Kiedy seniorzy stracą prawo jazdy? Aktualne zasady na październik 2025 – sprawdź, czy dotyczy to Ciebie

• Nie ma górnej granicy wieku
• Badania lekarskie – kiedy obowiązkowe?
• Choroby, które mogą odebrać prawo jazdy
• Decyzja starosty
• Utrata prawa jazdy za wyrok sądu
• Jazda pod wpływem alkoholu lub narkotyków
• Punkty karne – limit, po którym tracisz prawo jazdy
• Czy seniorzy 65+ stracą prawo jazdy?
• Praktyczne wskazówki dla starszych kierowców
• Podsumowanie

W Polsce przybywa starszych kierowców, dziś ponad 22,5 miliona obywateli ma ważne prawo jazdy. Choć seniorzy (60+) odpowiadają tylko za około 3,65 wypadku na 10000 kierowców, w 2024 roku udział tej grupy w zdarzeniach drogowych sięgał 3 866 wypadków. Coraz częściej zatem pada pytanie: czy wiek może być powodem odebrania prawa jazdy? Wokół tego tematu narosło wiele mitów. Część seniorów obawia się, że po 70. czy 75. roku życia zostanie automatycznie pozbawiona dokumentu. Jak wygląda to w rzeczywistości? Sprawdzamy przepisy i wyjaśniamy.

Nie ma górnej granicy wieku

Polskie przepisy nie przewidują automatycznej utraty prawa jazdy po przekroczeniu określonego wieku. Seniorzy mogą prowadzić samochód nawet w bardzo podeszłym wieku, o ile spełniają wymagania zdrowotne. To oznacza, że kluczowy nie jest wiek metrykalny, ale zdolność do bezpiecznego kierowania pojazdem.

W praktyce o tym, czy starszy kierowca może pozostać na drodze, decydują badania lekarskie i ważność samego dokumentu.

Badania lekarskie – kiedy obowiązkowe?

Większość praw jazdy wydanych po 2013 roku ma określony termin ważności. Dla kategorii A i B wynosi on zazwyczaj 15 lat, a dla zawodowych kategorii C i D jest to 5 lat. Oznacza to, że każdy kierowca musi co pewien czas odnawiać dokument, a przy okazji przechodzić badanie lekarskie.

Seniorzy, którzy pracują jako zawodowi kierowcy, mają dodatkowe obowiązki, po ukończeniu 60., 65. czy 70. roku życia muszą wykonywać badania częściej, zgodnie z ustawą o transporcie drogowym.

Skierowanie na badania może też wydać lekarz rodzinny lub policja. Na przykład po wypadku, nagłym pogorszeniu zdrowia albo gdy pojawiają się wątpliwości, czy dana osoba nadal jest zdolna do prowadzenia pojazdu. To właśnie na tym etapie wielu seniorów dowiaduje się, że ich stan zdrowia uniemożliwia dalszą jazdę.

Choroby, które mogą odebrać prawo jazdy

Najczęściej powodem utraty prawa jazdy w starszym wieku są problemy zdrowotne. Lekarz orzecznik zwraca szczególną uwagę na:

• znaczne pogorszenie wzroku lub słuchu,
• choroby neurologiczne (np. padaczka, Parkinson, choroba Alzheimera),
• choroby serca powodujące ryzyko utraty przytomności,
• zaawansowaną cukrzycę z epizodami hipoglikemii,
• zaburzenia pamięci i koncentracji.

W takich sytuacjach orzecznik może skrócić ważność prawa jazdy do roku czy dwóch lat albo całkowicie odmówić wydania zaświadczenia.

Decyzja starosty

To starosta formalnie wydaje decyzję o cofnięciu prawa jazdy, np. jeśli kierowca nie dostarczy ważnych badań lekarskich, nie wymieni dokumentu na czas lub nie zda egzaminu kontrolnego, na który został skierowany.

Utrata prawa jazdy za wyrok sądu

Prawo jazdy można stracić także w wyniku wyroku sądu. Dotyczy to najczęściej spraw o prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu. Sąd może wówczas orzec zakaz prowadzenia pojazdów na kilka lat, a w skrajnych przypadkach, nawet dożywotnio.

