Zawieszenie postępowania cywilnego z mocy prawa

Zawieszenie postępowania z mocy samego prawa oznacza to, że do osiągnięcia pożądanego efektu nie jest wymagane wydanie przez sąd żadnego postanowienia. Co więcej, w przypadku zaistnienia przyczyny z art. 173 k.p.c. wydanie postanowienia o zawieszeniu postępowania jest nie tylko niemożliwe, co po prostu niedopuszczalne. Przyczyną zawieszenia jest bowiem zaprzestanie czynności przez sąd na skutek siły wyższej, a nie samo pojawienie się siły wyższej. Dniem zawieszenia postępowania jest więc dzień zaprzestania czynności, a nie data pojawienia się siły wyższej. Gwoli wyjaśnienia, przez zaprzestanie czynności przez sąd należy rozumieć zaprzestanie działalności orzeczniczej. Ponadto, należy pamiętać, że zaprzestanie działalności przez sąd oznacza, że przeszkoda w podejmowaniu czynności powinna odnosić się do wszystkich sędziów danego sądu, a nie do sędziów (sędziego) wyznaczonego do rozpoznania sprawy.

Chcesz wiedzieć więcej? Zapisz się na nasz newsletter

Samo podjęcie zawieszonego postępowania wymaga wydania przez sąd właściwego postanowienia. Oznacza to, że postępowanie takie nie zostanie podjęte na nowo z mocy samego prawa, na skutek ustania siły wyższej.

Odnosząc się do pojęcia „siły wyższej” to należy wskazać, że ustawodawca nigdzie nie wyjaśnił tego pojęcia. W doktrynie i orzecznictwie jest ona jednak rozumiana jako zdarzenie zewnętrzne, mające charakter nadzwyczajny i niezależny od woli człowieka, a jej skutkom nie można było zapobiec. Przykładami siły wyższej mogą być: stan klęski żywiołowej czy wojna. Innym przykładem może być również awaria budynku, która uniemożliwia dostęp do niego. Z drugiej strony takiego charakteru nie będzie miała natomiast choroba.

Na sam koniec warto również pamiętać, że w okresie zawieszenia postępowania cywilnego, z powodu zaprzestania czynności przez sąd, nie biegną żadne terminy. W okresie tym sąd oczywiście nie podejmuje żadnych czynności, poza tymi, które mają na celu podjęcie postępowania. Ponadto należy przyjąć, że w razie zawieszenia postępowania z powodu zaprzestania czynności przez sąd w grę nie wchodzi nawet zabezpieczenie powództwa lub dowodu. Faktyczna możliwość dokonania przez sąd zabezpieczenia powództwa lub dowodu oznacza natomiast, że ustała przyczyna zawieszenia i dlatego ich dokonanie powinno wiązać się z uprzednim podjęciem zawieszonego postępowania.

Krzysztof Gładych radca prawny, Kancelaria Radców Prawnych i Doradców Podatkowych Bernatowicz Komorniczak Mazur sp.p.