- Odebranie prawa jazdy nie tylko za prędkość!
- Odbieranie prawa jazdy za prędkość niezgodne z konstytucją. Jest wyrok TK
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego to efekt wniosku z SN
- Koniec odbierania praw jazd za prędkość? Co oznacza wyrok TK?
Odebranie prawa jazdy nie tylko za prędkość!
W polskim prawie funkcjonują aż dwa przepisy pozwalające na odbieranie kierowcom prawa jazdy na 3 miesiące. Pierwszy dotyczy przypadku, w którym prowadzący rozpędził pojazd w terenie zabudowanym do prędkości przekraczającej o co najmniej 51 km/h dopuszczalny limit na danej drodze. Drugi dotyczy sytuacji, w której w aucie przewożonych jest co najmniej trzech pasażerów ponad limit określony w dowodzie rejestracyjnym pojazdu lub jego pozwoleniu czasowym.
Informacje w sprawie wykroczenia od policji dostaje starosta. I to on podejmuje decyzję o wstrzymaniu uprawnień na okres trzech miesięcy.
Odbieranie prawa jazdy za prędkość niezgodne z konstytucją. Jest wyrok TK
Powyższe przepisy funkcjonują, ale już niedługo. Trybunał Konstytucyjny orzekł bowiem, że nie są zgodne z ustawą zasadniczą. Powód? Jak tłumaczy sędzia TK Piotr Pszczółkowski "Starosta nie dokonuje samodzielnie ustaleń faktycznych co do rzeczywistego przebiegu zdarzenia. Jest związany treścią informacji organu kontroli ruchu drogowego. Treść informacji funkcjonariusza policji korzysta ze swoistego domniemania prawdziwości, które nie może być przez stronę podważone w toku postępowania administracyjnego ws. zatrzymania prawa jazdy."
W skrócie taka forma realizacji przepisów nie daje gwarancji rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zgodnie z zasadami sprawiedliwej i rzetelnej procedury.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego to efekt wniosku z SN
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2022 roku jest pokłosiem wniosku złożonego przez I prezes Sądu Najwyższego Małgorzatę Manowską. To ona we wniosku złożonym w kwietniu 2021 roku poddała w wątpliwość konstytucyjność nowelizacji Kodeksu Karnego z marca 2015 roku. Prezes Manowska pisała w uzasadnieniu m.in. o arbitralnym decydowaniu o zatrzymaniu prawa jazdy przez policję i braku możliwości weryfikacji okoliczności ją uzasadniających przez sąd lub organ administracyjny.
Koniec odbierania praw jazd za prędkość? Co oznacza wyrok TK?
Co dalej? Po opublikowaniu wyroku TK przepisy pozwalające na zabieranie prawa jazdy na 3 miesiące za prędkość i zbyt dużą ilość pasażerów przestaną obowiązywać. A właściwie to powinny przestać obowiązywać. Chyba że TK wyznaczy ustawodawcy czas na zmianę prawa w taki sposób, aby zostały spełnione wszystkie zasady określone przez ustawę zasadniczą. To w pewnym sensie dobra informacja dla kierowców. Gorsza niestety jest taka, że wyrok TK nie do końca działa wstecz. Tak, kierowcy ukarani wcześniej odebraniem prawa jazdy na 3 miesiące mogą się na niego powoływać. Tyle że do uzyskania sprawiedliwości w tym zakresie, muszą wznowić postępowanie. W sytuacji, w której okres kary im minął, to może się mijać z celem.
Aktualizacja: Wyrok Trybunały Konstytucyjnego dotyczący zabierania prawa jazdy za przekroczenie prędkości jest wyrokiem interpretacyjnym. Według wstępnych zapowiedzi nie wykasuje on zatem działania przepisu. A spowoduje dwa skutki. Po pierwsze kierowcy, którzy mają odebrane prawo jazdy, mają szansę na wznowienie postępowania. Ci, którzy dopiero mogą stracić dokument, nie będą przyjmować mandatów. Po drugie ma stanowić informację o konieczności znowelizowania przepisów. Znowelizowania w taki sposób, aby kierujący miał szansę na bardziej sprawiedliwy osąd sytuacji. Żeby decyzja nie była wydawana arbitralnie przez policjanta.