Jazda pod wpływem alkoholu lub narkotyków

Seniorzy, podobnie jak wszyscy kierowcy, podlegają tym samym rygorom dotyczącym trzeźwości. W Polsce obowiązuje jeden z najostrzejszych limitów w Europie – 0,2 promila alkoholu we krwi. Przekroczenie tego progu to już wykroczenie, a powyżej 0,5 promila to przestępstwo.

Konsekwencją może być:

• zatrzymanie prawa jazdy na miejscu przez policję,
• skierowanie sprawy do sądu,
• wysokie grzywny i zakaz prowadzenia pojazdów na okres od kilku miesięcy do kilkunastu lat.

Punkty karne – limit, po którym tracisz prawo jazdy

Od 2022 roku obowiązują ostrzejsze przepisy dotyczące punktów karnych. Każdy kierowca może uzbierać maksymalnie 24 punkty (lub 20 punktów w okresie próbnym).

Po przekroczeniu tego limitu starosta wydaje decyzję o skierowaniu kierowcy na kurs reedukacyjny i egzamin sprawdzający. Jeśli kierowca nie przejdzie tej procedury to traci prawo jazdy. Seniorzy, którzy jeżdżą mniej, rzadziej osiągają limit punktów, ale przypadki ich utraty dokumentu z tego powodu również się zdarzają.

Czy seniorzy 65+ stracą prawo jazdy?

W Polsce nie ma przepisu, który nakazywałby odbieranie prawa jazdy wszystkim osobom po osiągnięciu określonego wieku. W przeciwieństwie do niektórych krajów, gdzie po 75. roku życia obowiązkowe są dodatkowe testy, u nas o uprawnieniach decyduje stan zdrowia.

Eksperci podkreślają, że celem zmian nie jest ograniczanie seniorów, lecz poprawa bezpieczeństwa na drogach. Wiele osób starszych jeździ bardzo ostrożnie, ale część nie dostrzega własnych ograniczeń.

Praktyczne wskazówki dla starszych kierowców

Sam wiek nie odbiera prawa jazdy, ale wraz z upływem lat zmieniają się możliwości organizmu. Dlatego, jeśli jesteś seniorem i chcesz jak najdłużej cieszyć się jazdą samochodem, pamiętaj o kilku prostych zasadach:

• Regularnie badaj wzrok i słuch – pogorszenie widzenia czy niedosłuch to jedne z najczęstszych powodów cofnięcia uprawnień. Warto raz do roku odwiedzić okulistę i laryngologa, nawet jeśli nie czujesz dużych zmian.
• Kontroluj ważność prawa jazdy – wiele dokumentów wydanych po 2013 roku ma terminowe wpisy. Sprawdź, do kiedy jest ważne i złóż wniosek o wymianę z wyprzedzeniem, by uniknąć przerwy w uprawnieniach.
• Konsultuj leki z lekarzem – część preparatów stosowanych na nadciśnienie, cukrzycę czy choroby układu nerwowego może spowalniać reakcje albo powodować senność. Lekarz podpowie, czy dany lek nie ogranicza bezpieczeństwa za kierownicą.
• Unikaj jazdy w trudnych warunkach – noc, intensywny deszcz czy ruchliwe autostrady zwiększają ryzyko wypadku. Lepiej wybrać krótsze trasy i spokojniejsze godziny dnia, kiedy ruch jest mniejszy.
• Dbaj o kondycję i pamięć – regularne spacery, ćwiczenia czy gry umysłowe pomagają utrzymać sprawność psychofizyczną. To bezpośrednio przekłada się na koncentrację, refleks i pewność siebie na drodze.

Podsumowanie

Seniorzy nie tracą prawa jazdy automatycznie tylko dlatego, że przekroczyli określony wiek. O ich uprawnieniach decyduje przede wszystkim stan zdrowia, regularne badania, przestrzeganie przepisów oraz ważność dokumentu. Cofnięcie prawa jazdy może nastąpić także w wyniku wyroku sądu, jazdy pod wpływem alkoholu czy przekroczenia limitu punktów karnych.

Senior, który cieszy się dobrym zdrowiem z aktualnym prawem jazdy może cieszyć się prowadzeniem auta nawet w bardzo zaawansowanym wieku.