Kazachstan

Wiza, przepisy wjazdowe

Obywatele polscy udający się do Kazachstanu muszą mieć wizę. Można ją uzyskać w Ambasadzie Republiki Kazachstanu w Warszawie. W wyjątkowych przypadkach kazachstańskie wizy mogą być wydawane w punktach konsularnych na lotnisku w Ałmaty i Astanie (w praktyce ten tryb zarezerwowany jest tylko dla VIP-ów i nie powinni nań liczyć turyści czy biznesmeni). Nie ma możliwości otrzymania kazachstańskiej wizy podczas przekraczania granicy w innych przejściach (kolejowych, drogowych i lotniczych). Aby otrzymać wizę, należy przedstawić paszport co najmniej z 3-miesięcznym terminem ważności, licząc od planowanego wyjazdu z Kazachstanu, wypełnioną ankietę wizową, jedną fotografię i inne dokumenty w zależności od typu wizy:
– wiza turystyczna – potwierdzenie zaproszenia przez kazachstańską organizację turystyczną;
– wiza inwestycyjna – zgodę MSZ Republiki Kazachstanu;
– wiza służbowa (biznesowa) – zezwolenie MSW Republiki Kazachstanu lub zaproszenie jej oficjalnych organów, międzynarodowych organizacji, przedstawicielstw dyplomatycznych akredytowanych w Kazachstanie;
– wiza prywatna – zezwolenie właściwego oddziału MSW Republiki Kazachstanu wydane na podstawie oryginału zaproszenia osoby fizycznej czy innych dokumentów potwierdzających związki z Kazachstanem itp., a także zgoda MSZ Republiki Kazachstanu;
– wiza z prawem do nauki – zgodę MSZ Republiki Kazachstanu wydaną na podstawie pisemnego wniosku właściwej kazachstańskiej placówki naukowej;
– wiza z prawem do pracy – zaproszenie kazachstańskiej osoby prawnej z załączoną zgodą właściwych organów na zatrudnienie cudzoziemca (o ile wykonywanie określonego zawodu wymaga takiej zgody);
– wiza tranzytowa – zezwolenie na wjazd do kraju trzeciego i przedstawienie właściwych dokumentów, tj. biletów lub ich rezerwacji.

Wizy kazachstańskie wydawane są w ciągu 2 tygodni od złożenia dokumentów. Warunkiem niezbędnym jest tzw. poparcie wizowe wydawane przez Departament Służby Konsularnej MSZ Republiki Kazachstanu. Nie ma obowiązku okazania określonej kwoty pieniędzy na każdy dzień pobytu. Przejazd tranzytowy powinien nastąpić w ciągu 5 dni.

Przepisy celne

Przepisy celne nie mają charakteru szczególnie restrykcyjnego i nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów. W Kazachstanie nie ma możliwości uzyskania zwrotu podatku VAT. Dotyczy to turystów i osób pracujących w tym kraju w ramach kontraktów.

Przepisy prawne

Nie ma ograniczeń co do wwozu i wywozu pieniędzy. Wwóz można deklarować na życzenie zainteresowanego. W tym przypadku posiadane środki płatnicze należy wpisać do deklaracji celnej, wypełniając ją w 2 egzemplarzach; jeden egzemplarz z podpisem i pieczątką celnika należy zachować dla siebie. Jeżeli przy wyjeździe kwota środków wywożonych przewyższa kwotę środków wwożonych, należy przedstawić dokumenty potwierdzające legalność ich pochodzenia (np. kwity zakupu waluty w punktach jej wymiany lub w banku albo wydane przez bank dokumenty świadczące o wypłacie środków z konta walutowego). Bez przedstawienia dokumentów potwierdzających pochodzenie środków wwożonych (wywożonych) można wwieźć na terytorium Kazachstanu kwotę nie większą niż ekwiwalent 3000 USD.

Meldunek

Cudzoziemcy objęci są obowiązkiem meldunkowym. W ciągu pięciu dni od daty wjazdu należy zameldować się (zarejestrować) we właściwych organach: a) osoby przybyłe na podstawie wiz dyplomatycznych i służbowych – w Departamencie Służby Konsularnej MSZ (w oddziałach w Astanie i Ałmaty); b) osoby przybyłe na podstawie innych wiz (inwestycyjnych, prywatnych, biznesowych, turystycznych, z prawem do pracy i do nauki) – we właściwych wydziałach policji migracyjnej (dawny OWiR). Kierowcy przejeżdżający przez terytorium Republiki Kazachstanu i nie przebywający w żadnej miejscowości dłużej niż pięć dni powinni zameldować się w dowolnym oddziale policji migracyjnej na trasie swojego przejazdu.

