Rozrusznik samochodowy jest silnikiem prądu stałego o stosunkowo dużej mocy, z urządzeniem sprzęgającym, dzięki któremu obroty jego wirnika są przekazywane za pośrednictwem koła zamachowego na wał korbowy silnika podczas rozruchu.
W rozrusznikach stosuje się różne rozwiązania konstrukcyjne, zależne od mocy, z jaką mają one obracać wałem silnika. Najczęściej są to silniki o wzbudzeniu szeregowym lub szeregowo-bocznikowym.
Typowy rozrusznik niewielkiego silnika samochodowego, a takim jest silnik większości samochodów osobowych i małych samochodów ciężarowych, składa się z właściwego silnika, na przedłużeniu osi którego znajduje się prosty mechanizm sprzęgający, zwany dawniej bendixem. Tworzy go dwustronna dźwignia, sterowana silnym elektromagnesem, która przesuwa zębnik (koło zębate) znajdujący się na osi silnika, w kierunku pierścienia zębatego koła zamachowego i utrzymuje w pozycji zazębionej tak długo, jak długo obraca się wirnik rozrusznika. Elektromagnes jest jednocześnie przekaźnikiem ze stykami o bardzo dużej obciążalności prądowej, dochodzącej do kilkuset amperów, który podaje prąd z akumulatora na szczotki silnika. Zębnik bardzo często jest trwale złączony ze sprzęgłem jednokierunkowym, które ma na celu odłączenie wirnika rozrusznika od koła zamachowego silnika spalinowego w chwili, gdy nastąpi zapłon i zacznie on pracować samodzielnie, a kierowca spóźni się z wyłączeniem rozrusznika.
Odwiedź nasz serwis Eksploatacja auta
W rozrusznikach większej mocy stosuje się nieco inne rozwiązanie, polegające na wprowadzeniu zębnika śrubowo-przesuwnego zamiast zwykłego, przesuwanego wyłącznie przez dźwignię sterowaną elektromagnesem. Dzięki takiemu rozwiązaniu zębnik podczas zazębiania się wykonuje ruch posuwisto-skrętny, co owocuje tym, iż uderzenie zębnika w wieniec zębaty koła zamachowego jest znacznie łagodniejsze, niż w przypadku zębnika zwykłego. Sprzęgło jednokierunkowe ma i w tym przypadku zastosowanie dla uniemożliwienia napędzania wirnika rozrusznika przez silnik spalinowy z chwilą rozpoczęcia jego pracy.
Zobacz też: Układ rozruchowy