Choć określenie „moment” zwykle kojarzy się z chwilą, w technice oznacza iloczyn wektorowy siły, oddziałującej na dany obiekt, np. śrubę lub nakrętkę, i długości ramienia (ściślej: promienia wodzącego), do którego jest przyłożona dana siła. Jednostką momentu siły jest niutonometr (1 N x 1 m = 1 Nm). Dawniej moment siły mierzono w kilogramometrach (kGm).
Moment siły, z jakim należy dokręcać niektóre śruby i nakrętki jest parametrem bardzo ważnym. Dlatego konstruktorzy i producenci aut zawsze podają go w instrukcjach serwisowych. Niestety, często podczas napraw zapomina się o nim, a to może mieć nieprzewidywalne konsekwencje. Moment siły, z jaką jest dokręcona dana nakrętka lub śruba gwarantuje z jednej strony, że ona sama nie odkręci np. pod wpływem drgań lub innych sił, z drugiej – daje pewność, że nie nastąpi uszkodzenie gwintu. W przypadku dokręcenia elementów, osadzonych na czopach, zwłaszcza na czopach stożkowych daje także gwarancję, że elementy te są dociśnięte z odpowiednią siłą i nie nastąpi ścięcie klinów, ustalających ich położenie.
Odwiedź nasz serwis Eksploatacja auta
Bardzo ważne są momenty sił, z jakimi dokręcane są śruby, mocujące półpanewki korbowodowe, narażone zarówno na drgania, jak i na szybko zmieniające się obciążenia. Jednak o wiele ważniejsze są momenty dokręcania nakrętek głowic silników. Te elementy, z racji swojej wielkości oraz elastyczności uszczelek, oddzielających je od korpusu silnika, a także z powodu ogromnych sił, jakie na nie działają w czasie pracy silnika, mogą w wyniku niewłaściwego dokręcenia ulec pewnej deformacji, co w najlepszym przypadku oznacza pojawienie się wycieków oleju i cieczy chłodzącej, „wydmuchanie” uszczelki owocujące utratą ciśnienia w cylindrach i przedmuchami spalin do układu smarowania i chłodzenia. W najgorszym przypadku deformacja głowicy może być tak duża, iż nie pomoże jej szlifowanie i będzie konieczna jej wymiana na pełnosprawną. Dokręcanie śrub, mocujących głowicę, a także inne ważne elementy, np. panwie łożysk wałka rozrządu, wymaga także ścisłego przestrzegania kolejności, opisanej w instrukcji serwisowej.
Wielu kierowców, a co gorsza także wulkanizatorów, nie zdaje sobie sprawy, jak ważny jest moment dokręcania śrub lub nakrętek kół. Zbyt słabo dokręcone mogą się samoczynnie luzować podczas jazdy, co w konsekwencji może doprowadzić albo do zniszczenia otworów w feldze, dzięki którym jest ona mocowana do tarczy lub bębna hamulcowego, albo do odpadnięcia koła w najmniej spodziewanym momencie, co może mieć tragiczne skutki. Nakrętki i śruby kół zbyt silnie dokręcone mogą doprowadzić do uszkodzenia stożkowych powierzchni otworów w feldze, albo do uszkodzenia gwintów, co może doprowadzić nawet do odpadnięcia koła w czasie jazdy. W najlepszym wypadku użycie złego momentu podczas dokręcania śrub koła może się wiązać ze sporym wydatkiem na nową tarczę lub bęben hamulcowy albo na zniszczoną w ten sposób felgę.
Zobacz też: Parametry silnika spalinowego