Raport opracowała firma doradcza Marketplanet i Polskie Stowarzyszenie Menedżerów Logistyki.
Kryzys zwiększa taktyczne postrzeganie zakupów w przedsiębiorstwach. Firmy oczekują szybkich efektów poprzez konsolidację zakupów, a strategiczne działania odkładane są „na później” ze względu na potrzebę uzyskania jak najszybszych efektów - wskazują autorzy raportu.
Zarządzanie logistyką: Zakupy w firmie
Wyniki badania pokazują, iż w ciągu ostatnich lat jesteśmy obserwatorami ewaluacji postrzegania roli, jaką pełnią zakupy w przedsiębiorstwach. Porównując wyniki pierwszej i drugiej edycji badania, zaobserwowano odwrócenie udziału roli strategicznej i taktycznej zakupów. W 2008 roku najmniejszy udział miała rola taktyczna, natomiast w roku 2011 rola strategiczna. Jedną z przyczyn prowadzących do odwrócenia tej relacji jest reakcja na kryzys, który wymusił na przedsiębiorstwach tworzenie krótkoterminowych planów dostosowanych do szybko zmieniających się warunków gospodarczych. Główna aktywność związana z reakcją na kryzys była skierowana na działania dążące do ograniczenia wydatków ponoszonych przez przedsiębiorstwo, w celu szukania szybkich oszczędności, przy zachowaniu odpowiedniej jakości i ciągłości dostaw. Oszczędności finansowe, które zapewniały przedsiębiorstwu utrzymanie poziomu konkurencyjności, były osiągane przez podstawowe działania nakierowane na konsolidację zakupów, standaryzację kupowanego asortymentu oraz wykorzystywanie narzędzi elektronicznych usprawniających proces zakupów.
W kryzysie zadbaj o proces zakupowy
Znacząca część ankietowanych (67%) uznała, że właściwie zorganizowany proces zakupowy przedkłada się na sukces przedsiębiorstwa. Stanowi to wzrost aż o 25 pkt. proc. w stosunku do roku 2008 r. Zwiększenie znaczenia zakupów spowodowane jest szukaniem rozwiązania problemu malejących przychodów przedsiębiorstw oraz wzrostu kosztów surowców, energii, paliw i produktów.
Kolejnym wnioskiem płynącym z raportu jest rosnąca rola centralizacji zakupów. Wyraźnie dostrzegalny jest trend wzrostowy w zakresie tworzenia przez firmy centralnych jednostek zakupowych. Aż 73% badanych wskazało na istnienie takiej jednostki w przedsiębiorstwie (wzrost o 18 pkt. proc). Jest ona odpowiedzialna za 61 do 80% wydatków firmy. Centralizacja służy lepszej kontroli nad wydatkami oraz przyczynia się do dodatkowych oszczędności, wynikających ze standaryzacji asortymentu i agregacji wolumenu.
Logistyka: IT zyskuje na znaczeniu
Porównując wyniki raportu do jego poprzedniej edycji z 2008 roku, wyraźnie widać silny trend do wspierania procesów zakupowych sformalizowanymi procedurami i narzędziami IT. Jest to następstwem zwiększającej się ilości dostępnych narzędzi informatycznych, wspierających procesy zakupowe oraz ich rozwoju w kierunku szybkości realizacji, kontroli oraz transparentności. Obecnie spośród dostępnych rozwiązań można wybrać systemy wspierające proces zakupowy na każdym jego etapie – od powstania planu zakupów aż po rozliczenie dostaw.
Projekt badawczy został przeprowadzony przez firmę doradczą Marketplanet i Polskie Stowarzyszenie Menedżerów Logistyki w okresie od września 2011 do października 2011 roku. Badanie miało formę ankiety. Wzięły w nim udział 102 przedsiębiorstwa. Badanie ankietowe zostało rozszerzone o indywidualną analizę i ocenę najlepszych praktyk zakupowych obserwowanych na przestrzeni ostatnich lat. O analizę taką poproszono przedstawicieli wybranych firm biorących udział w badaniu.
Marketplanet to firma specjalizująca się w usługach doradczych oraz rozwiązaniach informatycznych wspierających wszystkie etapy procesu zakupowego w przedsiębiorstwach.