Czy eksport towarów może być dokonany za pomocą firmy kurierskiej?

Sprzedajemy towary kontrahentom spoza Unii Europejskiej. Dotychczas były to zawsze duże partie towaru, gdzie transport zlecaliśmy firmom spedycyjnym. Obecnie zamierzamy rozszerzyć sprzedaż i towar oferować również osobom fizycznym mieszkającym poza UE oraz małym firmom, które nie zamawiają dużych partii towaru.

Towar będziemy wysyłać za pomocą firmy kurierskiej. Jakie dokumenty powinniśmy posiadać aby zastosować preferencyjną 0 proc. stawkę podatku VAT (nie będziemy bowiem mieć komunikatu IE-599)?

W sytuacji gdy wywóz towarów w ramach dokonanej dostawy jest realizowany poza obszar Unii Europejskiej, transakcję należy rozpatrywać na zasadzie eksportu towarów. Nie ma znaczenia czy towar kupuje od polskiego podatnika inny przedsiębiorca czy też osoba fizyczna. Eksport to potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii. 

Eksport potwierdza urząd celny

Warunkiem jest aby transport był dokonany przez:

• dostawcę lub na jego rzecz, lub

• nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz (art. 2 pkt 8 ustawy o VAT).

W konsekwencji, w tym przypadku podatnik dokonujący dostawy towarów uprawniony jest do zastosowania preferencyjnej 0 proc. stawki podatku VAT pod warunkiem posiadania dokumentów celnych potwierdzających wywóz towarów poza terytorium UE.

Prawo oraz termin do zastosowania preferencyjnej stawki podatku VAT zostały uregulowane w art. 41 ust 4-11 ustawy o VAT. W sytuacji, gdy podatnik zleca wywóz przewoźnikowi, co do zasady, czynności związanych z odprawą celną dokonuje albo on sam, albo agencja celna zgodnie z wydanym jej upoważnieniem. Podobnie jest w sytuacji, gdy to nabywca zobowiązał się do wywozu towarów.

A co, gdy transport jest zlecany firmie kurierskiej?

Wówczas bowiem czynności związane z odprawą celną eksportową nie są prowadzone ani przez podatnika ani działającą w jego imieniu agencję celną.

Zdaniem Autora, prawo do ww. preferencyjnej stawki podatku VAT przysługuje podatnikowi również, gdy transport towaru zlecony jest firmie kurierskiej.

Przy wykorzystaniu firmy kurierskiej do wywozu towarów poza Unię Europejską, podmiot ten dokonuje tzw. zbiorczych zgłoszeń eksportowych. Powyższe wynika z przepisów prawa celnego, dokładnie § 20c rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych wymogów, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne (Dz.U. Nr 94, poz. 902, z późn. zm.).

Jak czytamy w przywołanym przepisie, zgłoszenie celne o objęcie procedurą wywozu przesyłek przewożonych przez operatorów pocztowych innych niż operator publiczny, które spełniają warunki określone w art. 592a lit. m rozporządzenia wykonawczego i zawierają towary niepodlegające należnościom celnym wywozowym może być dokonane zbiorczo w jednym zgłoszeniu celnym.

W momencie nadania przesyłki firmie kurierskiej, tworzy się specjalny numer dotyczący danego zlecenia/przesyłki. Kurier z kilku przesyłek o ww. numerach tworzy jedną przesyłkę nadając jej odpowiedni numer. W sytuacji dokonania odprawy celnej i wywozu towarów poza Unię, kurier otrzymuje zbiorczy dokument celny (komunikat elektroniczny), w którym wskazane są jako towary „przesyłki kurierskie” oraz przywołany jest odpowiedni numer zbiorczej przesyłki oraz poszczególne numery poszczególnych paczek. Na podstawie otrzymanego od firmy kurierskiej komunikatu elektronicznego potwierdzającego dokonanie eksportu towarów podatnik jest uprawniony do zastosowania 0 proc. stawki podatku VAT.

Podobnie stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 18 listopada 2010 r., sygn. IPPP3/443-727/10-6/IB, w której czytamy, że:

„Jak wskazano powyżej, wnioskodawca dokonał eksportu bezpośredniego towarów. Za wystarczający dowód na udokumentowanie eksportu w przedmiotowej sytuacji należy uznać dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty, tj. elektroniczny zbiorczy komunikat IE-599 otrzymany od dokonującej wywozu na zlecenie wnioskodawcy firmy kurierskiej. Komunikat ten zawiera bowiem informację o numerze dokumentu zbiorczego AWB, który pozwala na zidentyfikowanie wszelkich danych dotyczących poszczególnych wywożonych towarów poprzez nadane im numery HAWB. Dodatkowo firma kurierska załącza kserokopie tych dokumentów do zgłoszenia celnego, natomiast wnioskodawcy do komunikatu IE-599 dołącza potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię dokumentu AWB oraz manifestu lotniczego”.