Kompendium: wypożyczalnie aut. Jak wypożyczyć auto, jakie są formalności, na co uważać przy wyborze wypożyczalni?

Podstawową formą działalności dla wypożyczalni aut są tzw. wynajmy krótkoterminowe. Mogą one trwać od jednego dnia (zwykle bowiem stosuje się rozliczenie 24-godzinne) do miesiąca. Wynajem auta na dłużej niż miesiąc jest również możliwy: większość dużych sieci oferuje tzw. wynajem średnioterminowy.

Czy każdy może wypożyczyć samochód?

Nie każdy. Konieczne jest prawo jazdy (wiele firm określa jeszcze minimalny okres posiadania prawa jazdy, np. rok), które musi być ważne przynajmniej do dnia oddania samochodu. Zwykle wymagane jest też okazanie drugiego dokumentu potwierdzającego tożsamość, np. dowodu osobistego lub paszportu. Dzieje się tak, gdyż prawo jazdy w świetle prawa nie jest dokumentem potwierdzającym tożsamość, a jedynie potwierdzającym posiadane uprawnienia do kierowania pojazdem danego typu.

Jak wybrać wypożyczalnię?

Po pierwsze, musimy sprawdzić, jakie mamy możliwości - jakie sieci/firmy są dostępne w miejscu do którego się udajemy. Na największych lotniskach w Europie i w Ameryce Północnej obecność placówki jednej z dużych sieci wypożyczalni (Avis, Hertz, Europcar) to norma. Sieci te współpracują często z liniami lotniczymi, dlatego stali klienci danej linii mogą liczyć w konkretnej wypożyczalni na zniżki.

Tak naprawdę to najważniejszym kryterium powinna być dla nas cena. W internecie działa mnóstwo wyszukiwarek i porównywa rek cen, dzięki którym bardzo łatwo znajdziemy najlepszą ofertę. Możemy tez "pójść na żywioł" i udać się do jednej z małych wypożyczalni, które w popularnych destynacjach turystycznych są prawie na każdej ulicy. To tam właśnie znajdziemy najatrakcyjniejsze cenowo oferty wynajmu aut. Uwaga jednak na małe wypożyczalnie: może się zdarzyć, że podsunięta nam do podpisania umowa wynajmu będzie zawierała dla nas bardzo niekorzystne warunki.

Jak dokonać rezerwacji?

Rezerwację przez internet jako pierwszy wprowadził w 2008 roku Hertz. Obecnie usługę tą oferują praktycznie wszystkie liczące się wypożyczalnie aut, na których stronie internetowej możemy precyzyjnie określić datę i godzinę odbioru i oddania auta. Wybierzemy też konkretny model auta i dodatkowe usługi (ubezpieczenie, możliwość prowadzenia auta przez drugiego kierowcę etc.). Małe i tanie lokalne wypożyczalnie mogą nawet nie być obecne w internecie: znajdziemy je w przewodnikach turystycznych czy na forach internetowych.

Rezerwację auta możemy też przeprowadzić za pośrednictwem biura podróży, z którym udajemy się na wakacje. Będzie to nas kosztowało trochę drożej, ale wszystkie formalności zostaną załatwione za nas, a biuro poprowadzi nas „za rączkę” aż do momentu odebrania auta.

Ile to kosztuje?

Ceny w wypożyczalniach zależą od bardzo wielu czynników. Ceny zaczynają się już od około 25 euro za dzień i zależą po pierwsze od typu samochodu (małe auta miejskie są najtańsze, luksusowe limuzyny i auta terenowe najdroższe), od czasu wynajmu (im dłużej, tym na większe zniżki możemy liczyć), a nawet od lokalizacji placówki. Na lotniskach zwykle jest drożej o około 10 procent, choć może się okazać, że taniej będzie wypożyczyć samochód na lotnisku zamiast płacić za przejazd do miasta i tam dopiero wypożyczyć auto. Np. w sieci Europcar wynajem auta w biurze na lotnisku skutkuje doliczeniem 12 procent do dziennej ceny wynajmu.

Ważny jest też wiek kierowcy. Np. w przypadku sieci Avis wypożyczający musi mieć minimum 21 lat, przy czym im niższy wiek, tym większa jest cena (dopłata za dzień dla młodego kierowcy może wynieść nawet 5 euro, przy czym zwykle ustalane są stawki maksymalne na cały okres wynajmu, np. 25 euro).

Więcej: serwis Auto w podróży

Warto też sprawdzić, czy np. nasza karta kredytowa, lojalnościowa lub klubowa nie gwarantuje nam zniżek w danej sieci.

