Wśród wielu czujników montowanych w samochodach znajdziemy czujnik położenia przepustnicy, inaczej nazywany potencjometrem przepustnicy lub czujnikiem otwarcia przepustnicy. Montowany jest w układzie dolotowym. Może być samodzielnym czujnikiem wpinanym za pomocą złącza w korpus przepustnicy, ale także elementem zintegrowanym z przepustnicą.
W drugim przypadku może okazać się, że koszt wymiany może przekroczyć nawet 1500 zł. Jeżeli posiadamy model samochodu, do którego na rynku dostępny jest sam czujnik, koszt zakupu części może nas wynieść od 50-600 zł w zależności od wybranego producenta części i modelu naszego auta.
Zobacz też: Jak podłączyć poprawnie amperomierz i woltomierz w samochodzie?
Jakie objawy daje uszkodzony TPS?
Objawy, które mogą wskazywać na uszkodzony czujnik położenia przepustnicy mogą być dla nas mylące i niejednoznacznie wskazywać na ten element. Są to najczęściej zmiany obrotów i szarpnięcia podczas przyśpieszania lub zmniejszania prędkości. Gdy zdejmujemy nogę z pedału przyśpieszenia, silnik może pozostać na wyższych obrotach, a następnie gwałtownie je obniżyć. Również podczas przyśpieszania samochód może robić to niejako skokowo. Dzieje się tak, ponieważ stopień otwarcia przepustnicy ma wpływ na ilość dawkowanego paliwa potrzebnego do wytworzenia odpowiedniej mieszanki paliwowo - powietrznej. W przypadku nieprawidłowych wskazań z czujnika przepustnicy ilość wtryskiwanego paliwa może być zbyt mała, co w efekcie będzie skutkowało nierównomierną pracą silnika. Innymi objawami mogą być problemy z uruchomieniem samochodu, a także podwyższone spalanie.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Jak diagnozować sprawność czujnika?
Zobacz też: Napęd 4x4 - jakie rozwiązania oferują producenci?
Wskazane wyżej objawy mogą oznaczać także awarię innych czujników oraz podzespołów. Zanim zdecydujemy się na wymianę czujnika, sprawdźmy napięcia i zmiany rezystancji. Złącza czujników są wykonane w różnych systemach. Znajdziemy między innymi konstrukcje trzypinowe, czy też pięciopinowe. Jeden z pinów to masa, jeden odpowiada za zasilanie, inne piny przesyłają sygnał wynikowy z czujnika. W instrukcji technicznej sprawdźmy, za co odpowiadają poszczególne piny w czujniku naszego samochodu. Napięcie zasilania powinno wynosić 5V. Natomiast, kiedy mierzymy napięcie lub rezystancję zmieniając położenie przepustnicy, powinniśmy spodziewać się liniowego przyrostu pomiędzy 0,5-5V (w przypadku mierzenia rezystancji wartości będą inne dla różnych typów czujników). Ważne jest natomiast to, aby wartości zmieniały się liniowo i proporcjonalnie do wychylenia czujnika. Nagłe przeskoki wartości oznaczają, że oporowa warstwa potencjometru jest zużyta, czyli po prostu wytarta. Czujnik należy w tym przypadku wymienić.
Czujniki położenia przepustnicy są nierozbieralne. Regeneracja poprzez rozklejanie i natryskiwanie preparatów przeznaczonych do potencjometrów, co prawda może przynieść efekt. Jednak trudno określić trwałość takiego rozwiązania. Ten sposób regeneracji jest dobry jedynie przy mniej obciążonych potencjometrach (np. radia). Potencjometr czujnika pracuje właściwie nieustannie – a przynajmniej tak często, jak dodajemy i ujmujemy gazu. Ponowne problemy mogą wystąpić już po kilku dniach eksploatowania samochodu.
Zobacz też: Elastyczność silnika: co to oznacza?
Regulacja czujnika przepustnicy
Czy czujnik otwarcia przepustnicy powinien być wyregulowany? Wprawdzie istnieje takie pojęcie, jak regulacja, czy też adaptacja czujnika położenia przepustnicy, ale czasem nie musimy nawet o niej pamiętać. W zależności od marki i modelu samochodu odbywa się to w diametralnie różny sposób. Czasem jest to po prostu pozostawienie samochodu przez kilka minut na wolnych obrotach. W innym przypadku czujnik wyregulujemy, przymykając przepustnicę kluczem imbusowym, a następnie przy zamkniętej przepustnicy mierząc jego napięcia na pinach sygnału i masy. Wymagane napięcie jest określone przez producenta. Istnieją także modele, które do wykonania regulacji muszą zostać wprowadzone w tryb testu, a do sprawdzania końcowych ustawień będą potrzebne szczelinomierze.
Zobacz też: Czy istnieją silniki pięciosuwowe?
Czujnik położenia przepustnicy może powodować objawy zbliżone do niesprawnego zaworu EGR (np. szarpanie silnikiem podczas przyśpieszania). Innym powodem takich objawów mogą być również niesprawne świece lub przewody zapłonowe, a także zabrudzona/uszkodzona przepustnica.