Hulajnoga elektryczna na pasach, czyli dziś odpowiemy na dwa ważne pytania. Czy kierujący hulajnogą elektryczną może przejeżdżać po przejściu dla pieszych? Jakie są zasady poruszania się hulajnogą elektryczną na drodze publicznej?
- Czy hulajnogą można jeździć po przejściu dla pieszych?
- Czy hulajnoga elektryczna ma pierwszeństwo na przejeździe dla rowerzystów?
- Czy hulajnoga elektryczna może jechać po chodniku?
- Urządzenie transportu osobistego a przejście dla pieszych
- Urządzenie wspomagające ruch a przejście dla pieszych
Czy hulajnogą można jeździć po przejściu dla pieszych?
W tytule tego materiału napisałem o hulajnodze elektrycznej i pasach. Tylko czy taki pojazd na pasy może wjechać? No właśnie nie. Przejście dla pieszych w głos definicji zapisanej w art. 2 pkt 11 ustawy Prawo o ruchu drogowym jest "powierzchnią (...) przeznaczoną do przekraczania tych części drogi przez pieszych". Kierujący hulajnogą elektryczną bez wątpienia pieszym nie jest. Jak sama nazwa wskazuje, jest kierującym. A hulajnoga jest pojazdem.
Co to zatem oznacza? Mniej więcej tyle, że kierujący chcąc przejechać na drugą stronę jezdni, powinien skorzystać nie z przejścia dla pieszych, a przejazdu dla rowerów czy przejazdu dla pieszych i rowerów. Taka jest bowiem rola tych powierzchni jezdni i wskazuje na to art. 2 pkt 12 ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Złamanie powyższego zapisu oznacza mandat. Kara za naruszenie zakazu jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych wynosi od 50 do 100 zł. Jest jednak jeszcze jeden sposób jej uniknięcia. Kierujący hulajnogą nie może przejechać pojazdem przez pasy, ale może go przez nie przeprowadzić. W takim przypadku staje się pieszym i ma pełne prawo do korzystania z przejścia dla pieszych.
Czy hulajnoga elektryczna ma pierwszeństwo na przejeździe dla rowerzystów?
Wiemy już, że kierujący hulajnogą elektryczną do przejechania na drugą stronę jezdni, powinien użyć przejazdu dla rowerów. Jakie jednak zasady obowiązują w tym miejscu? Te zostały opisane w art. 27 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Zapis ten co prawda mówi o obowiązkach kierowców w stosunku do użytkowników przejazdów. Spokojnie może jednak stanowić wykładnię.
Kierujący pojazdem musi ustąpić pierwszeństwa kierującemu hulajnogą elektryczną, ale dopiero w momencie, w którym znajduje się on na przejeździe. Przed wjechaniem na specjalną przestrzeń wyznaczoną na jezdni, kierujący hulajnogą pierwszeństwa nie ma. Abstrakcja i dyskryminacja? Przecież piesi mają pierwszeństwo jeszcze przed wejściem na pasy... Takiego ograniczenie uprawnień stanowi jednak zapis mocno rozsądny. Bo o ile pieszy może poruszać się z prędkością 4,5 km/h, o tyle hulajnoga elektryczna może się rozpędzić do 50 km/h. Zmienia swoje położenie dużo szybciej od pieszego. Tym samym kierujący mógłby jej po prostu nie zauważyć.
Obecny kształt przepisów jest rozsądny z jeszcze jednego punktu widzenia. Sprawia, że bezpieczeństwo na przejeździe nie jest wyłącznie uprawnieniem kierującego hulajnogą. On staje się za nie współodpowiedzialny. Musi zachować ostrożność przed pojawieniem się na jezdni i powinien uważnie obserwować otoczenie.
Czy hulajnoga elektryczna może jechać po chodniku?
Co do zasady, hulajnoga elektryczna powinna poruszać się po ścieżkach dla rowerzystów. Gdy te nie są wyznaczone, ma prawo... No właśnie, do czego? Aby poznać odpowiedź, należy zajrzeć do przepisów wskazujących zasady ruchu dla rowerów. A te mówią wyraźnie, że:
- w razie braku ścieżki dla rowerzystów, hulajnoga elektryczna powinna wjechać na jezdnię,
- dopiero gdy na jezdni dopuszczony jest ruch z prędkością wynoszącą więcej niż 50 km/h, a do tego okoliczny chodnik ma co najmniej 2 metry szerokości, kierujący może skorzystać właśnie z niego.
Jest opcja, że kierujący hulajnogą elektryczną może jechać chodnikiem. Tyle że to nie oznacza, że staje się pełnoprawnym uczestnikiem ruchu w tym miejscu. Droga dla pieszych to nadal królestwo pieszych. To oni mają tu zatem pierwszeństwo! Kierujący hulajnogą elektryczną musi im zatem ustępować i nie może utrudniać ich ruchu.
Na tym jednak nie koniec. Bo jest również zobowiązany do zachowania szczególnej ostrożności i jazdy z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego. To oznacza mniej więcej tyle, że nie może przekroczyć jakiś 8 km/h. Kierujący hulajnogą elektryczną, który nie zastosuje się do swoich obowiązków podczas jazdy po chodniku, ryzykuje mandatem. Za każde z wykroczeń grozi mu 300 zł grzywny. Oddzielnie będzie karany za nieustąpienie pierwszeństwa, utrudnianie ruchu i zbyt szybką jazdę.
Urządzenie transportu osobistego a przejście dla pieszych
Urządzenie transportu osobistego to według art. 2 pkt 47c ustawy Prawo o ruchu drogowym "pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe". A skoro jest pojazdem, muszą dotyczyć go analogiczne przepisy jak w przypadku hulajnogi elektrycznej. W skrócie nie można przejeżdżać nim po pasach. Trzeba korzystać z przejazdu dla rowerzystów. Poza tym UTO może pojawić się na chodniku, ale raczej w przypadkach wyjątkowych i pod ściśle określonymi zasadami.
W definicję urządzenia transportu osobistego łapie się m.in. elektrycznie zasilana deska, deskorolka, rolki lub wrotki, hoverboardy, monocykle czy urządzenia samobalansujące typu segway.
Urządzenie wspomagające ruch a przejście dla pieszych
Kolejnym pojęciem występującym w polskich przepisach jest urządzenie wspomagające ruch. Jego definicja została zapisana w art. 2 pkt 18a ustawy Prawo o ruchu drogowym. A brzmi ona tak, że jest to "urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, przeznaczone do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni". To zatem m.in. zwykłe hulajnogi, rolki czy deskorolki.
Jak sama nazwa wskazuje, UWR to urządzenie, a nie pojazd. To mocno zmienia jego sytuację prawną. Bo w ten sposób jego użytkownik ma większe pole do popisu. Może przejechać przez jezdnię zarówno po przejściu dla pieszych, jak i przejeździe dla rowerzystów. Z tą jednak różnicą, że gdy użytkownik wybierze płaszczyznę wspólną z pieszymi, nadal to oni będą mieli pierwszeństwo na zebrze.
Tu jednak ważna uwaga. Pieszy w głos art. 26 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym ma pierwszeństwo gdy znajduje się na przejściu dla pieszym lub na nie wchodzi. Osoba korzystająca z urządzenie wspomagającego ruch otrzymuje pierwszeństwo dopiero po wjechaniu na przejście. Wcześniej go nie ma. Nie została ujęta w powyższym zapisie i rozszerzonych uprawnieniach.