Mniejsze, lokalne wypożyczalnie zazwyczaj gwarantują niższe ceny wynajmu niż wielkie renomowane sieci. Mają też swoje wady: mniejsze floty (czasem liczące tylko kilka-kilkanaście aut), brak możliwości rezerwacji online za pomocą automatycznego systemu (rezerwacji można dokonać telefonicznie, czasem wystarczy też email), a także mniejszy profesjonalizm obsługi.

Cena może być też niższa, jeżeli rezerwacji dokonamy odpowiednio wcześniej. Atrakcyjne zniżki możemy też znaleźć w wypadku wypożyczania małych aut na weekend (minivany i SUV-y są wtedy zwykle droższe).

Umowa

Umowa najmu samochodu jest zwykłą umową cywilnoprawną. Należy upewnić się, że precyzyjnie określono w niej obie strony, termin wynajmu, numer rejestracyjny i/lub VIN samochodu, a także wszelkie dodatkowe warunki. Każdą umowę bez wyjątku trzeba dokładnie przeczytać przed podpisaniem, przy czym niekorzystne lub niezgodne z prawem zapisy raczej nie mają szans pojawić się przy wynajmie auta z dużej międzynarodowej sieci, która nie może sobie pozwolić na utratę reputacji. Uważać bardzo trzeba za to na małe lokalne wypożyczalnie.

W Polsce umowy najmu są regulowane Kodeksem Cywilnym, według którego roszczenia z tytułu najmu (np. nie płacenie czynszu) przedawniają się po trzech latach. Umowy podpisywane za granicą są umocowane w lokalnym systemie prawnym.

Umowę należy wozić zawsze ze sobą, daje nam bowiem prawo do użytkowania samochodu nie będącego naszą własnością.

Więcej o prawnej stronie najmu samochodu: Najem samochodu

Jak możemy zapłacić?

W przypadku dużych sieci zwykle konieczna jest karta kredytowa (nie debetowa, czyli bankomatowa!) – nawet do dokonania samej rezerwacji. Jest ona dla wypożyczalni gwarancją, że w razie nie stawienia się po odbiór auta lub w przypadku uszkodzeń zostanie pobrana odpowiednia opłata. Jeśli korzystamy z karty kredytowej, wypożyczalnia może zablokować na niej kaucję w odpowiedniej wysokości.

Niektóre sieci oferują też możliwość zapłacenia z góry przelewem bankowym. Wiąże się to jednak z koniecznością podpisania pisemnego zobowiązania do pokrycia szkód/dodatkowych kosztów które wynikły w czasie użytkowania wypożyczonego auta.

Mniejsze wypożyczalnie w miejscowościach wakacyjnych zwykle przyjmują gotówkę lub karty debetowe. W takim wypadku należność jest zwykle pobierana z góry.

Jak odebrać auto?

To akurat bardzo proste. Jeśli mamy potwierdzenie rezerwacji, warto jest mieć je ze sobą, skróci to czas oczekiwania (pracownik wypożyczalni łatwiej odnajdzie naszą rezerwację w systemie komputerowym). Okazujemy niezbędne dokumenty (prawo jazdy i drugi dokument tożsamości zwykle wystarczy), podpisujemy na miejscu umowę wynajmu na czas określony, odbieramy kluczyki i dokumenty i w drogę.

Można też zażyczyć sobie odbioru samochodu w innym miejscu niż placówka. To popularna forma zwłaszcza na wakacjach: rezerwujemy samochód, który jest dostarczany np. do naszego hotelu i tamże odbierany. Formalności załatwiane są również na miejscu, jednak za taką usługę zapłacimy dodatkowo, zwykle kilkanaście euro.

Możliwe jest też odebranie auta w placówce poza normalnymi godzinami pracy. Pobierana jest za to dodatkowa opłata, np. w Europcarze wynosi ona 16 euro.

Przy odbiorze koniecznie przeprowadźmy inspekcję auta: czy stan licznika zgadza się z tym na umowie, czy auto nigdzie nie jest uszkodzone (a jeśli jest, to czy odpowiednia adnotacja znajduje się w umowie), czy zgadza się termin najmu na umowie.

Sprawdźmy też wszystkie elementy eksploatacyjne: czy opony są w dobrym stanie (z bieżnikiem o grubości powyżej 1,8 milimetra), czy jest odpowiednia ilość płynu hamulcowego i chłodniczego, czy na desce rozdzielczej nie zapalają się lampki informujące o awariach i błędach. Pamiętajmy: płacimy za wypożyczenie w 100% sprawnego i bezpiecznego auta. Upewnijmy się, że takie jest.

Do której godziny należy oddać auto?

Ważne, aby oddać auto najpóźniej do godziny, kiedy je wypożyczyliśmy. Jeśli wypożyczyliśmy auto o 10 rano, oddajmy je maksymalnie do 10 rano, inaczej wypożyczalnia może naliczyć nam dodatkową opłatę za rozpoczęty następny dzień.

