Najczęstszą przyczyną braku OC - blisko 40 procent wykrytych nieubezpieczonych[1] - jest wygaśnięcie polisy poprzedniego właściciela po zakupie używanego auta, wynika z najnowszego raportu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Polisa zbywcy pojazdu nie przedłuża się bowiem automatycznie na kolejny rok i jest ważna tylko do końca okresu, na który została zawarta.
Kolejna istotna przyczyna to nieopłacenie raty składki za OC i w efekcie wygaśnięcie umowy ubezpieczenia (24 procent). Inne powody to: przekonanie, że dla niesprawnego i nieużytkowanego pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie (20 procent); brak pieniędzy na opłacenie składki (6 procent) oraz opóźnienie przy zawarciu polisy OC po zakupie nowego pojazdu lub po rejestracji auta sprowadzonego z zagranicy (3,5 procent) - patrz wykres.
- Brak polisy OC najczęściej wynika z nieznajomości przepisów i błędnego postępowania nowego właściciela po zakupie auta - podsumowuje Hubert Stoklas, wiceprezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. - Dlatego zwracamy uwagę osób kupujących używany pojazd, że mogą korzystać z OC zbywcy tylko do końca okresu, który widnieje na polisie - wyjaśnia. Po tej dacie ubezpieczenie to wygasa i nowy właściciel musi wykupić własne OC.
*na podstawie danych UFG z lat 2013-2017
Najnowszy raport UFG pokazuje, że rośnie wykrywalność kierowców bez polisy OC, a system ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych - jest coraz bardziej szczelny. Od ponad sześciu lat Fundusz rozwija własne narzędzia do typowania nieubezpieczonych - przede wszystkim dzięki informacjom z ogólnopolskiej bazy polis komunikacyjnych. Pierwszym algorytmem przeszukującym dane w bazie, pod tym kątem, był program typujący zamknięte przerwy[2] w ubezpieczeniu OC. Na tej podstawie od początku 2013 roku do końca 2017 roku UFG wykrył łącznie ponad 61 tysięcy nieubezpieczonych.
Następnie w 2014 roku eksperci UFG opracowali i uruchomili kolejny model - tym razem wykrywania nieubezpieczonych posiadających tzw. otwarte przerwy w ubezpieczeniu[3]Dzięki temu w ostatnich trzech latach wykrytych zostało blisko 23 tysiące nieubezpieczonych. Dodatkowo, tak jak przed uruchomieniem bazy polis komunikacyjnych, Fundusz otrzymuje informacje o potencjalnych nieubezpieczonych dzięki kontrolom tzw. organów zewnętrznych, przede wszystkim: policji, wydziałów komunikacji, straży granicznej etc.
- W ciągu ostatnich pięciu lat udział wykrytych nieubezpieczonych dzięki kontrolom własnym UFG, w ogólnej liczbie zidentyfikowanych osób bez OC, zwiększył się z 30 do 60 procent. Oznacza to, że dziś bez udziału właściciela pojazdu, identyfikujemy już sześciu na dziesięciu nieubezpieczonych - zaznacza Elżbieta Wanat - Połeć, prezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. - I cały czas dążymy do rozwoju tego sposobu, gdyż jest on najbardziej skuteczny. Działania te są również zbieżne z projektem rozwiązań eliminujących papierowe dokumenty, w tym również polisy, co zapowiada Ministerstwo Cyfryzacji przy modernizacji CEPiK - dodaje.
Aktualnie Fundusz szacuje, że w Polsce może być około 80 - 90 tysięcy nieubezpieczonych pojazdów, co stanowi 0,4 - 0,5 procent wszystkich pojazdów biorących udział w ruchu.
Podsumowanie: do najczęstszych przyczyn braku polisy OC w Polsce należą:
- wygaśnięcie ubezpieczenia zbywcy pojazdu – warto pamiętać, że nabywca pojazdu może korzystać z OC zbywcy tylko do końca okresu, który widnieje na polisie. Po tej dacie ubezpieczenie to wygasa, a nowy właściciel musi wykupić własne OC, najpóźniej w ostatnim dniu kończącej się umowy;
- nieopłacenie pełnej składki za OC - tylko po opłaceniu wszystkich rat składki za OC, polisa ta zostaje przedłużona na kolejne dwanaście miesięcy (oczywiście pod warunkiem, że nie została wypowiedziana). Brak którejkolwiek z rat powoduje, że ubezpieczenie to wygasa z upływem okresu, na który zostało wykupione;
- przekonanie, że dla niesprawnego technicznie i nieużytkowanego pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie – jednak to nieprawda - obowiązek posiadania ważnego OC mają wszyscy właściciele pojazdów - tak długo jak pojazd jest zarejestrowany – bez względu na jego stan techniczny i to czy jest on aktualnie użytkowany.
Źródło: Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
[1] w raporcie przeanalizowane zostały sprawy z okresu od początku stycznia 2013 do końca grudnia 2017. Połowa z nich dotyczyła spraw zarejestrowanych przez UFG na podstawie zawiadomień policji, pozostałe to sprawy wygenerowane z oparciu o dane z bazy polis komunikacyjnych UFG (Ośrodek Informacji UFG).
[2] przypadki w których podczas kontroli ujawniono co najmniej dwie umowy ubezpieczenia, pomiędzy którymi wystąpiła przerwa w ochronie ubezpieczeniowej.
[3] gdy istnieje polisa OC w danym roku, a po niej lub przed nią ubezpieczenie nie było zawarte.