Zasada kumulacji świadczeń oznacza, że posiadacz polis na życie lub ubezpieczeń NNW może otrzymać zsumowane zadośćuczynienie z kilku firm. Zatem wyższa składka przekłada się na większą rekompensatę po wypadku. Taka sama zasada nie dotyczy polis majątkowych (w tym ubezpieczeń OC dla kierowców oraz ubezpieczeń Autocasco -> ich wysokość obliczyć za pomocą kalkulatora Ubea.pl). Posiadacz wspomnianych ubezpieczeń, co do zasady nie powinien otrzymać odszkodowania większego niż wartość szkody (nawet jeśli zapłacił dwie składki). W związku z powyższym, podwójne ubezpieczenie jest nieopłacalne ekonomicznie, jeżeli dotyczy polis innych niż życiowe i NNW. W dodatku, pobranie podwójnego świadczenia za szkodę majątkową może narazić kierowcę na konsekwencje karne.
Mimo zmiany przepisów problem podwójnego OC jest powszechny
Kwestia podwójnego ubezpieczenia komunikacyjnego, najczęściej dotyczy obowiązkowych polis OC dla posiadaczy pojazdów mechanicznych. Po zmianach prawnych, które obowiązują od 11 lutego 2012 roku, łatwiej można pozbyć się drugiego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ale to nie oznacza, że wszyscy kierowcy korzystają z takiej możliwości.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Po zmianach ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z 11 lutego 2012 r. kierowca może łatwiej pozbyć się niepotrzebnej polisy OC.
Podwójne ubezpieczenie OC może występować, jeżeli poprzednia polisa przeszła na kierowcę po zakupie pojazdu, a później zostało opłacone inne ubezpieczenie. W takiej sytuacji, nowy właściciel pojazdu może w dowolnym czasie wypowiedzieć umowę ubezpieczenia, którą „odziedziczył” po sprzedającym (patrz artykuł 31 ustęp 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych). Prawo do rozwiązania umowy niepotrzebnego OC przysługuje kierowcy również wtedy, gdy niechciane ubezpieczenie odnowiło się automatycznie po upływie roku (patrz artykuł 28a ustęp 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).
ZWRÓĆ UWAGĘ: Prawo do wypowiedzenia umowy niepotrzebnej polisy OC przysługuje kierowcy, jeżeli to ubezpieczenie odnowiło się automatycznie po roku lub zostało przejęte po poprzednim właścicielu pojazdu.
Warto nadmienić, że ustawowe restrykcje i zasady dotyczą tylko ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kierowców. Przepisy nie przewidują konieczności zapewnienia ciągłej ochrony z tytułu polisy Autocasco. W związku z powyższym, kierowca bez żadnych ograniczeń może wypowiedzieć umowę pierwszego lub drugiego ubezpieczenia AC.
Zobacz też: Czy warto zakupić samochodowe OC na spółkę z rodzicami?
ZWRÓĆ UWAGĘ: Zasady ustanowione przez ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych, nie dotyczą dobrowolnych polis Autocasco dla kierowców.
Dwaj ubezpieczyciele będą tak samo odpowiadać za szkody z OC
Zgodnie z artykułem 824 indeks 1 paragraf 1 kodeksu cywilnego, odszkodowanie z ubezpieczeń majątkowych (tzn. innych niż polisy na życie i polisy NNW), nie powinno być wyższe od wartości poniesionej szkody. Inne zasady może wprowadzać tylko umowa przynajmniej jednego z zawartych ubezpieczeń. Takie dodatkowe klauzule, w praktyce są jednak bardzo rzadkie. Zasada określona w art. 824 indeks 1 paragraf 1 zapobiega sytuacji, w której szkoda byłaby majątkowo korzystna dla poszkodowanego (wartość skumulowanych odszkodowań > wartość szkody). Wspomniana sytuacja, zachęcałaby wiele osób do umyślnego powodowania wypadków i wyłudzania odszkodowań.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Co do zasady, odszkodowanie z tytułu ubezpieczeń majątkowych nie może być wyższe od wartości szkody. Taka reguła jest możliwa do stosowania, gdyż szkody majątkowe wycenia się łatwiej, niż szkody osobowe.
Spore znaczenie ma także zasada określona w art. 824 indeks 1 paragraf 2. Zgodnie ze wspomnianym przepisem, każdy ubezpieczyciel odpowiada za szkodę proporcjonalnie do wysokości sumy ubezpieczenia obejmującego to samo ryzyko. Tak więc w przypadku podwójnej polisy AC, dwaj ubezpieczyciele wspólnie „złożą” się na odszkodowanie, a ich udział w wypłacie będzie proporcjonalny do stosunku między sumami ubezpieczenia. Jeżeli chodzi o podwójne polisy OC dla kierowców, to sprawa jest prostsza, bo każde takie ubezpieczenie posiada minimalną sumę ustaloną ustawowo (patrz artykuł 36 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych). W praktyce, zakłady ubezpieczeń nie ubezpieczają odpowiedzialności kierowcy samochodu osobowego na kwotę inną niż 5 mln euro (szkody osobowe dla jednego wypadku) i 1 mln euro (szkody majątkowe dla jednego wypadku). Ze względu na równość sum ubezpieczenia z tytułu OC dla kierowców, każdy ubezpieczyciel będzie w identycznej proporcji odpowiadał za szkodę. Rozliczenie między zakładami ubezpieczeń może mieć formę regresu (tzn. jeden z nich wypłaci całe odszkodowanie, a później zażąda od drugiego zwrócenia połowy tej kwoty). Taką zasadę potwierdził Sąd Najwyższy w uchwałach z 13 maja 2016 r. (sygnatura akt III CZP 11/16 i III CZP 16/16).
ZWRÓĆ UWAGĘ: W przypadku ubezpieczeń majątkowych (w tym OC dla kierowców i Autocasco), każdy z ubezpieczycieli odpowiada proporcjonalnie do umownej sumy ubezpieczenia.
Osoba posiadająca podwójne lub wielokrotne ubezpieczenie, powinna powiadomić o tym fakcie wszystkie zainteresowane strony. Ta zasada jest szczególnie istotna w przypadku ubezpieczeń nieobjętych publiczną ewidencją (np. Autocasco). W tym kontekście warto pamiętać, że pobranie odszkodowania większego niż wartość szkody, bywa kwalifikowane jako przestępstwo z artykułu 286 § 1 kodeksu karnego i jest zagrożone karą więzienia od 6 miesięcy do 8 lat.
ZWRÓĆ UWAGĘ: Osoba posiadająca wielokrotne ubezpieczenie AC, powinna powiadomić o tym fakcie każdego z odpowiadających ubezpieczycieli.
Źródło: Ubea.pl