Stosownie do nowych uregulowań rejestracja cudzoziemców odbywa się podczas przekraczania granicy, w przypadku gdy przybywają oni do Kazachstanu: w jednym z 12 międzynarodowych portów lotniczych, na kolejowym przejściu Dostyk na granicy chińsko-kazachstańskiej lub drogowych przejściach granicznych Horgos, Dostyk, Bachty, Majkapczagaj, Kordaj, Kolżat, a także w morskich punktach granicznych Aktau bądź Bautino. Potwierdzeniem rejestracji na przejściach granicznych jest specjalna wkładka (podlegająca zwrotowi przy wyjeździe). Tego typu rejestracja nie wymaga dodatkowego zgłoszenia policji migracyjnej. Zachowuje ona ważność przez 3 miesiące, po czym należy zgłosić się do policji migracyjnej. Rejestracja odbywa się bezpłatnie.

Ubezpieczenie

Nie jest wymagane. Ponieważ koszty leczenia są wysokie, zalecamy jednak wykupienie stosownych ubezpieczeń na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń losowych. Obowiązuje ubezpieczenie komunikacyjne OC. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są honorowane. Część polskich firm ma partnerów ubezpieczeniowych w Kazachstanie.

Szczepienia, służba zdrowia

Nie ma obowiązku okazania świadectwa szczepień. Cudzoziemcy powinni jednak mieć zaświadczenie – najlepiej w języku rosyjskim, w ostateczności w angielskim – potwierdzające, że nie są nosicielami wirusa HIV. Bez tego dokumentu w ciągu 10 dni po przybyciu do Kazachstanu będą musieli poddać się obowiązkowym badaniom. Głównym zagrożeniem w Kazachstanie są wszelkiego typu infekcje pokarmowe oraz pasożyty. Wskazane jest zaszczepienie się przed przyjazdem przeciw żółtaczce pokarmowej typu A i wszczepiennej typu B. Należy dokładnie myć kupione produkty i pić tylko przegotowaną lub butelkowaną wodę. Na bazarach lepiej nie kupować produktów gotowych do spożycia. Chorobą występującą powszechnie jest gruźlica. Odnotowuje się również dużą liczbę zachorowań na choroby weneryczne, a także zarażenia wirusem HIV. Służba zdrowia w Kazachstanie jest na niskim poziomie, a warunki panujące w placówkach medycznych nie są najlepsze. Zdarza się, że brakuje podstawowych lekarstw i sprzętu medycznego. Jeśli to możliwe, należy unikać dłuższego pobytu w szpitalu. Można natomiast korzystać z usług medycznych oferowanych przez prywatne polikliniki, które często prowadzone są przez fundacje zachodnie. W większych miastach są apteki, w których można dostać większość niezbędnych lekarstw, również zachodnich. Niezbędne medykamenty lepiej jednak przywieźć ze sobą, gdyż lekarstwa bywają podrabiane. W ostatnim czasie znacznie podniósł się poziom usług stomatologicznych. Można znaleźć przychodnie o europejskim standardzie. Znacznie gorzej przedstawia się sytuacja na prowincji. Opieka medyczna jest płatna. Ceny za usługi medyczne są na poziomie europejskim i nie ma ustalonego cennika. W państwowych placówkach medycznych obcokrajowcy płacą stawkę trzykrotnie wyższą niż obywatele Kazachstanu.

Informacje dla kierowców, podróżowanie po kraju

Ograniczenia w poruszaniu się po Kazachstanie dotyczą zamkniętych terenów wojskowych oraz, co istotne dla polskich turystów udających się w góry, na terenach przygranicznych. Wymagane są tam specjalne zezwolenia wydawane przez MSW; w ich uzyskaniu pośredniczą firmy turystyczne.