Jakie możemy wypożyczyć samochody?

W wypożyczalniach dostępne są właściwie pojazdy wszystkich dostępnych na rynku marek. Ważniejszy jest jednak segment, do jakiego przynależy auto, jest to bowiem podstawowy wyznacznik ceny wypożyczenia auta za jeden dzień.

W krajach o ciepłym klimacie warto jest zrezygnować z auta lepszej klasy na rzecz klimatyzacji. Np. w Grecji lepiej jest wybrać małego Fiata Pandę z klimatyzacją niż terenowe Suzuki Jimny jej pozbawione.

• Segment A: małe auta miejskie typu Renault Twingo, Fiat Panda czy Toyota Aygo. Dla dwóch osób z małą ilością bagażu wystarczy. Najtańsza opcja, dobra na stacjonarne wakacje.
• Segment B: tutaj znajdziemy auta takie jak Renault Clio, Toyota Yaris czy Skoda Fabia. W większości przypadków są to auta które wystarczą do transportu czterech osób we względnym komforcie bez wielkich kosztów.
• Segment C: auta kompaktowe, Renault Megane, Ford Focus, Toyota Corolla/Auris. Od tego punktu zaczyna się „wypożyczalniowa ekstrawagancja”.
• Segment D i wyżej: tutaj znajdziemy auta klasy średniej i wyższej, w tym również marki premium takie jak BMW, Audi czy Mercedes. W ofercie wypożyczalni są też rodzinne minivany, pojemne SUVy, a nawet vany typu Renault Scenic.

Limity kilometrów i inne ograniczenia

Limit kilometrów zależy od konkretnej wypożyczalni. Nie ma tu reguły: możemy wypożyczyć auto w jednym kraju bez limitu kilometrów, a w innym (ta sama firma!) możemy spotkać się z dziennym limitem 100 kilometrów, gdzie każdy dodatkowy kilometr będzie kosztował np. 50 eurocentów.

Na przykład w 2010 roku Hertz, znany z umów pozbawionych zapisu o limicie kilometrów, wprowadził w Arabii Saudyjskiej miesięczny limit 4000 km z powodu ogromnej ilości klientów którzy używali wypożyczonych aut do codziennego poruszania się miedzy pracą a domem.

Należy też zwrócić uwagę czy nie ma innych ograniczeń. Na przykład wypożyczalnie zabraniają korzystania z promów, nawet jeśli nie przekraczamy granic państwowych.

Limit kilometrów wynika głównie z faktu, że wypożyczalnie muszą dokładnie zaplanować co dzieje się z autem od momentu ich zakupienia/wyleasingowania aż do momentu wyłączenia auta z floty. Auta mogą być użytkowane na przykład przez dwa lata, przy założeniu, że auto będzie pokonywać około 2 tysięcy kilometrów miesięcznie. Po dwóch latach auto z przebiegiem 48 tysięcy kilometrów jest sprzedawane. Zbytnie wyeksploatowanie auta obniża jego wartość przy odsprzedaży.

Ubezpieczenie

Ubezpieczenie samochodu to właściwie najważniejszy element umowy. Każde auto jest ubezpieczone od Odpowiedzialności Cywilnej. Zwykle też wypożyczalnia wlicza w cenę podstawowy pakiet dodatkowego ubezpieczenia, który w teorii powinien zabezpieczyć nas np. przypadkowym uszkodzeniem auta.

W praktyce jednak ubezpieczenie zawarte w podstawowej cenie nie chroni nas przed wieloma kosztownymi zdarzeniami. Np. w przypadku aut wypożyczanych na wakacje, w cenie jest ubezpieczenie od uszkodzeń karoserii (przypadkowe obtarcia na parkingu), lecz już ubezpieczenie podwozia nie. Oznacza to, że np. po uszkodzeniu zawieszenia na dziurawej drodze za naprawy będziemy musieli zapłacić sami. Zwykle dodatkowe pakiety ubezpieczeniowe kosztują nas dodatkowe kilka euro dziennie, warto jednak je wydać i mieć święty spokój.

Przy wypożyczaniu aut dostępne są następujące pakiety ubezpieczeniowe:

• WUG – ubezpieczenie na koła, podwozie i szyby. Często jest wliczone w cenę.
• CDW (Collision Damage Waiver)  -  ubezpieczenie od uszkodzenia samochodu, do określonego limitu kwotowego,
• PAI (Personal Accident Insurance) – ubezpieczenie od skutków wypadku dla wszystkich osób podróżującym samochodem, do określonego limitu kwotowego,
• Super CDW (SCDW) – redukcja odpowiedzialności do minimum
• TP (Theft Protection) - od kradzieży
• Super PAI (SPAI) - ubezpieczenie dodatkowe do kwoty wyższej niż PAI
• Super TPW (STPW) - redukuje lub znosi całkowicie udział własny w przypadku kradzieży samochodu lub jego części

Możliwe jest, że jeden (lub więcej) dodatkowych pakietów ubezpieczeniowych dostępne jest za pośrednictwem naszego banku, dla posiadaczy kart kredytowych. Oferta ta może się okazać bardziej korzystna niż ta którą przedstawi nam wypożyczalnia.

