Jak analizować umowę leasingu?

Finansujący nie odpowiada wobec korzystającego za przydatność rzeczy do umówionego użytku, tak więc to przedsiębiorstwo dobiera auto według aktualnych potrzeb i celów. Do firmy leasingowej nie można mieć również pretensji za wady pojazdu, chyba że powstały one na skutek okoliczności, za które finansujący ponosi odpowiedzialność. To bardzo ważne w aspekcie ewentualnych reklamacji dotyczących złego działania pojazdu, ewentualnych rys, itp. Ponadto z chwilą zawarcia przez finansującego umowy ze sprzedającym, na korzystającego przechodzą uprawnienia z tytułu wad samochodu, przysługujące finansującemu względem sprzedającego, z wyjątkiem uprawnienia odstąpienia przez finansującego od umowy ze sprzedającym.

Terminy bez zmian

Jeżeli pojazd nie zostanie wydany korzystającemu w ustalonym terminie na skutek okoliczności, za które ponosi on odpowiedzialność, umówione terminy płatności rat pozostają niezmienione. Jednym słowem firma użytkująca samochody odpowiada nie tylko za wybór marki, czy modelu, ale także za wybór dostawcy. W tym zakresie sytuacja jest analogiczna do tej, kiedy decydujemy się na sfinansowanie zakupu ze środków własnych lub z kredytu. Warto na to zwrócić uwagę, ponieważ w powszechnej świadomości może funkcjonować przekonanie, że skoro ktoś inny niż on sam nabywa przedmiot, czyni to na swoje ryzyko.

Zobacz też: Car Fleet Management - dlaczego warto skorzystać z usługi CFM?

Dlatego przed podpisaniem umowy leasingu należy dobrze zapoznać się z warunkami na jakich zostaje nabyty samochód lub ich cała partia, gdy wymieniamy większą część parku maszyn. Taki wgląd w treść umowy jest jak najbardziej możliwy, ponieważ finansujący musi korzystającemu razem z autem wydać odpis umowy ze zbywcą lub odpisy innych posiadanych dokumentów dotyczących tej umowy. A już w szczególności odpis dokumentu gwarancyjnego co do jakości auta, otrzymanego od zbywcy lub producenta.

Znakomita większość dostawców i producentów z branży motoryzacyjnej ma w swojej ofercie propozycje sfinansowania umowy zakupu pojazdu w formie leasingu. Dobra współpraca pomiędzy firmą leasingową, a dostawcą najczęściej skutkuje podniesieniem jakości świadczonej usługi, a finalnym beneficjentem takiej kooperacji będzie klient końcowy, czyli decydent o korzystaniu z samochodów służbowych.  

Kursy walut

Kolejnym ważnym dla korzystającego źródłem informacji jest sama umowa leasingu. To w jej ogólnych warunkach znajdziemy nasze zobowiązania i uprawnienia dotyczące poszczególnych etapów związanych z zawarciem, realizacją i zakończeniem umowy. Czytając ogólne warunki warto zwrócić szczególną uwagę na to w jaki sposób jest kalkulowana podstawa naliczania rat leasingowych, czyli tzw. cena zakupu przedmiotu leasingu. Czy to sama wartość przedmiotu wynikająca z faktury, czy występują jeszcze inne składowe, jakie to elementy i z czego wynikają? Czy też ostateczna wartość jest uzależniona od zmian kursów walut itp. wszelkich czynników, które mogą wpłynąć na ostateczną wartość przedmiotu, ponieważ między innymi od tego będzie zależna wysokość spłacanych zobowiązań.

Zobacz też: Co to jest faktoring i kiedy się go stosuje?

Przy umowach denominowanych w walutach obcych należy pamiętać o tym, że jeżeli nie mamy przychodów w analogicznej walucie do tej z umowy leasingu, ponosimy ryzyko związane ze zmianą kursów w czasie, co nie zawsze musi być kompensowane przez niższe stopy procentowe notowane na rynku dla danej waluty. Jeżeli zdecydujemy się na umowę denominowaną w walucie obcej, warto zwrócić uwagę na to po jakim kursie (wg jakich zasad) rozliczane będą nasze zobowiązania. Najczęściej ich wysokość jest ponadto uzależniona od zmian stóp procentowych - powinniśmy więc zapoznać się z zasadami ich naliczania.

