REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zastaw na przesyłce jako zabezpieczenie należności przedsiębiorstw z branży TSL

Ewa Krysztofiuk
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Przedsiębiorcy z branży TSL nie są pozbawieni możliwości zabezpieczenia swoich praw, w szczególności prawa do otrzymania zapłaty za zrealizowana usługę. Prawo przyznaje spedytorowi a także przewoźnikowi możliwość ustanowienia zastawu na przesyłce, powierzonej do organizacji przewozu.

Zjawisko opóźnienia w płatnościach przez kontrahentów za wykonane usługi jest szczególnie dotkliwe dla przedsiębiorstw z branży TSL, które świadczą usługi m.in. związane z pośrednictwem w przewozie towarów i są ulokowane w łańcuchu biznesowym pomiędzy klientem zlecającym usługę organizacji przewozu towaru, a przewoźnikiem, agencją celną, itd.

REKLAMA

REKLAMA

Brak terminowej zapłaty ze strony klienta znacznie utrudnia terminowe regulowanie zobowiązań spedytorów wobec ich podwykonawców, a na pewno pogarsza płynność finansową, gdy spedytor, który nie otrzymał wynagrodzenia za swoje usługi musi regulować własne zobowiązania wobec podwykonawców, czy też ponosić koszty administracyjne (np. koszty czynszu najmu magazynu, koszty wynagrodzeń pracowników, ubezpieczeń) związane ze świadczeniem danej usługi.

Problem powiększa się, gdy dłużnik znajduje się w złej kondycji finansowej i spłata jego zobowiązań jest zagrożona. Co wówczas zrobić? Polskie prawo przyznaje spedytorowi, a także przewoźnikowi możliwość ustanowienia zastawu na przesyłce, powierzonej do organizacji przewozu (art. 802 § 1 Kodeksu Cywilnego).

Jak działa zastaw w praktyce?

REKLAMA

Klient współpracujący ze spedytorem w zakresie organizacji przewozu towarów drogą morską z Chin opóźnia się w zapłacie należnego spedytorowi wynagrodzenia za zrealizowane na jego rzecz zlecenia. Opóźnienie to tłumaczy chwilowym brakiem gotówki. Klient zleca spedytorowi organizację kolejnego przewozu towarów z Chin (ubrania) wraz z dokonaniem w jego imieniu odprawy celnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Spedytor przyjmuje zlecenie, ale podejrzewając, iż problemy finansowe klienta mogą przełożyć się na brak zapłaty również za realizację tego zlecenia, w momencie, gdy przesyłka przeszła odprawę celną, dokonuje zastawu ustawowego na przesyłce klienta celem zabezpieczenia swoich wymagalnych należności od klienta. W tym celu spedytor sprawdza czy wartość towaru, na którym chce dokonać zabezpieczenia nie jest większa niż wysokość zobowiązań klienta wobec spedytora, gdyż ustanowić zastaw można tylko na takiej części przesyłki, której wartość jest wystarczająca dla zabezpieczenia należności.

W przypadku, gdy spedytor w celu zabezpieczenia swoich roszczeń ustanowi zastaw na przesyłce o większej wartości niż należności, które mają być zabezpieczone zastawem, musi się liczyć z tym, iż dłużnik będzie mógł dochodzić od niego odszkodowania za poniesioną z tego tytułu szkodę. W celu zabezpieczenia dokumentacji dla celów dowodowych o skorzystaniu z prawa zastawu spedytor informuje dłużnika w formie pisemnej poprzez złożenie dłużnikowi stosowanego oświadczenia.

Następnie klient chcąc odzyskać towar reguluje na rzecz spedytora należności wynikające z realizacji przez spedytora zlecenia związanego z organizacją przewozu zastawionego towaru. Klient żąda od spedytora zwolnienia towaru, pomimo tego, iż nadal nie uregulował pozostałych należności za wcześniej zrealizowane przez spedytora zlecenia.

