Jak rozpoznać ADR - czyli jak przyjmować do przewozu materiały niebezpieczne w transporcie drogowym?

Z racji tego, że przewóz ADR jest ściśle unormowany przepisami prawa, wydaję się że każdy kto się styka z tego typu produktami posiada odpowiednią wiedzę na temat prawidłowego przygotowania ich do transportu. Jednak wielu przedsiębiorców dokonujących obrotu ładunkami zaliczanymi do kategorii ADR nadal popełnia błędy podczas ich załadunku i rozładunku.

W konsekwencji tych błędów, nie tylko powodują zagrożenie na drodze i dla samego kierowcy pojazdu który przewozi ADR, ale jeśli zaniedbają zasady zgodne z przepisami o ADR, mogą wpędzić się w nie lada kłopoty.

Sprawdź, czego dopilnować przy załadunku

Przewoźnik, przyjmując do przewozu towary niebezpieczne - o tym, że towar jest niebezpieczny, przewoźnika powinien powiadomić nadawca, musi dopełnić kilku podstawowych obowiązków, które narzuca mu prawo, m.in.:

• upewnić się, czy ma prawo przewozić takie materiały;

• sprawdzić „wzrokowo”, czy ładunek jest dobrze zapakowany;

• sprawdzić, czy pojazdy nie są nadmiernie załadowane;

• sprawdzić, czy materiały są prawidłowo sklasyfikowane;

• upewnić się, że materiały niebezpieczne są prawidłowo oznaczone;

• upewnić się, czy pojazd jest prawidłowo oznakowany ;

• upewnić się, czy nie musi zgłosić takiego przewozu odpowiednim organom administracji i ewentualnie dokonać takiego zgłoszenia;

• upewnić się, czy kierowca jest odpowiednio przeszkolony;

• wyposażyć jednostkę transportową w odpowiednie dokumenty;

• zapewnić w pojeździe dodatkowe wyposażenie;

• w niektórych przypadkach - zatrudniać w swojej firmie doradcę do spraw bezpieczeństwa w transporcie

---

Zapamiętaj !!!

Nie zawsze jednak towary niebezpieczne wymagają wszystkich tych zabiegów. Niektóre, zależy to np. od sposobu pakowania, a ściślej - od ilości towaru, który znajduje się w pojedynczym opakowaniu mogą być przewożone w tzw. LQ niepełnym ADR.

Obowiązki odbiorcy towaru

Odbiorca ma za zadanie nie opóźniać przyjęcia towarów bez istotnych powodów. Co najważniejsze powinien sprawdzić po rozładunku, czy zostały spełnione należące do niego wymagania ADR. Po rozładunku musi dokonać, w przypadkach wskazanych w ADR, wymaganego oczyszczenia i odkażenia pojazdów i kontenerów.

Powinien zapewnić, aby kontenery, które zostały całkowicie rozładowane, oczyszczone i odkażone, nie posiadały oznakowania wymaganego w czasie transportu. Jego pracownicy powinni być przeszkoleni w zakresie wymogów Umowy ADR (1.3, 8.2.3) – szkolenie wew. organizowane przez doradcę ds. bezpieczeństwa w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych. Należy pamiętać o złożeniu rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu/ załadunku/ rozładunku drogowego towarów niebezpiecznych. Przedsiębiorca wyznacza też na swój koszt Doradcę ds. bezpieczeństwa w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych (ADR 1.8.3, art. 21.1. Ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, Dz. U. Nr 199, poz. 1671)

Z praktyki wynika, że jeśli pojawiają się błędy podczas załadunku/rozładunku, to są spowodowane brakiem odpowiednio przeszkolonych pracowników u Przedsiębiorcy, który to przygotowuje towar niebezpieczny do transportu. Przedsiębiorcy często chcą zaoszczędzić na opakowaniach, bo oszczędniej jest kupić karton bez certyfikatu i nadać go jako zwykłą przesyłkę na zasadzie - ,,może nic nikomu się nie stanie’’, aniżeli zakupić odpowiednie opakowanie certyfikowane i nadać jako przesyłkę ADR - jednakże [amiętajmy taniej nie oznacza bezpieczniej!

Słowniczek podstawowych pojęć i zasad podczas transportu towarów z gruoy ADR

Nadawca towarów niebezpiecznych jest zobowiązany dostarczyć do przewozu tylko takie przesyłki, które spełniają wymagania ADR w szczególności:

• upewnić się, że towary niebezpieczne są sklasyfikowane i dopuszczone do przewozu zgodnie z ADR;

• zaopatrzyć kierowcę w informacje i dane oraz, jeżeli to konieczne, w wymagane dokumenty przewozowe oraz dokumenty towarzyszące (zezwolenia, dopuszczenia, powiadomienia, świadectwa itd.), w szczególności biorąc pod uwagę wymagania podane w dziale 5.4 oraz w tabeli w części 3;

• używać wyłącznie opakowań, dużych opakowań i dużych pojemników do przewozu luzem (DPPL) oraz cystern (pojazdów-cystern, cystern odejmowalnych, pojazdów-baterii, MEGC, cystern przenośnych i kontenerów-cystern), które są dopuszczone i odpowiednie do przewozu danych materiałów oraz posiadają oznakowanie wymagane przez ADR;

• stosować się do wymagań dotyczących sposobów nadania i ograniczeń wysyłkowych;

• zapewnić, aby nawet próżne i nieodgazowane cysterny (pojazdy-cysterny, cysterny odejmowalne, pojazdy-baterie, MEGC, cysterny przenośne i kontenery-cysterny) lub próżne nie oczyszczone pojazdy i duże lub małe kontenery były odpowiednio oznakowane i posiadały wymagane nalepki ostrzegawcze, a próżne nie oczyszczone cysterny były tak samo zamknięte i szczelne jak w stanie ładownym.

