzień pobytu, jednak władze graniczne mają prawo zażądać ich okazania przy wjeździe (z reguły wystarczy okazanie ważnej karty kredytowej), gdy np. zachodzi podejrzenie, że wjeżdżający nosi się z zamiarem podjęcia nielegalnej pracy (w bagażu ma narzędzia lub ubrania robocze).

Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.msz. gov.pl w dziale Informacje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich udających się do innych krajów Unii Europejskiej”.
Pobyt powyżej 90 dni. Przyjazd na dłużej niż 90 dni wymaga uzyskania wizy w Ambasadzie Szwajcarii w Warszawie. Na pobyt dłuższy niż 3 miesiące wymagane jest uzyskanie pozwolenia władz kantonalnych lub federalnych.

1. Uczniowie, studenci. Osoby zamierzające podjąć naukę (dotyczy to wszystkich poziomów szkół oraz kursów językowych) muszą na życzenie władz szwajcarskich udokumentować środki finansowe wystarczające na utrzymanie się w Szwajcarii (wymaga się z reguły okazania środków finansowych w wysokości ok. 2000 CHF miesięcznie – w praktyce może wystarczyć np. przedstawienie dowodu opłaconego czesnego i okazanie kart kredytowych, najlepiej: VISA, Eurocard, Diners Club, American Express). Dodatkowo wymagane jest wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego. Aby uzyskać pozwolenie na pobyt, należy okazać dokument stwierdzający przyjęcie na uczelnię lub do szkoły. Pozwolenie na pobyt wystawiane jest na czas trwania nauki (w przypadku, gdy nauka trwa ponad rok, pozwolenie wystawiane jest na okres 12 miesięcy, przy czym możliwe jest przedłużanie go). Szwajcaria objęta jest m.in. ogólnoeuropejskimi programami Erasmus i Comett.

2. Emeryci i renciści zainteresowani dłuższym lub stałym pobytem powinni wykazać się tzw. bliskim kontaktem ze Szwajcarią, tzn. udokumentować wcześniejsze podróże (np. regularne spędzanie urlopów) lub wskazać członków rodziny na stałe mieszkających w Szwajcarii. Ważną podstawą do udzielenia zezwolenia na pobyt może być udokumentowane szwajcarskie pochodzenie rodziców, dziadków lub pradziadków.

3. Osoby zamierzające osiąść na stałe w Szwajcarii winny wykazać się definitywnym zakończeniem wszelkiej działalności zawodowej (z wyłączeniem czynności związanych z zarządzaniem własnym majątkiem – władze szwajcarskie mogą zażądać okazania źródła pochodzenia majątku; dotyczy to zasadniczo majątku o wartości powyżej 100 tys. CHF).

Posiadanie nieruchomości w Szwajcarii nie stanowi wyłącznej podstawy do uzyskania pozwolenia na pobyt. Praca. Dostęp do szwajcarskiego rynku pracy dla obywateli nowych krajów członkowskich UE, w tym obywateli polskich, reguluje protokół dodatkowy do umowy między Szwajcarią i UE o swobodnym przepływie osób i dostępie do rynku pracy. Jego ustalenia oznaczają stopniowe otwieranie rynku pracy dla tychże obywateli i określają wielkość kontyngentu na poszczególne lata. Do zatrudnienia wymagana jest wstępna zgoda Kantonalnego Urzędu ds. Przemysłu, Rzemiosła i Pracy (KIGA – Kantonales Amt für Industrie, Gewerbe und Arbeit).

Do chwili wejścia w życie protokołu dodatkowego (najwcześniej w pierwszym kwartale 2006 r.) wobec obywateli nowych państw UE stosowane są identyczne jak dla obywateli państw trzecich uregulowania dotyczące dostępu do rynku pracy. W pełni swobodny dostęp do szwajcarskiego rynku pracy dla obywateli nowych państw UE, a więc także Polski, nastąpi po 30 kwietnia 2011 r. W każdym z kantonów Urzędy ds. Migracji (Migrationsamt) udzielają szczegółowych informacji osobom zainteresowanym podjęciem pracy w Szwajcarii. Informację można także uzyskać na stronach internetowych: www.imes.admin.ch oraz www.europa.admin.ch. Zainteresowani pracą w Szwajcarii zwracają się bezpośrednio do pracodawcy, który występuje następnie do władz o zgodę na zatrudnienie.

Przepisy celne

Nie ma ograniczeń kwotowych przy wwożeniu i wymianie pieniędzy (jedynie w przypadku przelewów bankowych na kwotę powyżej 100 tys. CHF instytucje finansowe mogą żądać udokumentowania źródeł pochodzenia pieniędzy). Nie ma też restrykcji celnych odbiegających od powszechnie przyjętych standardów. Należy przestrzegać zakazu wwożenia broni ostrej i gazowej, rozpylaczy, paralizatorów, noży, zwłaszcza otwieranych jedną ręką (sprężynowe, motylkowe), a także bagnetów, pałek itp. przedmiotów. Osoby łamiące ten zakaz karane są grzywną w wysokości kilkuset franków i mogą zostać wydalone z kraju.