Paliwo

Za paliwo płaci klient. Samochód odbieramy zatankowany do pełna (jeśli nie jest, zwróćmy na to uwagę pracownikowi wypożyczalni) i w takim samym stanie go oddajemy. Jeśli bardzo się spieszymy i nie mamy już czasu zatankować auta do pełna, to możemy go oddać np. z połową baku. Problem w tym, że wtedy za każdy brakujący litr paliwa wypożyczalnia policzy sobie dodatkową opłatę manipulacyjną. W przypadku Europcar jest to nawet 1,8 euro za litr paliwa.

Wyjazd poza granicę kraju

Szczegółowe warunki wyjazdu wypożyczonym autem poza granicę kraju w którym go wypożyczyliśmy określa wypożyczalnia. Zwykle nie ma z tym problemu, pod warunkiem, że wyjeżdżamy autem do kraju w którym obecna jest dana firma. Możemy nawet uzgodnić oddanie auta w innym kraju niż w którym je wypożyczyliśmy, to jedna z zalet międzynarodowych sieci z dużą ilością placówek. Oczywiście dodatkowo za to zapłacimy, nawet kilkaset do tysiąca euro.

A co z mandatami?

Korzystając z wypożyczonego auta obowiązują nas te same zasady co wszystkich. Auto jest zarejestrowane na wypożyczalnię, więc ewentualne zdjęcia z fotoradarów w pierwszej kolejności są wysyłane tam. Wypożyczalnia wtedy poinformuje policję kto wtedy użytkował auto. Mandat wystawiony za granicą jest przez policję danego kraju trudny do ściągnięcia, musimy być jednak przygotowani na to, że dodatkową opłatę za mandat naliczy nam również… wypożyczalnia.

Telefon alarmowy

Przy wypożyczaniu samochodu otrzymujemy też numer telefonu alarmowego, pod który należy zadzwonić w razie wypadku bądź awarii auta.

Jakie są wypożyczalnie?

Na całym świecie istnieje wiele tysięcy różnych firm i większych sieci oferujących usługi wypożyczania samochodu. Do największych należą:

• Hertz – jedna z największych na świecie firm oferująca usługi wynajmu aut. Powstała w 1918 roku w USA. Oferuje usługi w 147 krajach świata. To nieco mniej niż drugi Avis, Hertz jednak posiada aż 8100 stacji wynajmu. W 2008 roku firma jako pierwsza dała klientom możliwość załatwiania formalności związanych z wypożyczeniem auta przez Internet.
• Europcar – europejska firma, założona w Paryżu w 1949 roku. Dysponuje flotą 250 tysięcy aut oferowanych w 3000 placówkach w 160 krajach na całym świecie. To chyba najlepiej znana i rozpoznawana europejska marka wypożyczalni samochodów.
• Avis – amerykańska firma powstała w 1946 roku. Obecnie działa w 170 krajach świata. Flota samochodów liczy ponad 350 tysięcy aut, dostępnych w ponad 500 placówkach. Firma korzysta z aut General Motors (Chevrolet i Cadillac), a także Forda i Toyoty. Avis współpracuje z około 50 liniami lotniczymi, na zniżki mogą liczyć klienci m.in. Polskich Linii Lotniczych Lot, niemieckiej Lufthansy, British Airways, Air France, duńskiego KLMu. W Europie biura Avisu można znaleźć na ponad 120 lotniskach.
• Budget – amerykańska „niskobudżetowa” sieć wypożyczalni, której właścicielem jest Avis.
• Auto Europe – firma powstała w 1954 roku w USA, jej priorytetem tej firmy jest wynajem aut na wakacje. Jest zaliczana do ścisłej czołówki wypożyczalni aut, na całym świecie ma ponad 7 tysięcy placówek.
• CarDelMar – założona w 2005 roku firma, dysponuje 2 tysiącami placówek. Współpracuje z m.in. Avisem i Europcarem.
• eMietwagen – europejski broker wynajmu samochodów działający w 20 krajach na całym świecie. Współpracuje z wielkimi sieciami wypożyczalni, dysponując 4000 placówkami. Specjalnością eMietwagen są auta tańsze, przeznaczone do wynajmu przez osoby o mniej zasobnym budżecie.
• Holiday Autos – kolejny broker, tym razem specjalizujący się w wynajmie aut w regionach wakacyjnych. Posiada 5000 placówek w ponad 100 krajach na całym świecie.