Załadowca powinien w szczególności:

• wydać towary niebezpieczne przewoźnikowi tylko w przypadku, gdy są one dopuszczone do przewozu zgodnie z ADR;

• sprawdzić, przy wydawaniu do przewozu opakowanych towarów niebezpiecznych lub próżnych, nie oczyszczonych opakowań, czy opakowania nie są uszkodzone. Nie powinien on wydać sztuki przesyłki, w której opakowanie jest uszkodzone, dopóki nie zostaną usunięte uszkodzenia, w szczególności jeżeli opakowanie jest nieszczelne, jeżeli są wycieki materiału niebezpiecznego lub istnieje możliwość ich wystąpienia; obowiązek ten dotyczy również próżnych nie oczyszczonych opakowań;

• postępować zgodnie z przepisami szczególnymi dotyczącymi załadunku i manipulowania ładunkiem podczas załadunku towarów niebezpiecznych do pojazdu albo dużego lub małego kontenera;

• spełnić, po załadunku towarów niebezpiecznych do kontenera, wymagania dotyczące oznakowania ;

• stosować się, przy załadunku sztuk przesyłki, do zakazów ładowania razem oraz do wymagań dotyczących oddzielania towarów niebezpiecznych od żywności, innych artykułów spożywczych oraz karmy dla zwierząt, uwzględniając przy tym towary niebezpieczne znajdujące się już w pojeździe lub dużym kontenerze.

---

Pakujący powinien stosować się w szczególności do:

• wymagań dotyczących warunków pakowania, w tym pakowania razem; oraz

• wymagań dotyczących oznakowania i stosowania nalepek ostrzegawczych, w przypadku, gdy przygotowuje sztuki przesyłki do przewozu.

Napełniający powinien w szczególności:

• upewnić się przed napełnieniem, że zarówno cysterny jak również ich wyposażenie są w dobrym stanie technicznym;

• upewnić się, że w przypadku pojazdów-cystern, pojazdów-baterii, cystern odejmowalnych, cystern przenośnych, kontenerów-cystern oraz MEGC, nie został przekroczony termin ich następnego badania;

• napełniać cysterny jedynie materiałami niebezpiecznymi, które są dopuszczone do przewozu w tych cysternach;

• stosować się, przy napełnianiu cysterny, do wymagań dotyczących załadunku materiałów niebezpiecznych do sąsiednich komór cysterny;

• przestrzegać, podczas napełniania cysterny, określonych dla danego materiału maksymalnego dopuszczalnego stopnia napełnienia lub maksymalnej dopuszczalnej masy zawartości na litr pojemności cysterny;

• sprawdzić szczelność zamknięć cysterny, po jej napełnieniu;

zapewnić, aby na zewnętrznej powierzchni napełnionej cysterny, nie było pozostałości ładowanego materiału;

• zapewnić, przygotowując towary niebezpieczne do przewozu, aby zostały umieszczone wymagane przepisami tablice barwy pomarańczowej oraz nalepki ostrzegawcze na cysternach, a także na pojazdach oraz dużych i małych kontenerach do przewozu luzem.

Przewoźnik powinien w szczególności:

• upewnić się, że towary niebezpieczne przeznaczone do przewozu są dopuszczone do przewozu zgodnie z ADR;

• upewnić się, że w jednostce transportowej znajduje się wymagana przepisami prawa dokumentacja;

• sprawdzić wzrokowo, czy pojazdy i ładunek nie mają oczywistych wad, wycieków lub pęknięć, braków w wyposażeniu, itp.;

• upewnić się, że nie upłynął termin następnego badania dla pojazdów-cystern, pojazdów-baterii, cystern-stałych, cystern odejmowalnych, cystern przenośnych, kontenerów-cystern i MEGC;

• sprawdzić, czy pojazdy nie są nadmiernie załadowane;

• upewnić się, że na pojazdach umieszczone zostało wymagane oznakowanie i nalepki ostrzegawcze;

• upewnić się, że w pojeździe znajduje się wyposażenie wymagane w pisemnych instrukcjach dla kierowcy oraz

• przestrzegać przepisów związanych z załadunkiem, rozładunkiem, manipulowaniem ładunkiem;

• pracownicy powinni być przeszkoleni w zakresie wymogów Umowy ADR (1.3, 8.2.3) – szkolenie wew. organizowane przez doradcę ds. bezpieczeństwa w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych;

• złożyć rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu/ załadunku/ rozładunku drogowego towarów niebezpiecznych;

• wyznaczyć na swój koszt Doradcę ds. bezpieczeństwa w transporcie drogowym towarów niebezpiecznych (ADR 1.8.3, art. 21.1. Ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, Dz. U. Nr 199, poz. 1671