Do podróżowania samochodem po Kazachstanie wymagane jest międzynarodowe prawo jazdy. Polskie prawo jazdy nie jest honorowane. Nie ma obowiązku ubezpieczeń osobowych. Bardzo poważnym zagrożeniem jest nagminne łamanie zasad ruchu drogowego zarówno przez kierowców, jak i pieszych. Należy też pamiętać, że w miejscowej praktyce samochód ma zawsze pierwszeństwo przed pieszym, dlatego podczas przechodzenia przez jezdnię trzeba zachować wyjątkową ostrożność. Ze względu na trudne warunki klimatyczne i olbrzymie bezludne przestrzenie odradza się podróżowanie do Kazachstanu zimą. Ze względów bezpieczeństwa kierowcy powinna zawsze towarzyszyć druga osoba. Stan nawierzchni drogowych jest zły i stanowić może duże zagrożenie, zwłaszcza w przypadku podróży nocą. W terenie i w miastach brakuje drogowskazów i oznakowania, co utrudnia orientację. Paliwo jest najczęściej złej jakości (zwłaszcza do silników typu diesel), a sieć stacji paliwowych na trasach jest niedostateczna. Gdy zamierzamy podróżować pociągami i samolotami, należy wcześniej zarezerwować miejsca; przy zakupie biletów wymagany jest paszport. Prywatni przewoźnicy drogowi oferują usługi lokalne i międzymiastowe często dość wyeksploatowanym i zawodnym sprzętem; obowiązują ceny umowne. Infrastruktura turystyczna jest słabo rozwinięta, problemem jest znalezienie noclegu w rozsądnej cenie za rozsądny standard. Drogimi miastami są Ałmaty i Astana.

Bezpieczeństwo

Zagrożenie przestępczością jest nie większe niż w Polsce. Jednakże ma ona swą lokalną specyfikę. Powszechną plagą jest korupcja i wymuszenia. Jeśli chodzi o kradzieże, należy uważać zwłaszcza na złodziei kieszonkowych. Kazachstan leży na szlaku tranzytu narkotyków – trzeba bezwzględnie odmawiać przewożenia przez granicę jakichkolwiek przesyłek.

Realnym zagrożeniem są trzęsienia ziemi w rejonie łańcucha górskiego Tien-szan, także w Ałmaty. Dla osób uprawiających turystykę wysokogórską poważnym zagrożeniem są lawiny śnieżne, a w okresie wiosenno-letnim tzw. sieli, czyli lawiny z kamieni, błota, śniegu i lodu. W tym okresie część łańcucha górskiego Tien-szan jest zamknięta dla turystów. Dla własnego bezpieczeństwa osoby udające się w góry proszone są o wcześniejsze powiadomienie polskiej placówki dyplomatycznej oraz o informowanie bliskich i znajomych o aktualnym miejscu pobytu i planowanych wyprawach. Z tych samych powodów obywatele polscy winni mieć przy sobie kartkę z adresem i telefonem polskiej ambasady (najlepiej w języku rosyjskim) oraz dodatkowo kopie dokumentów osobistych.

Religia, obyczaje

W Kazachstanie nie ma szczególnych norm prawnych ani zwyczajowych, których naruszenie mogłoby prowadzić do sytuacji konfliktowych.

Święta

Dniami wolnymi od pracy są 1 i 2 stycznia, 8 i 22 marca – Nauryz (święto wiosny), 1 maja – Dzień Zgody Narodów Kazachstanu, 9 maja, 30 sierpnia – Dzień Konstytucji, 25 października – Dzień Republiki, 16 grudnia – Dzień Niepodległości.

Przydatne informacje:

• Praktycznie nie ma problemu z wymianą pieniędzy. W dużych miastach na każdym kroku funkcjonują punkty wymiany walut, w których bezpiecznie można wymienić pieniądze.
• Urzędy są czynne od 9.00 do 18.00 (niektóre do 19.00) z przerwą obiadową trwającą od 12.00 do 13.00 lub nawet 14.00.
• Dość rozwinięta jest sieć sklepów spożywczych, w tym wiele czynnych jest całą dobę. Placówki handlowe czynne są w weekendy i święta.
• Jesienią 2006 r. zaczęto wprowadzać do obiegu nowe banknoty o zróżnicowanym formacie, obowiązujące na równi z dotychczasowymi.
• Całe terytorium Kazachstanu objęte jest jedną strefą czasową – obowiązuje +5 godz. w stosunku do czasu warszawskiego zimą i +4 godz. latem.
• Dodatkowe informacje o Kazachstanie można znaleźć na stronach internetowych: www.mfa.kz; www.khabar.kz; www.kazakhstan-gateway.kz; www.expat.kz.

Stolica: Astana
Waluta: tenge (KZT);
1 USD = 127 KZT; 1 EUR = 169 KZT (kurs z grudnia 2006 r.)
Język urzędowy: kazachski
Inne języki: rosyjski

Źródło: MSZ