Rozliczenie importu usługi transportu towarów

Zagraniczny kontrahent z UE wystawia na nas fakturę za transport towaru z Polski do Holandii.

Na fakturze podaje datę wystawienia faktury i datę załadunku towaru, natomiast pod dokumentami potwierdzającymi wywóz towaru poza terytorium Polski jest data odbioru towaru, czyli rozładunku.

Czy prawidłowo wystawiamy fakturę po kursie z dnia rozładunku, czyli obioru towaru, jeśli data wystawienia faktury przez zagraniczną firmę jest inna?

W tym momencie powstają różnice kursowe w VAT, bo do przeliczenia VAT w fakturze wewnętrznej bierzemy kurs z daty wykonania usługi, natomiast do VAT naliczonego i do podatku – kurs z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury.

Średni kurs NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień rozładunku

Między kwotą podatku należnego i naliczonego nie powstaną różnice kursowe, ponieważ wartości te są tożsame. Do przeliczenia podstawy opodatkowania usługi transportowej na złote firma powinna zastosować średni kurs danej waluty ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień rozładunku towaru w miejscu jego przeznaczenia.

Oto szczegóły:

Miejsce świadczenia usług transportowych określane jest w zależności od tego, czy są one świadczone na rzecz podatników, czy też na rzecz podmiotów niebędących podatnikami.

W sytuacji gdy usługa transportu towarów jest świadczona na rzecz podatnika, dla określenia miejsca jej świadczenia zastosowanie ma zasada ogólna.

Jest nim wówczas miejsce wyznaczone przez siedzibę usługobiorcy lub też – jeśli usługa będzie świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności – stałe miejsce prowadzenia działalności (art. 28b ustawy o VAT). Jeżeli nabywcą usługi transportu towarów świadczonej przez unijnego kontrahenta jest polski podatnik VAT, w myśl powyższej zasady miejscem jej świadczenia (opodatkowania) jest terytorium kraju nabywcy, czyli Polska.

U krajowego nabywcy usługi powstaje wówczas obowiązek opodatkowania całej wartości nabytej usługi z tytułu jej importu. Sytuacja taka ma miejsce w przedstawionej w pytaniu sytuacji.

Usługa transportowa

Dla usług transportowych, do których zastosowanie ma art. 28b ustawy o VAT (co do miejsca ich świadczenia), stanowiących import usługi u krajowego nabywcy, moment powstania obowiązku podatkowego określa art. 19 ust. 11 i 19a ustawy. Powstaje on z chwilą wykonania usługi lub z chwilą dokonania zapłaty, jeśli zostanie ona uiszczona przed wykonaniem usługi, z tym że:

• w sytuacji gdy w związku z jej świadczeniem ustalone zostaną następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń – powstaje on z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, aż do momentu zakończenia świadczenia tych usług, natomiast

• w przypadku świadczenia usługi w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, gdy w danym roku nie upłynie termin rozliczenia lub płatności – powstaje on z upływem każdego roku podatkowego, aż do momentu zakończenia świadczenia tych usług (dla celów VAT rok podatkowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym).

Jeżeli natomiast na poczet usługi uiszczona zostanie zaliczka, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania, w tej części (art. 19 ust. 11 ustawy).

Z powyższego wynika, że obowiązek podatkowy od importu usługi transportowej świadczonej przez unijnego przewoźnika powstaje z chwilą jej wykonania.

Za moment wykonania usługi transportowej należy uznać moment dostarczenia towaru, a konkretnie rozładunku w miejscu jego przeznaczenia, niezależnie od tego, kiedy usługa ta zostanie udokumentowana fakturą VAT.

Data wystawienia faktury przez unijnego zleceniobiorcę nie zmienia momentu powstania obowiązku podatkowego u nabywcy usługi, tak jak ma to miejsce m.in. w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

PRZYKŁAD

21 stycznia 2011 r. holenderski przewoźnik, działający na zlecenie polskiej firmy, załadował towar w Polsce i przetransportował go do Holandii. Fakturę za usługę transportową wystawił z datą 28 stycznia 2011 r. W fakturze zamieścił następujące informacje:

• data załadunku towaru – 21.01.11 r.,

• data odbioru (rozładunku) towaru – 25.01.11 r.

