Producenci wyważarek dopuszczają odchyłki do 10 g – niby dopuszczalne, ale przy dużych prędkościach będzie już czuć wibracje!
Dlaczego koło po wyważeniu może wibrować?
Powodów jest kilka. Po pierwsze najczęściej po zamontowaniu koła na samochód, oś wirowania zostaje przesunięta (również dlatego, że na wyważarce oś ta jest zwykle wyznaczona przez stożek). A dodajmy, ze przesunięcie o 0,1 milimetra już będzie odczuwalne.
Zobacz też: Tekstylne łańcuchy śniegowe
Z drugiej strony, sposób mocowania koła na piaście nie jest tak precyzyjny, bo przy ciasnym pasowaniu byłby duży kłopot przy zdejmowaniu koła. Jest luz na piaście, więc nie ma mowy o precyzyjnym osiowaniu koła. Do tego dodajmy sposób chwycenia koła, korozję, nierównomierną siła dokręcenia śrub, czy przesunięcie felgi na piaście.
Oprócz niedokładności wynikających z błędów w mocowaniu koła, w czasie jazdy wiruje również piasta, tarcza hamulca (lub bęben), które również nie są idealne równe, a to kolejne wibracje.
Doważamy koła na samochodzie
Aby ostatecznie wyeliminować niewyważenie, trzeba założyć koło na samochód i rozpędzić je do prędkości 600 – 1300 obr/min. Właśnie do tego służy doważarka, a właściwie całe stanowisko, na którym koło jest unoszone, rozpędzane i testowane.
Jak to działa? Bardzo podobnie jak wyważarka stacjonarna, tyle że zamiast uchwytu na koło mamy całe zawieszenie auta... Niewyważenie wirującego koła generuje siłę odśrodkową powodującą wibrację wychwytywaną przez czujnik. Czujnik ten jest zamontowany w podstawce, na której opiera się zawieszenie doważanego koła. Podstawka umieszczana jest jak najbliżej koła, najlepiej pod sworzniem zwrotnicy, lub pod przegubem wahacza.
Zobacz też: Co skuteczniej hamuje: opony letnie czy zimowe?
Ciężarek doważający nabija się na zewnętrznej krawędzi felgi. W przypadku niewyważenia przekraczającego 20 g nabija się dwa równe ciężarki na obu krawędziach, po to, by nie wprowadzić niewyważenia bocznego. Koła z felgami aluminiowymi nie wymagają takiego rozdzielenia - ciężarek doważający nakleja się, mniej więcej, w płaszczyźnie styku obręczy z piastą.
Koła z kołpakami powinny być doważone ZAWSZE wraz z nimi. Kołpaki powodują niedoważenie dochodzące nawet do 20 g.
Dlaczego warto doważać koła?
W samochodzie średniej wielkości, siła odśrodkowa bezwładności koła nie doważonego o 15 g, działająca na łożysko, wynosi około 40 N (4 kg) przy prędkości 130 km/h. Koło wówczas wykonuje ponad 1000 obrotów na minutę. To znaczy, że te 4 kg tysiąc razy na minutę uderzają w zawieszenie samochodu!