Ważne ubezpieczenie

Bardzo ważną kwestią dotykającą umowy leasingu jest ubezpieczenie przedmiotu leasingu. Możemy otrzymać do używania przedmiot już ubezpieczony przez finansującego i wówczas jego koszt zostaje wliczony w raty leasingowe. Druga opcja ma miejsce, gdy sami wybieramy ubezpieczyciela i po zaakceptowaniu naszej decyzji przez finansującego, płacimy składki odrębnie naliczane w stosunku do czynszu leasingowego. W każdym jednak z tych przypadków warto zapoznać się z warunkami na jakich rozliczane będą ewentualne szkody, w szczególności te, których efektem będzie utrata pojazdu, czy to w skutek szkody całkowitej, czy kradzieży.

Zobacz też: Jakie korzyści daje karta paliwowa?

W każdym z tych przypadków nasze zobowiązania umowne nie wygasają, a ich ostateczna wysokość może być zależna od warunków rozliczenia odszkodowania, na jakie się zdecydujemy podpisując umowę leasingu. Jak pokazują badania marketingowe rynku przedsiębiorstw, to właśnie utrata przedmiotu, niekoniecznie w skutek kradzieży, jest uznawana za główną wadę leasingu. Zgodnie z postanowieniami Kodeksu cywilnego korzystający musi płacić raty w umówionych terminach.

Jeżeli firma dopuszcza się zwłoki z zapłatą co najmniej jednej raty, finansujący powinien wyznaczyć na piśmie korzystającemu odpowiedni termin dodatkowy do zapłacenia zaległości z zagrożeniem, że w razie upływu czasu, w którym muszą zostać uregulowane należności, może on wypowiedzieć umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym. Chyba że strony uzgodniły termin wypowiedzenia. Oczywiście istnieje szansa, by w umowie leasingu znalazły się korzystniejsze postanowienia od tych kodeksowych, warto o tym pamiętać przed parafowaniem porozumienia.

Cesja na inny podmiot

Bez względu jednak na wszystko, nie wywiązywanie się z zobowiązania może spowodować wypowiedzenie umowy przez finansującego. W efekcie finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie firma leasingowa uzyskała wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu. Często mamy do czynienia z sytuacją, w której zagospodarowanie przedmiotu leasingu poprzez jego sprzedaż lub ponowny leasingu pozytywnie wpływa na zmniejszenie poziomu zobowiązań. Dlatego też w ogólnych warunkach zazwyczaj pojawia się zobowiązanie korzystającego do zwrotu przedmiotu leasingu w przypadku wypowiedzenia umowy przed terminem.

Zobacz też: Optymalizacja trasy, a czas dojazdu do celu

Przez wiele lat w przypadku niemożności wywiązania się z zobowiązań umownych powszechną praktyką było cedowanie swoich praw i obowiązków na inny podmiot. Takie działania wpływały bardzo pozytywnie na zmniejszenie poziomu kosztów windykacji w stosunku do podmiotów, u których pojawiły się problemy płatnicze. Jednak ta praktyka została na wiele lat zablokowana wskutek wydawanych interpretacji przez ministra finansów, a także orzeczeń organów skarbowych. Mamy nadzieję, że wydany niedawno wyrok NSA w tego typu sprawie, dopuszczający dokonywanie cesji w ramach umowy leasingu, spowoduje zmianę w podejściu organów skarbowych do tego typu zdarzeń. To niewątpliwie wpłynie na istotne zwiększenie bezpieczeństwa podatników w obrocie gospodarczym.

Łatwość dostępu

Analizując ogólne warunki warto, abyśmy zwrócili uwagę na samo końcowe rozliczenie umowy, a przede wszystkim na terminy w jakich mamy prawo zrealizować opcję wykupu przedmiotu leasingu. Wartość, po której wykupujemy pojazd po okresie leasingu jest co do zasady niższa od wartości rynkowej tego pojazdu. Jeżeli nie zrealizujemy tej opcji w czasie przewidzianym umową, to pozostanie nam nabyć ten przedmiot po cenie rynkowej.

Leasing jest podobnie jak kredyt usługą finansową, ale różni się tym, że zawiera w sobie elementy usługi dzierżawy. Te właśnie cechy sprawiają jego łatwość dostępu, szczególnie jeśli chodzi o samochody. Pojazdy mające bardzo dobrze zorganizowaną sytaucje jeśli chodzi o rynek wtórny, gdyż istnieje kilka sposobów odsprzedaży aut. Mamy zatem do czynienia z doskonałą współpracą pomiędzy firmami leasingowymi a dealerami i producentami, co niewątpliwie dodatkowo wpływa na możliwość stosowania uproszczonych procedur przy ocenie wniosku leasingowego i zmniejszenia oczekiwań co do zabezpieczenia takiej transakcji.

Autor: Andrzej Sugajski -dyrektor generalny Związku Polskiego Leasingu