Czy w takim przypadku spedytor ma obowiązek spełnić żądanie klienta i wydać mu towar? - Istotne jest to, iż w odróżnieniu od zastawu przysługującemu przewoźnikowi, który może zabezpieczać tylko i wyłącznie roszczenia związane z przewozem przesyłki, na której ustanowiono zastaw, spedytor jest upoważniony do ustanowienia zabezpieczenia na przesyłce dla należności jemu przypadających z jakichkolwiek zleceń spedycyjnych, jakie istniały pomiędzy nim a zleceniodawcą, ale także dla zabezpieczenia roszczeń poprzednich spedytorów czy przewoźników. Spedytorowi przysługuje zatem prawo zastawu w znacznie szerszym zakresie niż przewoźnikowi.


Jak dokonać zaspokojenia roszczeń z przedmiotu zastawu?

Klient pomimo zatrzymania towaru nadal nie reguluje swoich zobowiązań względem spedytora. Czy spedytor może sam dokonać sprzedaży towaru klienta, na którym ustanowił zastaw a środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczyć na pokrycie zobowiązań klienta?

W praktyce często złożenie samego oświadczenia do dłużnika o ustanowieniu zastawu na przesyłce i zatrzymanie przez spedytora tej przesyłki, powoduje to, iż dłużnik chcąc uniknąć roszczeń ze strony swoich kontrahentów (np. odbiorców towaru, sieci handlowych do którym dostarcza towar) z powodu niedostarczenia towaru lub opóźnienia w dostarczeniu towaru, reguluje zaległe zobowiązanie względem spedytora. Problem pojawia się w momencie, gdy spedytor pomimo zajęcia przesyłki (ustanowienia na niej zastawu) nie uzyskał od dłużnika spłaty wierzytelności, na zabezpieczenie których ustanowiono zastaw.

W takim wypadku spedytor, aby móc zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, dokonać zaspokojenia swoich roszczeń poprzez sprzedaż przedmiotu zastawu, musi na początku wystąpić z pozwem do sądu o wydanie nakazu zapłaty lub wyroku, w którym sąd zasądzi na jego rzecz kwotę z tytułu zaległych płatności na zabezpieczenie których zajął przesyłkę, a następnie po uzyskaniu tytułu wykonawczego (którym może być nakaz zapłaty lub wyrok – obydwa zaopatrzone w klauzulę prawomocności) wszcząć postępowanie egzekucyjne (tj. wystąpić do komornika z wnioskiem o wszczęcie egzekucji z przedmiotu zastawu). Dopiero w toku egzekucji prowadzonej przez komornika można dokonać sprzedaży towaru będącego przedmiotem zastawu.

Czy to dobry sposób na zaległe należności? 

Zastaw ustawowy przysługujący spedytorowi lub przewoźnikowi na zabezpieczenie należności wydaje się być korzystnym sposobem odzyskiwania przez przedsiębiorstwa z branży TSL niezapłaconych wierzytelności. Korzystanie z tego prawa niesie za sobą jednak ograniczenia związane z naruszeniem formalno-prawnych wymogów co do ustanawiania zastawu na przesyłce, o czym należy wiedzieć rozważając możliwość zabezpieczenia swoich roszczeń poprzez wykorzystanie tego narzędzia.

Na jakiej podstawie prawnej przysługuje spedytorowi zastaw ustawowy?
Zgodnie z art. 802 § 1 Kodeksu Cywilnego:
„Dla zabezpieczenia roszczeń o przewoźne oraz roszczeń o prowizję, o zwrot wydatków i innych należności wynikłych ze zleceń spedycyjnych, jak również dla zabezpieczenia takich roszczeń przysługujących poprzednim spedytorom i przewoźnikom, przysługuje spedytorowi ustawowe prawo zastawu na przesyłce, dopóki przesyłka znajduje się u niego lub u osoby, która ją dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nią rozporządzać za pomocą dokumentów”.

Do jakiej wysokości należności można ustanowić zastaw?
Zastaw można ustanowić tylko na takiej części przesyłki, której wartość jest wystarczająca dla zabezpieczenia należności. W przypadku, gdy spedytor w celu zabezpieczenia swoich roszczeń ustanowi zastaw na przesyłce o większej wartości niż należności, które mają być zabezpieczone zastawem, musi się liczyć z tym, iż dłużnik będzie mógł dochodzić od niego odszkodowania za poniesioną z tego tytułu szkodę.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Moto
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Elektryki jeździły po Warszawie już pół wieku temu

Samochody elektryczne to wcale nie nowość. Już w latach 70. można było zwiedzać Warszawę takim autem. Do celów obsługi ruchu turystycznego wykorzystywano krajowe melexy. Takie zwiedzanie cieszyło się dużym zainteresowaniem.

