Odliczenie podatku naliczonego z tytułu zakupu samochodu może być ograniczone. Zgodnie bowiem z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, stanowi m.in. 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Z kolei stosowanie do art. 86a ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się m.in. wydatki dotyczące nabycia tych pojazdów. Z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit a ustawy o VAT, wynika jednakże, że przepis ust. 1 nie ma zastosowania w przypadku gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Z powyższych przepisów wynika ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego od wydatków na nabycie samochodu, który ma być wykorzystywany w sposób mieszany, a więc zarówno do działalności gospodarczej podatnika, jak i do innych celów (np. prywatnych celów pracownika). Szczegółowe reguły ustalania, kiedy dany pojazd jest uznawany za wykorzystywany w całości do celów działalności gospodarczej są określone w art. 86a ust. 4 i nast. ustawy o VAT.
Zobacz też: Nieodliczony VAT od wydatków związanych z utrzymaniem samochodu a koszt uzyskania przychodu
Firma logistyczna (której działalność jest w całości opodatkowywana VAT) zakupiła 6.6.2016 r. samochód osobowy za kwotę 123.000 zł brutto. Podatek wynikający z faktury wyniósł 23.000 zł. Samochód jest przeznaczony zasadniczo dla celów zawodowych jednego z przedstawicieli firmy, jednakże z możliwością używania go także w celach prywatnych. Pojazd będzie więc używany nie tylko w działalności gospodarczej podatnika. W konsekwencji, firma logistyczna odliczy jedynie 50% kwoty podatku z faktury, a więc 11.500 zł.
Zobacz też: Jak rozliczyć się ze sprzedaży auta przed fiskusem?
W przypadku sprzedaży samochodu wykorzystywanego w sposób mieszany, podatnikowi może przysługiwać prawo do częściowej korekty podatku naliczonego. Zgodnie bowiem z art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu. Z kolei stosowanie do art. 86a ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty.
Zobacz też: Podatek od zakupu auta w 2017 r.
Korekta przysługuje więc przy sprzedaży samochodu, który był wykorzystywany w sposób mieszany, o ile sprzedaż ta nastąpi w ciągu 60 miesięcy do nabycia. Sposób jej dokonania jest określony w art. 86 ust. 4 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że na potrzeby korekty, o której mowa w ust. 1, uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.
Korekta w analizowanym przypadku polega więc na częściowym zwiększeniu kwoty podatku naliczonego, odpowiednio do czasu, który pozostał do końca jej okresu (60 miesięcy).
Firma logistyczna z poprzedniej sytuacji sprzedała samochodów w dniu 13.7.2017 r. Uznaje się, że sprzedaż nastąpiła po 13 miesiącach od momentu nabycia pojazdu (licząc od czerwca 2016, ale nie wliczając lipca 2017 r.). Korekty należy więc dokonać w odniesieniu do pozostałych 47 miesięcy. Jej kwota wyniesie 11.500 zł x 47/60, a więc 9.008 zł. O tę wartość podatnik może zwiększyć podatek naliczony w deklaracji za lipiec 2017 r.
Na marginesie należy wspomnieć, że okres korekty w przypadku pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł wynosi 12 miesięcy (art. 90b ust. 6 ustawy o VAT).
Tekst: Michał Samborski, konsultant podatkowy ECDDP Sp. z o.o.