Różnice pomiędzy silnikami dolnozaworowymi i górnozaworowymi

Jakubowski Ryszard
rozwiń więcej
W autach zabytkowych często spotykane są silniki dolnozaworowe, fot. Fotolia
W pojazdach zabytkowych mamy bardzo często do czynienia z silnikami dolnozaworowymi. Są to niemal zawsze silniki bardzo stare, liczące co najmniej pięćdziesiąt lat i dawno wycofane z produkcji.

Silnik dolnozaworowy został skonstruowany w czasach, gdy nie znano dobrego sposobu na sterowanie zaworami, znajdującymi się ponad tłokiem w górnej części komory spalania. Nie skonstruowano jeszcze wówczas wałków rozrządu umieszczonych w głowicach silników, nie wymyślono dźwigienek zaworowych, które mogłyby być sterowane popychaczami z wałka rozrządu, umieszczonego w bloku silnika.

Zobacz też: Jak odblokować hamulce tarczowy i bębnowy?

Stosowano wówczas rozwiązanie najprostsze z możliwych: bezpośrednie sterowanie zaworami poprzez ich trzonki, opierające się na krzywkach wałka rozrządu. Zawory takie mogły mieć gniazda, umieszczone jedynie w korpusie silnika w płaszczyźnie jego styku z głowicą. Rozwiązanie to powodowało, iż komora spalania w głowicy silnika musiała mieć dodatkowe kanały, łączące ją z zaworami, co powodowało znaczne jej powiększenie. Owocowało to z kolei dużymi trudnościami w uzyskaniu właściwego stopnia sprężania, a tym samym ze znacznym ograniczeniem mocy jednostkowej takiego silnika.

Na dodatek proces spalania w tak ukształtowanej komorze nie był optymalny nawet w przypadku umieszczenia świecy zapłonowej idealnie w osi cylindra, co konstrukcyjnie było niesłychanie łatwe, ponieważ zawory nie zajmowały miejsca ponad tłokiem. Silniki dolnozaworowe odznaczały się więc niewielką mocą przy dużej pojemności skokowej, a co gorsza – bardzo niedokładnym oczyszczaniem komory spalania z gazów spalinowych, co z kolei utrudniało inicjowanie zapłonu w kolejnym suwie oraz przeszkadzało w dokładnym spaleniu paliwa.

Proces spalania paliwa w takim silniku był więc podobny do spalania w silniku dwusuwowym, co oznacza, że gazy spalinowe zawierały zarówno dużo niespalonych węglowodorów jak i tlenku węgla, powstałego w wyniku niedokładnego spalania oraz trudności w napełnianiu cylindra świeżym ładunkiem.Silnik taki miał więc z jednej strony bardzo niską sprawność, z drugiej – emitował do atmosfery prawie tyle samo substancji toksycznych, co silnik dwusuwowy.

Zobacz też: Archaiczne rozwiązania konstrukcyjne w pojazdach zabytkowych

Wady takiego silnika można zaobserwować na przykładzie porównania osiągów samochodów Warszawa M-20 wyposażonego w dwulitrowy silnik dolnozaworowy o mocy 50 lub 52 KM (zależnie od wersji) i Warszawa 223 wyposażonego w niemal identyczny silnik o takiej samej pojemności, ale z zaworami umieszczonymi w głowicy, o mocy 70 KM. Pierwszy z nich na przejechanie 100 km potrzebował nawet 18 litrów benzyny, drugiemu wystarczyło 12 do 13 litrów. Pierwszy z trudem osiągał prędkość 100 km/h (maksymalna podczas testów – 105 km/h), drugi osiągał nawet 130 km/h w normalnej eksploatacji, przy przyspieszeniu od 0 do 100 km/h w ciągu 30 sekund.

Moto
Polacy rzucili się na samochody. Kupują je na potęgę. Rynek osiągnął wzrost o 18 proc.
06 maja 2024

Dane GUS nie pozostawiają złudzeń. Sprzedaż samochodów, motocykli oraz części zamiennych była najszybciej rosnącą, zdefiniowaną kategorią produktów w przypadku klienta detalicznego w I kwartale 2024 r.

Samochód z przebitym numerem VIN. Jak kupujący może się zabezpieczyć?
06 maja 2024

Klonowanie samochodów to proceder polegający na tym, że po kradzieży auto otrzymuje numer VIN z innego, identycznego modelu pojazdu. Jak kupujący powinni się zabezpieczać przed samochodem z taką wadą prawną?

Teraz benzyna lada dzień po 7 zł za litr, koniec majówkowej promocji na paliwa, ile zapłacimy w wakacje
06 maja 2024

Majówkowe obniżki cen paliw o 30 groszy na litrze to tania przekąska przed drogim – a nawet bardzo drogim – daniem głównym. Eksperci są zgodni, że cena 7 zł za litr benzyny na stacjach paliw w Polsce to kwestia dni. Dlaczego? Czy są szanse, że do wakacji paliwa znów potanieją?

112 km/h na "30". Kierowca stracił prawo jazdy i samochód
05 maja 2024

Na autostradzie A13 w austriackim Tyrolu kierowca z Polski jechał 112 km/h w strefie ograniczenia prędkości do 30 km/h - podała w niedzielę austriacka agencja APA, powołując się na miejscową policję.

Niebezpieczna wiosna na polskich drogach. Liczba wypadków z udziałem motocyklistów wzrosła o 80 proc.
02 maja 2024

W pierwszych czterech miesiącach 2024 roku na drogach w Polsce miało miejsce 5,7 tys. wypadków. Jak informuje "Rzeczpospolita", liczba wypadków z udziałem motocyklistów wzrosła o 80 proc.

W 2024 r. 30 000 zł dopłaty do zakupu samochodu elektrycznego. Jak zezłomujesz swój samochód trochę więcej
30 kwi 2024

W 2024 r. 30 000 zł dopłaty do zakupu samochodu elektrycznego.

Przewoźnik nie zmieni tachografu do końca 2024 r. Kara to 10 tys. zł
30 kwi 2024

W Polsce ponad 300 tys. aut będzie musiało otrzymać nowy tachograf. Kiedy jest on konieczny i ile kosztuje jego montaż? To kluczowe pytania. Zwłaszcza że kara za nieprzystosowanie pojazdu do nowych wymogów to nawet 10 tys. zł.

Kolizja z dzikiem. Czy kierowca dostanie odszkodowanie? Jedyną nadzieją AC
30 kwi 2024

Kolizja ze zwierzęciem wcale nie jest rzadkim scenariuszem na polskich drogach. Jak się zachować w takim przypadku i czy kierowca może liczyć na odszkodowanie na naprawę auta? Sprawdźcie.

Sprzedaż auta bez aktualnego przeglądu. Możliwa czy nie?
29 kwi 2024

Brak ważnego przeglądu oznacza brak dopuszczenie do ruchu. Tylko czy to jest jednoznaczne z brakiem możliwości sprzedaży takiego auta? Przepisy nie mówią "nie", ale nie do końca mówią też "tak". Taka sytuacja oznacza kilka wyzwań.

Samochód z zagranicy w polskiej strefie czystego transportu. Jak kierowca ma zdobyć zieloną naklejkę na szybę?
29 kwi 2024

Zielona naklejka w SCT w Polsce zniknęła? Nie do końca. Obowiązek jej stosowania nadal będą mieli kierujący autami zarejestrowanymi za granicą. Jak zatem ją zdobyć? I co jeszcze warto wiedzieć na jej temat?

pokaż więcej
Proszę czekać...