Przez wiele lat oldtimery traktowano albo jako pojazdy pełnowartościowe, albo jako źródło surowca dla hut. Dopiero w ostatnich latach uznano je za zabytki – pamiątki z wczesnych lat rozwoju motoryzacji.
Aby pojazd mógł być uznany za zabytkowy, musi spełnić wiele różnorodnych warunków. Są one zawarte w ustawie z 23 lipca 2003 r. O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Pełny jej tekst można znaleźć w Dzienniku Ustaw z 2003 r. nr 162 pozycja 1568. Wynika z niej, że pojazd zabytkowy powinien:
1. posiadać co najmniej 25 lat i a dany model nie może być co najmniej od 15 lat;
2. powinien posiadać minimum 75 % zachowanych części oryginalnych, w tym główne podzespoły – silnik i blok napędowy;
Ustawa wspomina także o zakwalifikowaniu do pojazdów zabytkowych także pojazdów nowszych, ale stanowiących unikalne egzemplarze z uwagi na wyjątkowe rozwiązania konstrukcyjne i jednostkową produkcję. Muszą ponadto charakteryzować się co najmniej jedną z poniżej wymienionych cech:
– posiada unikalne rozwiązania konstrukcyjne;
– dokumentuje ważne etapy rozwoju techniki motoryzacyjnej;
– ma jednoznaczny związek z ważnymi wydarzeniami historycznymi;
– ma udokumentowane użytkowanie przez osoby powszechnie uznane za znane i wyjątkowo ważne w danej epoce lub ponadczasowo;
– ma związek z ważnymi osiągnięciami sportowymi;
– posiada oryginalne wykonanie lub został odrestaurowany;
– został odtworzony wiernie, zgodnie z technologią z okresu jego produkcji;
Zobacz też: Stowarzyszenia użytkowników pojazdów zabytkowych
Organem uprawnionym do dokonania oceny, czy dany pojazd spełnia warunki aby otrzymać status pojazdu zabytkowego jest Wojewódzki Konserwator Zabytków lub działający na podstawie jego upoważnienia Kierownik Delegatury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Niezbędnym warunkiem jest uzyskanie odpowiedniej opinii rzeczoznawcy eksperta z dziedziny pojazdów zabytkowych – rzeczoznawcy do spraw techniki samochodowej, którą może on wydać po sprawdzeniu zgodności pojazdu z wyżej wymienionymi kryteriami.
Dodatkowo mają zastosowanie następujące przepisy:
1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 22 października 2004 r. w sprawie badań zgodności pojazdów zabytkowych i pojazdów marki "SAM" z warunkami technicznymi, zapisane w Dzienniku Ustaw z 2004 r. nr 238, pozycja 2395);
2. Rozporządzenie Ministra Transportu z 1 września 2006 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie badań zgodności pojazdów zabytkowych i pojazdów marki „SAM” z warunkami technicznymi, które znajduje się w Dzienniku Ustaw z 2006 r. nr 164, pozycja 1161.
Zobacz też: Jak kupić używane auto? – dokumenty