Kontrola drogowa przypomina czasami teleturniej. Policjant zadaje pytanie, a kierowca musi na nie odpowiedzieć. Tyle że tu zła odpowiedź jest premiowana... mandatem. Uprzedzając wypadki: wiesz, gdzie jest gaśnica w twoim samochodzie?
- Wiesz, gdzie jest gaśnica w samochodzie?
- Gdzie powinna być gaśnica w samochodzie?
- Jak zamontować gaśnicę w samochodzie?
- Jakie warunki musi spełniać gaśnica do samochodu?
- Mandat za brak gaśnicy w samochodzie w 2023 r.
- Mandat za brak legalizacji gaśnicy w 2023 r.
- Jaki pojazd może nie być wyposażony w gaśnicę?
Wiesz, gdzie jest gaśnica w samochodzie?
Gaśnica, zaraz obok trójkąta ostrzegawczego, jest jednym z dwóch obowiązkowych elementów wyposażenia samochodu zarejestrowanego w Polsce. Wyraźnie mówi o tym par. 11 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Kierujący myślą jednak zazwyczaj, że samo posiadanie urządzenia gaśniczego wystarczy. Przecież musi po prostu znajdować się w pojeździe. To jednak prawda połowiczna. Połowiczna i sprawiająca, że prowadzący tak mocno są zaskoczeni pytaniem, które może paść w czasie kontroli drogowej.
Policjant w czasie kontroli pojazdu ma uprawnienia do sprawdzenia dokumentów i pojazdu. Może też zadawać pytania kierującemu. Prowadzący szczególnie mocno dziwią się w sytuacji, w której funkcjonariusz pyta o lokalizację gaśnicy. Ma prawo o to zapytać! Powiem więcej, zła odpowiedź będzie premiowana wysokim mandatem. Podstawą do jego wystawienia stanie się art. 97 ustawy Kodeks wykroczeń. Pozwala on na wystawienie kierującemu grzywny opiewającej na kwotę od 20 do 3000 zł. Kierowca nie przyjmie mandatu? Sędzia będzie mógł zatem orzec grzywnę sięgającą już 30 tys. zł.
Gdzie powinna być gaśnica w samochodzie?
Żeby wyjaśnić, czemu policjant może zapytać o umiejscowienie gaśnicy, trzeba jeszcze na chwilę powrócić do par. 11 ust. 1 pkt 14 w/w rozporządzenia. Zapis ten mówi wyraźnie o tym, że "pojazd samochodowy wyposaża się w gaśnicę umieszczoną w miejscu łatwo dostępnym w razie potrzeby jej użycia". I słowa "miejscu łatwo dostępnym" oznaczają nie tylko lokalizację w zasięgu ręki. Oznaczają również, że kierowca powinien doskonale wiedzieć, gdzie znajduje się to miejsce łatwo dostępne. To ekstremalnie ważne. Ważne, bo pożar w pojeździe rozprzestrzenia się nie w kilkanaście minut, a często kilkanaście sekund. Czas reakcji i odpalenia gaśnicy może zatem zadecydować o mieniu, ale i zdrowiu czy życiu.
Przepisy nie precyzują, co oznacza miejsce łatwo dostępne. Interpretacja powinna być jednak jasna w tym przypadku. Miejsce takie z całą pewnością musi znajdować się w kabinie pasażerskiej. W takim przypadku kierowca nie będzie musiał szukać gaśnicy, a po prostu po nią sięgnie. Gdzie zatem ją umieścić? Dobrym pomysłem jest schowek na rękawiczki przed fotelem pasażera lub specjalne stelaże montażowe mocowane do dolnej części fotela kierowcy.
Jakie miejsce z pewnością nie jest łatwo dostępne? Na 200 proc. nie można w ten sposób nazwać bagażnika czy tym bardziej schowka pod półką bagażnika lub na jego boczku, gdy kufer jest załadowany walizkami. Miejscem łatwo dostępnym nie jest także zostawienie gaśnicy w garażu na czas wyjazdu. Tak, żeby nie zajmowała cennego miejsca w przestrzeni załadunkowej.
Jak zamontować gaśnicę w samochodzie?
Gaśnicę samochodową należy umieścić w takim miejscu lub zamocować ją w taki sposób, aby nie miała ona możliwości swobodnego przemieszczania się. Powód? Gaśnica waży kilka kilogramów. Niezabezpieczony ładunek o takiej masie swobodnie przemieszczający się po kabinie pasażerskiej np. w czasie zdarzenia drogowego, tworzy śmiertelne zagrożenie dla pasażerów. Gaśnicy nie trzeba mocować tak naprawdę w jednym przypadku. Wtedy, gdy kierujący schowa ją do schowka na rękawiczki. Tu zablokują ją drzwiczki.
