Łotwa

Przepisy wjazdowe

Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Łotewskiej do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty (starego i nowego wzoru). (Uwaga: stary wzór obowiązuje tylko do końca 2007 r.) Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę w przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych należy zwrócić na aktualność zdjęcia). Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa publicznego. Dodatkowe informacje na ten temat są dostępne na stronie internetowej MSZ: www.msz.gov.pl w dziale Informacje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG”.

W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności, poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyska także członek rodziny obywatela UE nie mający unijnego obywatelstwa, niezależnie od jego przynależności państwowej.
Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące uzyskują obywatele UE:

• zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w goszczącym państwie członkowskim;
• mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej goszczącego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;
• przybyli do goszczącego państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na swoje utrzymanie.

W przypadku takiego pobytu po 30 kwietnia 2006 r. państwa członkowskie mogą wymagać od obywateli UE jedynie zarejestrowania się w urzędzie właściwym dla miejsca pobytu i uzyskania dowodu zarejestrowania się.

Przepisy celne

W Unii Europejskiej nie ma granic celnych między jej krajami członkowskimi. Polacy podróżujący po krajach UE, w tym po Łotwie, podlegają jednak ograniczeniom dotyczącym ilości zakupionych i przewożonych towarów przeznaczonych do użytku osobistego. Odsprzedaż tych towarów jest naruszeniem prawa, zagrożonym ich konfiskatą oraz ewentualnymi karami dodatkowymi. Osoby poniżej 18. roku życia nie mogą przewozić wyrobów alkoholowych ani tytoniowych.

Przepisy prawne

Nielegalny przywóz, posiadanie, produkcja narkotyków i substancji psychotropowych oraz handel nimi są przestępstwem zagrożonym wysokimi karami pozbawienia wolności.

Meldunek

Osoby przebywające na Łotwie w celach turystycznych do 90 dni nie podlegają obowiązkowi meldunkowemu. Osoby planujące pobyt dłuższy niż 90 dni w ciągu pół roku (licząc od dnia pierwszego wjazdu) powinny w terminie 3 miesięcy od dnia wjazdu zameldować się w Urzędzie ds. Obywatelstwa i Migracji, aby uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy.

Szczepienia, służba zdrowia

Na terenie Łotwy nie występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne i nie ma wymogu obowiązkowych szczepień.
Uwaga: od 1 stycznia 2006 r. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) zastąpiła dotychczasowy druk E-111 umożliwiający obywatelom Unii korzystanie z opieki medycznej w innych krajach członkowskich. Aby ją otrzymać, wystarczy zgłosić się do najbliższego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wskazane jest wykupienie indywidualnego pakietu ubezpieczeniowego, szczególnie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (poza EKUZ). Świadczenia zapewnione przez EKUZ nie obejmują tych przypadków. Szczegółowe informacje nt. EKUZ zamieszczone są na stronach internetowych NFZ: www.nfz.gov.pl.

Nie ma utrudnień dla Polaków w dostępie do placówek publicznej służby zdrowia. Należy jednak pamiętać, że – podobnie jak w Polsce – aby skorzystać z porady specjalisty, trzeba mieć skierowanie od lekarza rodzinnego. Ceny usług medycznych w gabinetach prywatnych są zróżnicowane: np. wizyta u internisty kosztuje 5 LVL, wizyta u lekarza specjalisty, w zależności od regionu i specjalizacji – od 8 do 12 LVL, wizyta u dentysty (rtg, znieczulenie i wypełnienie) 15 LVL, doba pobytu w szpitalu pacjenta bez ważnego ubezpieczenia – do 15 LVL (bez dopłat za niektóre materiały i niektóre specjalistyczne zabiegi).

Informacje dla kierowców

Z wyjątkiem tras tranzytowych i prowadzących do stolicy na drogach Łotwy panuje niewielki ruch samochodowy. Piesi nie mogą liczyć na życzliwość prowadzących pojazdy; wchodząc na jezdnię, powinni uważać. Przez cały rok obowiązuje jazda z włączonymi światłami mijania. Od 1 grudnia do 1 marca obowiązuje używanie opon zimowych (lub wielosezonowych). Policja drogowa zwraca szczególną uwagę na przekraczanie dozwolonej prędkości (w mieście 50 km/godz., poza miastem 90 km/godz., a ciężarówki o masie ponad 7,5 t – 80 km/godz.) oraz na prawidłowe parkowanie. Kierowca prowadzący pojazd, którego nie jest właścicielem, powinien liczyć się z żądaniem okazania notarialnie poświadczonego pełnomocnictwa do podróżowania tym pojazdem (w języku łotewskim, angielskim lub rosyjskim). Dotyczy to także pojazdów leasingowanych. Od 14.10.2005 r. obowiązują nowe, zaostrzone przepisy o ruchu drogowym, szczególnie dotkliwe dla prowadzących w stanie nietrzeźwym. Obecnie nie wolno prowadzić samochodu po spożyciu nawet nieznacznej ilości alkoholu (grożą za to dotkliwe i skutecznie egzekwowane kary).

Podróżowanie po kraju

Sieć komunikacyjna Łotwy jest dość dobrze rozwinięta. Korzystanie z dróg jest bezpłatne. Opłaty za przejazd komunikacją miejską, kolejową i autobusową nie są wysokie. Standard świadczonych usług jest zróżnicowany.

Bezpieczeństwo

Na Łotwie nie ma podwyższonego zagrożenia przestępczością, jednak policja zaleca zachowanie podstawowych środków ostrożności w dużych skupiskach ludzi, szczególnie na dworcach kolejowych i autobusowych. Turyści powinni unikać sytuacji stwarzających okazję dla złodziei kieszonkowych. Należy wystrzegać się przypadkowych znajomości i samotnych spacerów w rejonach odludnych, szczególnie po zmroku.

Religia, obyczaje

Łotwa jest krajem wielonarodowościowym i wielowyznaniowym. W większych miastach można spotkać świątynie wszystkich głównych wyznań chrześcijańskich. Różnice obyczajowe między Polską a Łotwą są niewielkie.

Przydatne informacje:

• Sieć punktów wymiany walut jest dobrze rozwinięta, wymiana pieniędzy w większych miastach nie nastręcza trudności. Sporadycznie można wymienić także złotówki. Powszechne w użyciu są karty kredytowe i bankomatowe.
• W dni powszednie urzędy czynne są w godzinach 9.00–17.00, z przerwą obiadową od 12.00 do 13.00. W przededniu świąt urzędy zamykane są godzinę wcześniej.
• W czasie tradycyjnego dwudniowego święta zrównania dnia z nocą, zwanego Ligo (23–24 czerwca) urzędy są nieczynne, a ruch w miastach jest bardzo utrudniony z uwagi na organizowane pochody i festyny.
• Należy pamiętać o jednogodzinnej różnicy czasu między Polską a Łotwą: jeśli np. w Rydze jest godzina 8.00, to w Warszawie 7.00.
• W sytuacjach nagłych należy dzwonić: policja – tel. 112 lub 02, pogotowie ratunkowe – tel. 112 lub 03.
• Ambasada RP jest czynna w dni powszednie od 9.15 do 17.15 czasu miejscowego.

Stolica: Ryga
Waluta: łat (LVL), 1 LVL = 100 santimów;
1 EUR = 0,7028 LVL (kurs stały)
Język urzędowy: łotewski
Inne języki: rosyjski, angielski

Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych