Co się stanie, jak zatankujesz benzynę 98 zamiast 95? O czym decyduje liczba oktanowa?

• Czym jest liczba oktanowa?
• Co się stanie, jeśli zatankujesz 98 zamiast 95?
• A co, jeśli zatankujesz 95 zamiast 98?
• Czy warto tankować 98 „profilaktycznie”?
• Podsumowanie: 98 nie zawsze znaczy lepiej

Czym jest liczba oktanowa?

Liczba oktanowa określa odporność paliwa na spalanie stukowe, czyli przedwczesny zapłon mieszanki w cylindrze. To jeden z najważniejszych parametrów benzyny, który wpływa na kulturę pracy silnika, osiągi i trwałość jednostki napędowej.

Im wyższa liczba oktanowa, tym większa odporność na samozapłon pod wpływem ciśnienia i temperatury. W praktyce oznacza to, że benzyna 98 lepiej znosi wysokie obciążenia i bardziej agresywny styl jazdy, np. przy dużym przyspieszaniu, dynamicznych startach lub pracy w wysokiej temperaturze.

Benzyna 95 oktanów (E10) to standardowy wybór dla większości aut benzynowych. 98 oktanów (E5) jest przeznaczona głównie do silników o wyższym stopniu sprężania, sportowych lub nowoczesnych jednostek turbodoładowanych, w których precyzyjne spalanie ma ogromne znaczenie dla osiągów.

Co się stanie, jeśli zatankujesz 98 zamiast 95?

Dobra wiadomość: nic złego się nie stanie. Silnik zaprojektowany do pracy na benzynie 95 bez problemu poradzi sobie z paliwem 98, bo wyższa liczba oktanowa nie szkodzi. W niektórych przypadkach może nawet poprawić kulturę pracy, silnik będzie pracował ciszej i równiej, szczególnie przy dużym obciążeniu.

Nie należy jednak oczekiwać cudów. W samochodach, które nie są dostosowane do 98, różnica w osiągach i spalaniu będzie praktycznie niezauważalna. Elektronika silnika (ECU) i czujnik spalania stukowego dostosują parametry pracy, ale nie zwiększą mocy w sposób istotny, komputer i tak „wie”, że auto nie potrzebuje wyższego oktanowego paliwa.

Wyjątkiem są samochody z adaptacyjnym sterowaniem zapłonem, w nich po kilku cyklach jazdy ECU może minimalnie poprawić moment obrotowy lub zmniejszyć spalanie. To jednak różnice rzędu 1–2%, których przeciętny kierowca raczej nie zauważy.

A co, jeśli zatankujesz 95 zamiast 98?

Tu sytuacja wygląda inaczej. Jeśli producent zaleca benzynę 98, to nie bez powodu. W silnikach o wysokim stopniu sprężania lub z turbosprężarką, użycie paliwa 95 może prowadzić do spalania stukowego. Objawia się to metalicznym dźwiękiem, szarpaniem, a w skrajnych przypadkach uszkodzeniem tłoków lub zaworów.

Nowoczesne jednostki mają jednak czujniki stukowe i potrafią automatycznie korygować kąt zapłonu, aby zapobiec awarii. W efekcie silnik działa bezpiecznie, ale z mniejszą mocą i wyższym zużyciem paliwa. Dlatego nie warto oszczędzać na nieodpowiednim paliwie, jeśli producent zaleca 98, różnica w cenie kilku złotych na baku może uchronić przed znacznie droższą naprawą.

Czy warto tankować 98 „profilaktycznie”?

Tankowanie benzyny 98 do auta przystosowanego do 95 nie daje trwałych korzyści. Wyższa liczba oktanowa nie poprawi mocy ani ekonomii, bo silnik nie jest zaprojektowany, by wykorzystać jej potencjał. Są jednak sytuacje, w których można uznać to za dobry pomysł:

• podczas długich podróży w upałach – silnik mniej się nagrzewa,
• w górach – gdy auto pracuje pod dużym obciążeniem,
• w starszych silnikach – wyższa liczba oktanowa może zredukować stuki i drgania.

Niektórzy kierowcy zauważają też, że 98 ma czystszy skład i mniej biokomponentów (E5 zamiast E10), co może pozytywnie wpływać na układ paliwowy w starszych autach.

Podsumowanie: 98 nie zawsze znaczy lepiej

Wybór paliwa z wyższą liczbą oktanową nie zawsze przynosi korzyści. Benzyna 98 to paliwo stworzone z myślą o silnikach, które potrafią w pełni wykorzystać jej właściwości, głównie o jednostkach sportowych, turbo i o wysokim stopniu sprężania. Jeśli producent Twojego auta zaleca benzynę 95, nie ma sensu przepłacać.

Z kolei tam, gdzie 98 jest wymagana, oszczędzanie na tańszym paliwie może skończyć się kosztowną naprawą. Liczba oktanowa to nie marketingowy chwyt, lecz techniczny parametr, który decyduje o bezpieczeństwie i trwałości pracy silnika. Najlepsza zasada? Tankować zgodnie z zaleceniami producenta.