Popularnym pomysłem jest mocowanie gaśnicy pod siedzeniem kierowcy. W tym celu właściciel pojazdu musi kupić metalowy stelaż (przypominający ten na bidon do roweru) i zamontować go w dolnej części siedziska. Stelaż taki jest też wyposażony w gumowe "pasy". Przy ich pomocy gaśnicę mocuje się na miejscu. Nie ma możliwości, aby ta swobodnie przemieszczała się po kabinie pasażerskiej. To niezwykle ważne zwłaszcza w przypadku jej lokalizacji pod fotelem kierowcy. Niezabezpieczona mogłaby w czasie hamowania lub przyspieszania wpaść pod jeden z pedałów. Jego zablokowanie miałoby szansę stać się powodem wypadku drogowego.
Jakie warunki musi spełniać gaśnica do samochodu?
Gaśnica musi znajdować się w miejscu łatwo dostępnym. To jednak dopiero pierwszy z wymogów, które są stawiane przed urządzeniami gaśniczymi pojawiającymi się w samochodach. Co jeszcze się liczy? Trzy kluczowe aspekty. Mowa o tym, że:
- gaśnica samochodowa musi spełniać wymogi typu ABC. Litery ABC oznaczają rodzaje środków gaśniczych, ale i pożarów. Spełnianie takich wymogów sprawi, że gaśnicą samochodową kierowca ugasi zarówno pożary ciał stałych, jak i pożary cieczy oraz ciał stałych czy gazów palnych.
- gaśnica samochodowa musi zawierać środek gaśniczy o wadze minimum 1 kg. 1 kg to wymóg stawiany przepisami. Specjaliści od spraw pożarnictwa zalecają jednak zakup do auta gaśnicy zawierającej co najmniej 2 kg środka gaśniczego.
- gaśnica samochodowa musi posiadać legalizację. Tą stwierdza naklejka wyraźnie widoczna na obudowie urządzenia gaśniczego.
Mandat za brak gaśnicy w samochodzie w 2023 r.
Kierowca podczas kontroli drogowej może otrzymać jeden z trzech mandatów związanych z gaśnicą. Grzywnę dostanie wtedy, gdy:
- jego pojazd nie jest wyposażony w gaśnicę,
- jego pojazd posiada gaśnicę, ale kierujący nie wie, gdzie ta się znajduje,
- jego pojazd posiada gaśnicę, ale ta jest umieszczona w miejscu, które nie okazuje się łatwo dostępne.
Punktem wspólnym dla trzech powyższych przypadków jest podstawa prawna kary i jej kwota. Mandat karny zostanie wystawiony przez policjanta w oparciu o art. 97 ustawy Kodeks wykroczeń, który mówi o wystąpieniu przeciwko innym przepisom. Wartość kary? Policjant może praktycznie dowolnie wybrać sumę z przedziału od 20 do 3000 zł. Może to być zatem równie dobrze 50, jak i 3000 zł. W tym przypadku obowiązuje uznaniowość. Czy za brak gaśnicy można dostać punkty karne? Nie, to wykroczenie nie jest nimi obwarowane.
Warto w tym punkcie pamiętać także o tym, że w razie braku gaśnicy, policjanci odbiorą również kierującemu dowód rejestracyjny pojazdu. A właściwie to zablokują go w bazie CEPiK.
Mandat za brak legalizacji gaśnicy w 2023 r.
Kierowcy bardzo często pytają o to, czy można dostać mandat za posiadanie gaśnicy w samochodzie z nieważną legalizacją. Ani wcześniej, ani w 2023 roku kara za ten czyn nie jest możliwa. Przepisy mówią bowiem o posiadaniu gaśnicy z legalizacją. Z punktu widzenia prawa jej ważność nie ma żadnego znaczenia. Powiem więcej, datą legalizacji nie może zainteresować się także diagnosta podczas kontroli drogowej. Interesować go może jedynie obecność urządzenia gaśniczego.
Czy to oznacza, że datę ważności legalizacji kierujący może zignorować? Nie do końca. Bo szkodzi swojemu bezpieczeństwu. Nie wiadomo bowiem czy gaśnica z nieważną legalizacją zadziała w sytuacji, w której to będzie konieczne. Właściciel samochodu może zatem nie ugasić pożaru auta lub nie zredukować jego zasięgu. Pojazd spłonie, a prowadzący zostanie z poważnym problemem. Dlatego po minięciu ważności legalizacji gaśnicy, trzeba ją zalegalizować na nowo, albo kupić nową.
Jaki pojazd może nie być wyposażony w gaśnicę?
Tylko jeden pojazd został wyjęty spod działania par. 11 ust. 1 pkt 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. W gaśnicę nie musi być wyposażony motocykl. W głos definicji zapisanej w art. 2 pkt 45 ustawy Prawo o ruchu drogowym, mowa o "pojeździe samochodowym dwukołowym kategorii L3e albo dwukołowym z bocznym wózkiem kategorii L4e, albo trójkołowym kategorii L5e o symetrycznym rozmieszczeniu kół". W tym przypadku brak gaśnicy nie zakończy się mandatem podczas kontroli drogowej.