Polacy kupują coraz częściej używane auta z silnikiem elektrycznym, jakich marek najczęściej

Używane auta z takim napędem nie są zbyt chętnie kupowane, a z pewnością duży wpływ na to ma fakt, iż dopłaty do elektryków dotyczą wyłącznie nowych pojazdów. Używane samochody chętnie kupują mieszkańcy bloków, a tam nie ma warunków do ładowania. I to jest zapewne druga przyczyna.

Rynek używanych samochodów w Polsce. Jak wygląda przeciętny używany elektryk?

Rynek używanych samochodów w Polsce. Jak wygląda przeciętny używany elektryk? Co z programem dopłat do zakupu samochodów elektrycznych? Czemu Polacy nie są przekonani do samochodów elektrycznych? Które samochody elektryczne są w Polsce najpopularniejsze?

Karać urzędników jak kierowców? Pomysł, który może zrewolucjonizować drogi w Polsce

Karać urzędników jak kierowców? Pomysł, który może zrewolucjonizować drogi w Polsce. Kto odpowiada za stan dróg? Czy urzędnicy powinni płacić mandaty? Co by było gdyby istniał urząd zamykający dziurawe ulice?

REKLAMA

KGP: 99 430 interwencji, 275 wypadków drogowych, 21 ofiar śmiertelnych. [Podsumowanie tygodnia]

Komenda Główna Policji opublikowała najświeższe dane dotyczące interwencji policjantów za weekend. Poniżej znajduje się podsumowanie ostatniego tygodnia. Policjanci w ubiegłym tygodniu przeprowadzili 99 430 interwencji. Byli wzywani do 275 wypadków drogowych.

Polacy wciąż kupują samochody z silnikami na benzynę, ale ścigają je hybrydy. Auta jakich marek najlepiej sprzedają się teraz

Przede wszystkim notujemy stabilny wzrost rynku nowych samochodów od początku 2025 roku. Jednak na rynku aut dostawczych i w segmencie premium – duże zaskoczenia. Kto w styczniu był prymusem na poszczególnych rynkach?

Klasyki motoryzacji. 27 lat temu wyprodukowano ostatniego Żuka

27 lat temu z taśmy produkcyjnej zjechał ostatni Żuk. Lekki samochód dostawczy z Lublina oparty na konstrukcji Warszawy m20 był nie tylko odpowiedzią na potrzeby krajowego rynku, ale i był świetnym towarem eksportowym. Przypomnijmy sobie jego historię.

Polacy już wnioskują o dopłaty do aut elektrycznych. Ile można dostać?

Nowy program dopłat do zakupu lub leasingu samochodów elektrycznych ruszył 3 lutego. Na ten moment złożono blisko 400 wniosków. O jakie kwoty można się ubiegać?

REKLAMA

Rejestracja samochodu w Polsce przez obcokrajowca

Obcokrajowcy planujący pobyt w Polsce dłuższy niż 6 miesięcy muszą zarejestrować swój pojazd, niezależnie od tego, czy przyjechali z własnym, czy planują kupić nowy. Rejestracja jest konieczna do legalnego poruszania się po drogach oraz świadczenia usług transportowych. Formalności można załatwić w urzędzie zgodnym z miejscem zameldowania, ale co w przypadku braku meldunku? Gdzie szukać pomocy?

System "RedLight": Czy naprawdę poprawia bezpieczeństwo?

System "RedLight", czyli kamery rejestrujące przejazd na czerwonym świetle, budzi wiele kontrowersji wśród kierowców. Czy słusznie? Czy kamery rejestrujące przejazd na czerwonym świetle rzeczywiście zmniejszają liczbę wypadków i poprawiają bezpieczeństwo, czy może są jedynie kolejnym narzędziem do generowania przychodów dla budżetu? Przyjrzyjmy się faktom.

REKLAMA