Iran

Wiza, przepisy wjazdowe

Obywatele RP muszą mieć wizę, zarówno na pobyt, jak i tranzyt. Można ją uzyskać w irańskiej placówce dyplomatycznej. Wizy tranzytowe są wystawiane na 5 dni, co często (zwłaszcza gdy przejazd przez Iran chce się połączyć ze zwiedzaniem) jest okresem niewystarczającym. Procedura przedłużania wizy jest skomplikowana i żmudna; wymaga z reguły poparcia Ambasady RP w Teheranie. Długotrwała jest także procedura uzyskania wizy wjazdowej w nowym paszporcie, wydanym w miejsce utraconego; może to trwać ok. 10 dni. Okres ważności paszportu przy wjeździe musi obejmować okres ważności wizy. Od podróżnych nie wymaga się okazywania biletu powrotnego ani określonej kwoty pieniędzy na dzień pobytu.

Obywatele polscy udający się do Iranu na podstawie zwykłych paszportów w celach turystycznych na okres do 7 dni mogą ubiegać się o wizy także na następujących lotniskach międzynarodowych: Teheran – Imam Khomeini, Teheran – Mehrabad, Sziraz, Tebriz, Meszhed. Dokumenty niezbędne do uzyskania wizy na lotnisku: paszport ważny co najmniej przez 6 miesięcy od daty przylotu do Iranu, powrotny bilet lotniczy, jedno zdjęcie paszportowe. Opłata za wystawienie wizy na lotnisku wynosi 50 USD od osoby. Nie ma możliwości uzyskania wizy na lądowych i morskich przejściach granicznych. W przypadku ubiegania się o wizę dziennikarską stosowną aplikację należy złożyć ze znacznym wyprzedzeniem. Procedura wydania wizy trwa nawet około miesiąca.

Przepisy celne

Wwóz i wywóz pieniędzy odbywa się na ogólnych zasadach (deklaracja celna). Większych kwot (ponad 1500 USD) nie wolno wywozić bez zezwolenia odpowiedniego banku. Nie wolno wwozić alkoholu (w tym piwa), wieprzowiny, a także wydawnictw o charakterze politycznym, antyislamskim lub erotycznym. Kasety magnetofonowe, wideo, płyty DVD, VCD lub CD mogą być sprawdzane na granicy; w tym celu zatrzymywane są do depozytu. Zakazany jest wywóz przedmiotów i sprzętów mogących uchodzić za antyki.

Przepisy prawne

Przemyt lub posiadanie narkotyków zagrożone są bardzo surowymi konsekwencjami karnymi, łącznie z karą śmierci.

Szczepienia, służba zdrowia

Nie ma obowiązkowych szczepień. Opieka medyczna jest ogólnie dostępna i na dobrym poziomie. Cena rutynowej wizyty lekarskiej wynosi 15–20 USD, u specjalisty 30–50 USD, u stomatologa 50–70 USD. Jest wiele prywatnych gabinetów lekarskich, gdzie ceny mogą być dwu- lub trzykrotnie wyższe.

Informacje dla kierowców

Wymagane jest międzynarodowe prawo jazdy. Nie ma możliwości wjazdu na terytorium Iranu pojazdem zarejestrowanym za granicą bez wcześniejszego uzyskania pisemnej zgody władz irańskich; brak dokumentów świadczących o uzyskaniu takiej zgody oznacza bezwzględne zatrzymanie pojazdu na granicy. Drogowe przejścia graniczne czynne są najczęściej przez kilka godzin dziennie; w czasie ważniejszych świąt mogą być zamknięte. Sieć drogowa jest dobrze rozwinięta, główne drogi są dobrej jakości i mają właściwie oznakowanie, chociaż część informacji dla kierowców może być podawana wyłącznie w języku perskim (drogowskazy, tablice informacyjne). Za przejazd niektórymi autostradami pobierane są niewysokie opłaty.

Benzyna jest łatwo dostępna na stacjach paliwowych, mogą natomiast wystąpić trudności z zakupem oleju napędowego (jest on sprzedawany tylko na wybranych stacjach). Ograniczenia ilościowe w zakupie paliwa obowiązują na niektórych obszarach przygranicznych, szczególnie we wschodnim Iranie. Podczas prowadzenia pojazdu w Iranie, zwłaszcza po zapadnięciu zmroku, należy zachować szczególną ostrożność, gdyż wielu miejscowych kierowców nie przestrzega przepisów drogowych. W razie kolizji winę za jej spowodowanie najczęściej przypisuje się cudzoziemcowi.

Podróżowanie po kraju

Cudzoziemcy mogą zatrzymywać się tylko w hotelach, motelach i guest-house’ach. Ograniczenia w podróżowaniu dotyczą terenów wojskowych; poza tym niektóre obszary mogą być niedostępne dla obcokrajowców z uwagi na sytuację polityczną (pogranicze z Irakiem) lub aktywność band przestępczych (pogranicze z Afganistanem i Pakistanem).

Bezpieczeństwo

Zagrożenie przestępczością jest umiarkowane. Turyści najczęściej stają się ofiarami pospolitych kradzieży, jak wyrwanie torebki z ręki; często sprawcami takich napadów bywają motocykliści. Zdarza się także, że złodzieje – udając funkcjonariuszy służb porządkowych, sił bezpieczeństwa – pod pozorem kontroli kradną paszport, pieniądze lub inne cenne rzeczy. Wynajmując przypadkowy samochód z kierowcą, należy uważać, by nie dać się okraść: zdarzają się kierowcy-oszuści, którzy proszą o popchnięcie auta, po czym odjeżdżają z bagażem; podobnie może się zdarzyć, gdy turysta wysiądzie z samochodu, np. przed hotelem.

Religia, obyczaje

Obowiązuje bezwzględny nakaz noszenia przez wszystkie kobiety i dziewczynki powyżej 9 lat chustek przykrywających włosy i długiego, luźnego płaszcza zakrywającego nogi (nie musi być czarny) oraz pełnych butów, niezależnie od pory roku. Mężczyźni nie mogą chodzić w krótkich spodniach; w miejscach kultu (zwłaszcza na prowincji) nie powinni nosić koszul z krótkimi rękawami. W okresie ramadanu w miejscach publicznych nie można spożywać posiłków, pić napojów ani palić papierosów. Dla własnego bezpieczeństwa lepiej pytać o zgodę na fotografowanie.

Przydatne informacje

• Posługiwanie się kartami kredytowymi jest praktycznie niemożliwe;
• Typowe jest zawyżanie cen za towary i usługi wobec cudzoziemców; w wielu hotelach, zgodnie z irańskimi przepisami, ceny dla cudzoziemców są znacznie wyższe;
• W miesiącach letnich w Iranie może występować bardzo wysoka temperatura (do 50 st. C w cieniu).

Stolica: Teheran,
Waluta: rial (RLS);
1 USD = ok. 9200 RLS; 1 EUR = ok. 11 700 RLS,
Język urzędowy: perski (farsi),
Inne języki: turecki (azerski), kurdyjski, arabski (w południowo-zachodnim Iranie).

źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych