Niebieski znak informuje kierowcę o tym, że wjechał właśnie do strefy zamieszkania. A tu reguła jest jedna. To królestwo pieszego. To on ma pierwszeństwo. Choć szczególne zasady ruchu nie ograniczają się tylko do tego wymogu.
- Pierwszeństwo pieszego w strefie zamieszkania
- Strefa zamieszkania a prędkość
- Strefa zamieszkania a parkowanie samochodu
- Co odwołuje strefę zamieszkania?
- Mandaty dla kierowców w strefie zamieszkania
Znak D-40 "strefa zamieszkania" wygląda bardzo niewinnie. To niebieska, prostokątna tablica, na której można znaleźć wizerunek pieszego, dziecka, samochodu i domu. Tablica ta wprowadza jednak na danym odcinku drogi szczególne zasady ruchu. Kierowca powinien je poznać. Inaczej grozi mu surowy mandat.
Pierwszeństwo pieszego w strefie zamieszkania
Pierwszą definicję strefy zamieszkania można znaleźć w art. 2 pkt 16 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Ta jest jednak niezwykle ogólnikowa. Mówi bowiem o tym, że jest to "obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi". Z tego stwierdzenia niewiele wynika. I z pewnością nie odnosi się ono do pierwszeństwa pieszych.
Pierwszeństwo pieszych w strefie zamieszkania jest kluczowe. Bo pieszy może "korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem oraz osobą poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch". Tak stwierdza art. 11 ust. 5 ustawy PoRD, który rozszerza znaczenie znaku D-40. To oznacza jeszcze jedno. W strefie zamieszkania nie ma zatem konieczności wyznaczania np. przejść dla pieszych.
Strefa zamieszkania a prędkość
Znak D-40 i strefa zamieszkania wprowadzają również nowe ograniczenie prędkości. To wynosi 20 km/h. Wyraźnie mówi o tym art. 20 ust. 2 ustawy PoRD. Skąd tak niski limit? Powód jest prosty. Skoro w strefie zamieszkania pieszy ma bezwzględne pierwszeństwo wszędzie, kierujący musi być gotowy na wtargnięcie pieszego na jezdnię. Praktycznie w każdym momencie. Musi zatem jechać naprawdę wolno.
Strefa zamieszkania oznacza niższe ograniczenie prędkości. Na tyle niskie, że włącza ono działanie zasady dodatkowej. Otóż drogowcy nie muszą ostrzegać kierujących za pomocą znaków drogowych o obecności progów spowalniających.
Strefa zamieszkania a parkowanie samochodu
Ciekawa kwestia dotyczy parkowania pojazdów w strefie zamieszkania. Jak można przeczytać w art. 49 ust. 2 pkt 4 ustawy PoRD, "zabrania się postoju w strefie zamieszkania w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu". W skrócie pojazd można zatrzymać tylko w miejscu, które przez zarządcę zostało określone znakiem D-18 "parking".
Co odwołuje strefę zamieszkania?
Strefa zamieszkania obowiązuje na określonym obszarze. Nie ma znaczenia czy na skrzyżowaniu kierowca skręci w prawo, lewo, czy pojedzie prosto. Strefę zamieszkania można odwołać tylko w jeden sposób. Rola ta została przypisana znakowi D-41 "koniec strefy zamieszkania". Dopiero on kasuje szczególne zasady ruchu drogowego.
Warto pamiętać w tym punkcie o jeszcze jednym. Kierowca, który wyjeżdża ze strefy zamieszkania i trafia np. na skrzyżowanie, formalnie dopiero włącza się do ruchu. Musi zatem ustąpić pierwszeństwa wszystkim innym uczestnikom ruchu.
Mandaty dla kierowców w strefie zamieszkania
Szczególne zasady ruchu drogowego obowiązujące w strefie zamieszkania sprawiają, że kierowca może się naciąć na jedno z kilku wykroczeń. Za co konkretnie i ile grozi mu grzywny? Oto lista:
- Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem w strefie zamieszkania – mandat 1500 zł (recydywa 3000 zł) i 8 punktów karnych
- Przekroczenie dopuszczalnej prędkości – mandat od 50 do 2500 zł (recydywa 5000 zł) i od 1 do 15 punktów karnych
- Naruszenie zakazu postoju w strefie zamieszkania w miejscach innych niż wyznaczone – mandat 100 zł i 1 punkt karny
Warto pamiętać też o tym, że w przypadku drastycznego przekroczenia prędkości w strefie zamieszkania kierowca może stracić też prawo jazdy. I to nie zawsze na 3 miesiące.
- art. 2 pkt 16 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.2023.1047 t.j.)
- art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.2023.1047 t.j.)
- art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.2023.1047 t.j.)
- art. 49 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.2023.1047 t.j.)