Obowiązek podatkowy od usługi powstanie w dniu wykonania usługi, tj. 25 stycznia 2011 r. Polska firma powinna zatem opodatkować usługę 23% VAT i wykazać należny od niej VAT w deklaracji za styczeń 2011 r.

Import usługi transportowej należy udokumentować fakturą wewnętrzną.

W konsekwencji usługa taka jest dokumentowana dwoma dokumentami: fakturą wystawioną przez zagranicznego usługodawcę oraz fakturą wewnętrzną wystawioną przez nabywcę usługi.

Przy wystawieniu faktury wewnętrznej stosuje się te same zasady co przy wystawianiu zwykłej faktury VAT dokumentującej sprzedaż. Nie ma tylko obowiązku podawania w niej numeru NIP kontrahenta i wystawia się ją w jednym egzemplarzu.

Istnieje również możliwość wystawienia jednej zbiorczej faktury wewnętrznej za dany okres rozliczeniowy (miesiąc lub kwartał), dokumentującej dokonane w tym okresie czynności.

Należy ją wystawić niezależnie od tego, czy zagraniczny kontrahent udokumentuje terminowo świadczoną usługę, czy nie, i czy w ogóle wystawił taki dokument. Przepisy nie określają terminu wystawienia faktury wewnętrznej.

Data jej wystawienia nie ma wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego. Może być ona wystawiona ostatniego dnia miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy od dokumentowanej nią usługi. Jeżeli nawet zostanie wystawiona w następnym miesiącu, i tak zawsze należy rozliczyć VAT w deklaracji za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy od importu usługi.

W fakturze wewnętrznej określa się podstawę opodatkowania importowanej usługi transportu towarów oraz należny od niej VAT. Podstawę opodatkowania w imporcie usług określa kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić.

Do przeliczenia kwot wyrażonych w walucie obcej na złote w omawianej sytuacji stosuje się kurs średni danej waluty ogłoszony przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (art. 31a ustawy o VAT).

Faktura wewnętrzna służy, z jednej strony, do zaewidencjonowania i zadeklarowania podatku należnego z tytułu importu usługi, a z drugiej – do odliczenia kwoty tego podatku (jako naliczonego), w sytuacji gdy nabycie usługi jest związane z działalnością opodatkowaną. Odliczenie podatku naliczonego przysługuje w rozliczeniu za ten okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym od importu usługi, lub za dwa następne okresy rozliczeniowe.

PRZYKŁAD

Załóżmy, że w sytuacji z poprzedniego przykładu Holender określił na fakturze wartość usługi transportowej w kwocie 1200 euro. Do przeliczenia jej na złote firma przyjmie średni kurs NBP euro z 24 stycznia 2011 r., czyli 3,8765 zł. Podstawa opodatkowania wyniesie zatem 4651,80 zł, a należny VAT według stawki 23% – 1069,91 zł. Będzie to jednocześnie kwota podatku naliczonego podlegająca odliczeniu, pod warunkiem że transport służył sprzedaży opodatkowanej (w tym również stawką 0% VAT, np. WDT).

Przepisy nie określają wzoru faktury wewnętrznej. Nabywca ma dużą dowolność w jej konstruowaniu, jednak powinna ona zawierać minimum wymaganych danych.

Import usługi transportu towarów nie korzysta z preferencyjnej stawki opodatkowania VAT. Do jej opodatkowania stosuje się stawkę podstawową 23 proc. VAT. Wyliczone kwoty firma zadeklaruje następnie w poz. 37 i 38 deklaracji VAT oraz w poz. 39 i 40, a także w poz. 51 i 52 po stronie podatku naliczonego, jeśli importowana usługa związana jest z działalnością opodatkowaną. W przeciwnej sytuacji zastosowanie mają przepisy ar. 90 i 91 ustawy.

Z powyższego wynika, że nie mogą powstać różnice kursowe między kwotą podatku należnego i naliczonego VAT, ponieważ do ich przeliczenia stosuje się ten sam kurs waluty obcej.

• art. 19 ust. 11 i 19a, art. 29 ust. 17, art. 31a, art. 86 ust. 10 pkt 2, art. 106 ust. 7 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 257, poz. 1766