Obowiązują ograniczenia w przywożeniu mięsa i przetworów mięsnych na teren Szwajcarii – zasadniczo wolno wwieźć 500 g na osobę (w przypadku nierespektowania ograniczeń nakładana jest opłata celna w wysokości 20 CHF za każdy dodatkowy kilogram). Wwóz zwierząt domowych. W związku z tym, że Polska figuruje na szwajcarskiej liście państw, w których w tzw. warunkach zurbanizowanych panuje wścieklizna, przy wwozie psów lub kotów na terytorium Szwajcarii wymagane są: zgoda szwajcarskiego Federalnego Urzędu ds. Weterynarii, świadectwo szczepień przeciw wściekliźnie oraz odpowiednie znakowanie w formie tatuażu lub mikrochipu.

Zwierzęta mogą spełnić te kryteria najwcześniej w wieku 7 miesięcy (szczepienia przeciw wściekliźnie wykonane przed 3. miesiącem życia nie są uznawane). Podanie o wwóz zwierząt powinno być wysłane do Urzędu ds. Weterynarii minimum 3 tygodnie przed planowanym terminem wwiezienia (faks: 0041 (0)31 3238522, email: import.export@bvet. admin.ch). Zwierzęta mogą być poddane kontroli weterynaryjnej na granicy.

---

Przepisy prawne

Należy zachować kwity kasowe z zakupów, by móc je okazać przy kontroli (brak takich kwitów może spowodować podejrzenia o kradzież). Za każdą nielegalną pracę (w tym sprzedaż uliczną i domową, występy uliczne bez zezwolenia) ustanawiane są bardzo wysokie kary, z zakazem wjazdu do Szwajcarii na kilka lat. Złamanie zakazu wjazdu grozi więzieniem.

Meldunek

Obowiązek meldunkowy przejmuje hotel lub właściciel prywatnej stancji. Cudzoziemcy meldowani są przy wjeździe i wyjeździe w kantonalnej policji dla obcokrajowców.

Ubezpieczenie

Ubezpieczenia osobowe nie są obowiązkowe, jednak ze względu na bardzo wysokie koszty leczenia i pobytu w szpitalu, osoby podróżujące do Szwajcarii powinny zaopatrzyć się w polisę ubezpieczenia zdrowotnego – najlepiej takiego, które pokrywa zarówno koszty ewentualnego leczenia szpitalnego, jak i transportu medycznego do Polski.

Szczepienia, służba zdrowia

Nie ma zagrożeń sanitarnoepidemiologicznych. Nie są wymagane szczepienia. Opieka medyczna jest na wysokim poziomie. Przeciętna cena pobytu dobowego w szpitalu wynosi ok. 800 CHF. Opłaty w klinikach prywatnych są znacznie wyższe. Wizyta lekarska kosztuje przeciętnie od 100 do kilkuset CHF. Osoby cierpiące na schorzenia wymagające leczenia lekami psychotropowymi lub pochodnymi środków odurzających powinny mieć przy sobie stosowne zaświadczenie lekarskie. Zdarzały się przypadki nakładania mandatów za posiadanie substancji zabronionych (niekoniecznie narkotyków), w tym leków znajdujących się na liście środków reglamentowanych. Uwaga: w Szwajcarii nie obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego.

Informacje dla kierowców

W Szwajcarii obowiązuje opłata drogowa w formie rocznej winiety (do nabycia na przejściach granicznych za 40 CHF). Przy pobycie dłuższym niż trzy lata należy uzyskać szwajcarskie prawo jazdy; wydaje się je na podstawie polskiego prawa jazdy, które następnie jest anulowane. Zimą zalecana jest jazda na oponach zimowych, a w niektóre regiony górskie, np. okolice Davos, należy zimą zabierać łańcuchy (w razie wypadku brak odpowiednich opon może być przyczyną znacznych trudności, zarówno z policją, jak i z ubezpieczeniem). Samochód nie może mieć tzw. urządzenia antyradarowego – grozi za to kara grzywny w wysokości od 800 do 1000 CHF oraz konfiskata aparatury.

Podróżowanie po kraju

Poza terenami, na których odbywają się ćwiczenia wojskowe, nie ma ograniczeń w podróżowaniu po kraju. Jedynie w niektórych miejscowościach górskich, ze względu na ochronę środowiska, ograniczono lub zawieszono całkowicie ruch drogowy pojazdów spalinowych. Należy zachować daleko idącą ostrożność, wędrując lub jeżdżąc na nartach w wyższych partiach Alp. Nie należy zbaczać z wyznaczonych szlaków i zawsze informować hotel lub kemping o planowanej wyprawie (w przypadku podjęcia akcji ratunkowej turysta musi się liczyć z bardzo wysokimi kosztami).

Bezpieczeństwo

Nie ma większego zagrożenia przestępczością, jednak zdarzają się coraz częstsze kradzieże pieniędzy i dokumentów (zwłaszcza w dużych miastach, jak Zurych czy Genewa, na lotniskach i na dworcach kolejowych).

Przydatne informacje

• Należy zachować daleko idącą ostrożność wobec osób oferujących w Polsce załatwienie pracy w Szwajcarii – najczęściej są to oszuści wyłudzający pieniądze.

Stolica: Berno
Waluta: frank szwajcarski (CHF), 1 CHF = 100 centymów (rappów)
Języki urzędowe: niemiecki, francuski, włoski, retoromański
Inne języki: angielski

źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych