Zasady odliczania podatku VAT naliczonego od pojazdów pomocy drogowej

Samochód pomocy drogowej z homologacją N1 i dwoma rzędami siedzeń

Posiadam samochód Mercedes Benz Sprinter 313 CDI, kategoria pojazdu N1. Samochód jest wyko­rzystywany jako pomoc drogowa - więc do 31 marca 2014 r. był samochodem specjalnym i mogłem odliczać VAT od paliwa. Samochód posiada dwa rzędy siedzeń, liczba miejsc siedzących to 5. Czy mam rozumieć, że od 1 kwietnia 2014 r. nie mogę go traktować jako samochodu ciężarowego i odli­czać VAT od eksploatacji w 100%?

Od 1 kwietnia 2014 r. samochody pomocy drogowej nie są zaliczane do pojazdów uprawniających do pełnego odliczania VAT naliczonego. Nie zostały bowiem wymienione w art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT i przez to nie znalazły się w kategorii pojazdów, których konstrukcja techniczna wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne (art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT). Nie zostały też wymienione w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie w działalności gospodarczej podatnika (Dz.U. z 2014 r. poz. 407). Oznacza to, że do tych pojazdów od 1 kwietnia 2014 r. stosuje się ogólną zasadę odliczania VAT naliczonego od wydatków związanych z takimi pojazdami wyrażoną w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT. Zezwala ona na odli­czanie 50% VAT naliczonego od wydatków związanych z tymi pojazdami. Ograniczenie to dotyczy zarówno odliczania VAT od paliwa, jak i pozostałych wydatków związanych z takim pojazdem. Do wydatków objętych ograniczeniem odliczenia VAT naliczonego zalicza się także wydatki dotyczące nabycia lub importu:

• części składowych do tych pojazdów;
• paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów,
• usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz
• innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 kwietnia 2014 r. można odliczać 100% VAT naliczonego od wydatków związanych z pojazdem pomocy drogowej, pod warunkiem, że zostaną spełnione trzy warunki:

• zostaną ustalone takie zasady używania tego pojazdu, które będą wykluczały jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
• pojazd zostanie zgłoszony w urzędzie skarbowym na formularzu VAT-26,
• podatnik będzie prowadził szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu.

Od 1 czerwca 2014 r. Minister Finansów postanowił jednak, że w przypadku pojazdów samochodowych będących pojazdami specjalnymi o przeznaczeniu pomoc drogowa, mających nadwozie konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu uszkodzonych pojazdów podatnicy nie muszą prowadzić ewidencji przebie­gu pojazdu (i składać informacji VAT-26) - por. rozporządzenie Ministra Finansów z 28 maja 2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojaz­dów (Dz.U. z 2014 r. poz. 709). Jeżeli Pana samochód - pojazd specjalny pomocy drogowej - ma nad­wozie konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu uszkodzonych pojazdów, to od 1 czerwca 2014 r. nie musi Pan prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu (ani zgłaszać pojazdu do urzędu skarbowego na formularzu VAT-26), aby odliczać 100% VAT naliczonego od wydatków związanych z tym pojaz­dem. Proszę jednak zauważyć, że nadal obowiązuje Pana pierwszy z ww. warunków, a mianowicie powinien Pan ustalić zasady wykorzystywania tego pojazdu wykluczające użycie tego pojazdu na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą.

W broszurze informacyjnej z 1 kwietnia 2014 r. pt. Nowe zasady odliczania podatku VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi Ministerstwo Finansów stwierdziło, że: ^^^^ Przepisy ustawy nie określają, w jaki sposób podatnik ma zapewnić w przedsiębiorstwie wyelimi- MF nowanie użytku prywatnego używanych w nim pojazdów samochodowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Przykładowo może tego dokonać za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń wraz z podjęciem dodatkowych działań zabezpieczających ich wykona­nie. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów, np. przez pracowników (przykładowo celem dojazdu do swojego miej­sca zamieszkania). Okolicznościami potwierdzającymi obiektywnie brak możliwości użytku prywatnego może być przykładowo:

• obowiązek zostawiania po godzinach pracy na parkingach przedsiębiorstwa pojazdów używanych przez pracowników, bez możliwości ich pobrania poza tymi godzinami, w tym w weekendy, na cele inne niż wyłącznie działalność przedsiębiorstwa,
• nadzór nad używaniem pojazdów w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, przykładowo za pomocą GPS. (...)

Jeżeli zatem w praktyce używa Pan pojazdu pomocy drogowej również poza działalnością, to nie przy­sługuje Panu prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z tym pojazdem tylko prawo do odliczenia ograniczonego do 50%. Prawo do pełnego odliczenia nadal przysługuje wyłącz­nie w przypadku pojazdów specjalnych pomocy drogowej (z nadwoziem konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu uszkodzonych pojazdów), które służą do działalności gospodarczej podatnika, a nie tych, które są wykorzystywane w sposób „mieszany".

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 86a 1, 2 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 312
• § 1-4 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzysty­wane wyłącznie w działalności gospodarczej podatnika - Dz.U. z 2014 r. poz. 407
• § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 maja 2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów - Dz.U. z 2014 r. poz. 709